Рамуальд Райс: Розніца паміж версіямі

[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
дрНяма тлумачэння праўкі
навошта было так крыва перакладаць з расейскай?
Радок 1:
{{Цёзкі2|Райс}}
{{Ваенны дзеяч}}
'''Рамуальд Адам Райс''' ({{lang-pl|Romuald Adam Rajs}}; 30 лістапада 1913, Яблонка, Бжазуўская акруга, [[Каралеўства Галіцыі і Ладамерыі|Галіцыя і Ладамерыя]], [[Аўстра-Венгрыя]] — 30 снежня 1949 г., [[Беласток]], [[Польская Народная Рэспубліка|ПНР]]), таксама вядомы пад мянушкай «Буры» — [[Палякі|польскі]] [[Ваеннае злачынства|ваенны злачынец]]. У студзені-лютым 1946 года банда Райса здзейсніла масавае забойства 79 беларусаў вана Усходняй Польшчы[[Падляшша|Падляшшы]], прызнанае пасля актам [[Генацыд|генацыду]].
 
== Біяграфія ==
Радок 12:
У 1940 годзе быў затрыманы і правёў два месяцы ў працоўным лагеры. Пасля вызвалення дзейнічаў у складзе Саюза ўзброенай барацьбы, а пасля ў [[Армія Краёва|Арміі Краёвай]]. З 1943 г. быў намеснікам камандзіра 1-й штурмавой роты 3-й Віленскай брыгады АК. Паспяхова ваяваў з часткамі [[Вермахт|вермахта]] і літоўскімі [[Калабарацыянізм|калабарантамі]].
 
У ліпені 1944 года прымаў удзел у вызваленні Вільні. Пасля арышту камандзіра Грацыяна Фруга органамі НКУС, прыняў камандаванне і вывеў падраздзяленне з савецкага акружэння ў Рудніцкую пушчу (цяпер тэрыторыя [[Пастаўскі раён|Пастаўскага раёна]] [[Беларусь|Рэспублікі Беларусь]]), а пасля распусціў. У кастрычніку 1944 года пераехаў у Беласток і па падробленых дакументах на імя Ежы Гураль далучыўся да Народнага войска польскага. Са студзеня 1945 года камандаваў узводам у батальёне Аховы дзяржаўных лясоў у [[Гайнаўка|ХайнуўкеГайнаўцы]]. У маі 1945 завербаваны [[Маёр|маёрам]] Зігмундам Шэнделяжам у 5-ю Віленскую брыгаду АК, куды Райс дэзерціраваў з НВП разам з яшчэ 29 салдатамі.
 
7 верасня 1945 года маёр Шэнделяж выдаў загад аб самароспуску 5-й Віленскай брыгады, але Райс адмовіўся выканаць загад і разам са сваім падраздзяленнем перайшоў у Нацыянальны ваенны супраціў, дзе быў павышаны да звання [[Капітан|капітана]]. Яго падраздзяленне атрымала папаўненне (дасягнула 228 салдат) і з гэтага часу называлася 3-я Віленская брыгада НВС. Атрад Райса вёў тэрарыстычную барацьбу, знішчаючы аператыўныя групы [[Народны камісарыят унутраных спраў СССР|НКУС]], часткі Войска польскага і міліцыянераў.
Радок 18:
== Генацыд беларусаў у 1946 годзе ==
{{main|Масавае забойства беларусаў Падляшша (1946)}}
28 студзеня 1946 года салдаты капітана Райса ўвайшлі ў вёску Лазіцы, дзе на працягу наступных дзён затрымлівалі сялян праваслаўнага веравызнання і рабавалі іх. Пасля частку затрыманых, якія мелі хрысціцца і чытаць малітвы на польскай мове, адпусцілі. Банда Райса адправілася ў ХайнуўкуГайнаўку.
 
29 студзеня жаўнеры «Бурага» здзейснілі напад на ХайнуўкуГайнаўку, забіўшы двух савецкіх салдат і параніўшы яшчэ двух. Таксама 13 савецкіх салдат атрымалася раззброіць. Пасля атрад адправіўся да Бельска.
 
30 студзеня ў лесе каля вёскі Старыя Пухалы 31 беларускі селянін быў забіты (гаворка ідзе аб сялянах, захопленых у Лазіцах), забойствы былі здзейсненыя абухамиабухамі сякер з асаблівай жорсткасцю. 31 студзеня салдаты Райса напалі на вёскі Заляшаны і Волька-Выганоўская, дзе забілі 16 мясцовых жыхароў, уключаючы жанчын і дзяцей.
 
2 лютага 1946 года былі спалены вёскі Зані (24 забітых жыхара) і Шпакі (9 забітых жыхароў).