Воранаўскі раён: Розніца паміж версіямі

[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
др вікіфікацыя, перанесена: Лідскі павет| → Лідскі павет (Вялікае Княства Літоўскае)| з дапамогай AWB
Радок 61:
У [[1915]]—[[1918]] тэрыторыя была акупавана войскамі [[кайзер]]аўскай [[Германія]]й, у [[1919]]—[[1939]] занята польскімі войскамі, а ў 1939 савецкімі і ўвайшла ў склад [[БССР]].
 
Воранаўскі раён утвораны 15.1. студзеня 1940 г.года ў складзе [[Баранавіцкая вобласць|Баранавіцкай воблвобласці]]. 12.10. кастрычніка 1940 г.года падзелены на 10 сельсаветаў: [[Беняконскі сельсавет|Беняконскі]], [[Вяканцаўскі сельсавет|Вяканцаўскі]], Вінцукскі[[Вянцукскі сельсавет|Вянцукскі]], [[Даўгялаўскі сельсавет|Даўгялаўскі]], Канвелішкаўскі[[Канвалішкаўскі сельсавет|Канвалішкаўскі]], [[Кодзеўскі сельсавет|Кодзеўскі]], Пераганцаўскі[[Піраганцаўскі сельсавет|Піраганцаўскі]], [[Рамашканцаўскі сельсавет|Рамашканцаўскі]], Рамуцеўскі[[Ромуцеўскі сельсавет|Ромуцеўскі]], [[Свільскі сельсавет (Воранаўскі раён)|Свільскі]]. Цэнтр раёна размяшчаўся на чыг. ст. Воранава, з 12.10. кастрычніка 1940 г.года ў г.п. Воранава. Тэрыторыя раёна складала 944,4 км². У сакавіку 1940 г. мелася 400 населеных пунктаў, 38050 жыхароў, 6717 гаспадарак (2065 хутарскіх). Ворнай зямлі налічвалася 33260 га. Адбывалася ліквідацыя маёнткаў польскіх памешчыкаў (7 тыс. га ўгоддзяў), асаднікаў (700 га) і інш. На пач. 1941 г. працавалі 3 калгасы. На тэрыторыі раёна ўзніклі і дзейнічалі (агітацыя, тэрор) польскія падпольныя арганізацыі. 24—27.6.1941 г. баі з матарызаванымі калонамі германскага 57-га танкавага корпуса вялі дывізіі 21-га стралковага корпуса 13-й арміі Заходняга фронта. Раён вызвалены 11—14.7.1944 г. войскамі 31-й арміі 3-га Беларускага фронта пры падтрымцы партызан. 3 20.9. верасня 1944 г.года раён у складзе Гродзенскай воблвобласці.
 
Вялася барацьба з падполлем польскай Арміі Краёвай. Толькі ў жніўні—лістападзе 1944 г. загінулі 35 савецкіх работнікаў, актывістаў калгасаў, ваеннаслужачых, а ўсяго да пач. 1950-х г. — больш за 100 чалавек.
 
У 2-й пал. 1945 г. ў раёне 18501 жыхар.
У 2-й пал. 1945 г. ў раёне 18501 жыхар. У 1959 г. да раёна далучаны Асоўскі і Жырмунскі с/с Радунскага р-на, Тракельскі с/с Лідскага р-на. 25.12.1962 г. ў сувязі са скасаваннем Радунскага р-на да Воранаўскага р-на далучаны г.п. [[Радунь]], Забалацкі, Нацкі, Пашкавіцкі, Слабодкаўскі, Смільгінскі, Чыжунскі і Якубаўскі сельсаветы.
 
16 ліпеня 1954 года скасаваны Вянцукскі, Ромуцеўскі і Свільскі сельсаветы, Вяканцаўскі сельсавет перайменаваны ў [[Пажыжмаўскі сельсавет|Пажыжмаўскі]], Рамашканцаўскі — у [[Воранаўскі сельсавет|Воранаўскі]]. 3 красаківа 1959 года да раёна далучаны [[Асаўскі сельсавет (Воранаўскі раён)|Асаўскі]] і [[Жырмунскі сельсавет|Жырмунскі]] сельсаветы [[Радунскі раён|Радунскага раёна]], [[Тракельскі сельсавет]] [[Лідскі раён|Лідскага раёна]]. 20 мая 1960 года скасаваны Даўгялаўскі і Кодзеўскі сельсаветы, утвораны [[Паляцкішскі сельсавет]]. 25 снежня 1962 года ў сувязі са скасаваннем [[Радунскі раён|Радунскага раёна]] да Воранаўскага раёна далучаны г.п. [[Радунь]], [[Забалацкі сельсавет (Воранаўскі раён)|Забалацкі]], [[Нацкі сельсавет (Воранаўскі раён)|Нацкі]], [[Пашкавіцкі сельсавет|Пашкавіцкі]], [[Слабодкаўскі сельсавет (Воранаўскі раён)|Слабодкаўскі]], [[Смільгінскі сельсавет|Смільгінскі]], [[Чыжунскі сельсавет|Чыжунскі]] і [[Якубаўскі сельсавет|Якубаўскі]] сельсаветы. 19 лістапада 1963 года Асаўскі сельсавет перайменаваны ў [[Пагародзенскі сельсавет|Пагародзенскі]]. 17 красавіка 1964 года скасаваны Воранаўскі сельсавет, яго населеныя пункты перададзены ў падпарадкаванне Воранаўскаму пассавету. 11 студзеня 1966 года скасаваны Пажыжмаўскі сельсавет.
 
У 1969 г. 49,8 тыс. жыхароў; цагельня, агароднінасушыльны завод, хлебакамбінат, маслазавод; 22 калгасы, 7 саўгасаў, у 1970 г. эксперыментальная база «Кастрычнік».
 
11 лютага 1972 года Слпабодкаўскі сельсавет перайменаваны ў [[Старасмільгінскі сельсавет|Старасмільгінскі]], Чыжунскі — у [[Доцішскі сельсавет|Доцішскі]], Якубаўскі — у [[Місявіцкі сельсавет|Місявіцкі]], скасаваны Смільгінскі сельсавет. 19 красавіка 1973 года Тракельскі сельсавет перайменаваны ў [[Бастунскі сельсавет|Бастунскі]], 15 мая 1978 года Пашкавіцкі сельсавет — у [[Больцішскі сельсавет|Больцішскі]], Старасмільгінскі сельсавет — у [[Гіркаўскі сельсавет|Гіркаўскі]]. 19 студзеня 1996 года з населеных пунктаў, падпарадкаваных Воранаўскаму пассавету, утвораны [[Воранаўскі сельсавет]].
 
У 2002—03 гг. калгасы пераўтвораны ў сельскагаспадарчыя вытворчыя кааператывы, саўгасы і эксперыментальныя базы — ва ўнітарныя прадпрыемствы. На сярэдзіну 2004 г. ў раёне 13 СВК, 4 РУСП, 12 фермерскіх гаспадарак; прадпрыемствы па пераапрацоўцы сельгассыравіны, будматэрыялаў. Працавалі 13 сярэдніх, 16 базавых, 8 пачатковых школ, 2 школы-інтэрнаты, недзяржаўная сярэдняя школа з літоўскай мовай навучання, ПТВ № 190, 22 дашкольныя ўстановы, 6 дзіцячых музычных школ, 39 бібліятэк, 5 бальніц, 2 амбулаторыі, 22 фельчарска-акушэрскія пункты; раённы і гарадскі Дамы культуры, 17 сельскіх дамоў культуры, 15 сельскіх клубаў, дзейнічалі 175 мастацкіх калектываў, 2 цэнтры пазашкольнай работы і інш. 3 1991 г. выдаецца раённая «Воранаўская газета».
 
5 кастрычніка 2007 года скасаваны Нацкі сельсавет<ref>[http://pravo.by/document/?guid=2012&oldDoc=2007-272/2007-272(005-009).pdf&oldDocPage=4 Решение Гродненского областного Совета депутатов от 5 октября 2007 г. № 48 О решении вопросов административно-территориального устройства Вороновского района]</ref>. 18 кастрычніка 2013 года скасаваны Воранаўскі і Паляцкішскі сельсаветы<ref>[http://pravo.by/document/?guid=12551&p0=D913r0060827&p1=1 Решение Гродненского областного Совета депутатов от 18 октября 2013 г. № 258 О некоторых вопросах административно-территориального устройства Вороновского района Гродненской области]</ref>.
 
== Прырода ==