Яхве: Розніца паміж версіямі

[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
др арфаграфія
→‎Імя: афармленне
Радок 4:
Да пачатку пост-біблейскага часу, імя Яхве перастала выкарыстоўвацца. У сучасным іудаізме, яно замяняецца словам [[Адонай]], што азначае Госпада, і разумеецца як уласна імя Бога і для абазначэння Яго міласці. Многія пераклады Біблій прытрымлівацца яўрэйскага звычая і замяніць яго на імя "''Госпадзь''".
 
== Імя ==
 
У [[яўрэйская Біблія|яўрэйскай Бібліі]], імя пішацца як {{lang-he|יהוה}} (Гасподзь), таму што біблейскі іўрыт быў напісаны толькі зычнымі літарамі. Арыгінальны вымаўленне імя '''''Яхве''''' згубілася шмат стагоддзяў таму назад, але наяўныя дадзеныя сведчаць аб тым, што імя, па ўсёй верагоднасці, азначала прыкладна "«''Ён існуе''"» ці "«''Ён стварае''"». Паколькі ў старажытнай пісьменнасці (старажытнагабрэйскую мову) не пазначаліся галосныя, то сапраўднае вымаўленне імя Бога застаецца прадметам гіпотэз, пэўна вядомыя толькі літары Ёд-Хей-вав-Хей ({{lang-he|יהוה}}, у лацінскай транскрыпцыі YHWH). Літарным абазначэннем гэтага старажытнажыдоўскай імя з'яўляеццаз’яўляецца тетраграмматон. Электронная яўрэйская энцыклапедыя таксама лічыць вымаўленне Яхве найбольш карэктным.
 
Тэтраграматон (ЙХВХ) - — транслітарацыя Божага імя, чатырох зычных літар - — (старажытнаяўрэйскай мовы) {{lang-he|יהוה}}. Яхвэ - — цяпер прынятае ў навуцы верагоднае вымаўленне імя Бога ў Бібліі, у адрозненне ад іншых імёнаў Бога ў іудаізме у [[Стары Запавет|Старым Запавеце]] ([[Танах]]у).
 
Вымаўленне імя Бога ў іудаізме табуяванае, што, у прыватнасці, засноўваецца на тлумачэнні яўрэйскімі мудрацамі ўрыўка Торы «''... Вось імя Маё навекі ...''» (Зых. 3:15), дзе слова «навечна» ({{lang-he|לעלם}}) тлумачыцца у значэнні «схаваць, утаіць». Таму сапраўднае (тайнае) вымаўленне імя ведаў толькі першасвятар [[Іерусалімскі храм|Іерусалімскага храма]], у малітвах выкарыстоўваўся зварот ''Адонай'' ({{lang-he|אדני}}, «Гасподзь», «Уладар», «Усеўладны».), а ў побыце імя ''А-шем'' (іўр {{lang-he|השם}} - — «Імя»). У 70 годзе н.э. Іерусалімскі храм быў разбураны [[рымляне|рымлянамрымлянамі]]і. Шырока вядомая біблейская запаведзь "«''Не вымаўляй імя Госпада, Бога твайго, марна''» (Зых. 20: 7) разглядаецца ў іудаізме як забарона на вымаўленне ілжывай прысягі імем Бога, а не як забарона на вымаўленне гэтага імя ўслых.
 
Шырока распаўсюджаная і ўвайшла ў шэраг еўрапейскіх моў агаласоўка тетраграмматона «Jehowah» ([[Іегова]]). Да навуковай рэканструкцыі вымаўлення «Яхве» яна была найбольш распаўсюджанай. Найбольш верагодная сувязь імя з дзеясловам HYH ({{lang-he|היה}} - — «''быць''» або «''жыць''»); тым самым яно дапускае значэнне: «''Ён ёсць''», «''Ён ёсць (Бог) жывы''"» або "«''Ён дае жыццё''».
 
{{Бібліяінфармацыя}}
 
[[Катэгорыя:Стары Запавет]]