|
[[Выява:Equatorial coordinate system (celestial).svg|thumb|справа]]
'''Першая экватарыяльная сістэма каардынат''' — адна з сістэм нябесных каардынат. У гэтай сістэме асноўнай плоскасцю з'яўляеццаз’яўляецца плоскасць [[нябесны экватар|нябеснага экватара]]. Адной з каардынат пры гэтым з'яўляеццаз’яўляецца ''схіленне'' δ (радзей - — ''палярная адлегласць'' p).
Іншай каардынатай можа быць:
== Сістэма ==
'''Схіленнем''' δ свяціла называецца дуга нябеснага мерыдыяна ад нябеснага экватара да свяціла, або вугал паміж плоскасцю нябеснага экватара і кірункам на свяціла. Схіленне вымераюць у межах ад 0° да 90° у бок паўночнага полюса свету і ад 0° да −90° у бок паўднёвага полюса свету.
* '''Палярнай адлегласцю ''' p свяціла называецца дуга круга скланення ад паўночнага полюса свету да свяціла, або вугал паміж [[Вось свету|воссю свету]] і кірункам на свяціла . Палярныя адлегласці вымераюць у межах ад 0 ° да 180 ° па кірунку ад паўночнага полюса свету да паўднёвага. ▼Схіленне вымераюць у межах ад 0° да 90° у бок паўночнага полюса свету і ад 0° да -90° у бок паўднёвага полюса свету.
▲* '''Палярнай адлегласцю''' p свяціла называецца дуга круга скланення ад паўночнага полюса свету да свяціла, або вугал паміж [[Вось свету|воссю свету]] і кірункам на свяціла.
Гадзінны вугал — вуглавая адлегласць, вымераная ўздоўж нябеснага экватара, ад верхняга пункта нябеснага экватара да круга схілення свяціла. Адлічваецца гадзінны вугал па напрамку бачнага сутачнага вярчэння нябеснай сферы, г. зн. у бок захаду, у межах ад 0 да 24 г у гадзіннай меры. Часам гадзінныя вуглы вымераюць у межах ад 0° да 180° (ад 0 г да 12 г) на [[захад]] і ад 0° да −180° (ад 0 г да −12 г) на [[усход]].
Палярныя адлегласці вымераюць у межах ад 0 ° да 180 ° па кірунку ад паўночнага полюса свету да паўднёвага.
* Гадзінным вуглом t свяціла называецца дуга нябеснага экватара ад верхняй кропкі нябеснага экватара (гэта значыць пункту перасячэння нябеснага экватара з нябесным мерыдыянам) да круга схілення свяціла, або двухгранны вугал паміж плоскасцю нябеснага мерыдыяна і вакол схілення свяціла.
Гадзінныя вуглы адлічваюць у бок сутачнага кручэння нябеснай сферы, то ёсць на захад ад верхняй кропкі нябеснага экватара, у межах ад 0° да 360° (у градуснай меры) або ад 0 г да 24 г (у гадзіннай меры). Часам гадзінныя вуглы вымераюць у межах ад 0° да 180° (ад 0 г да 12 г) на [[захад]] і ад 0° да -180° (ад 0 г да -12 г) на [[усход]].
== Гл. таксама ==
* [[Другая экватарыяльная сістэма каардынат]]
== КрыніцыЛітаратура ==
* Астраномія: падруч. для 11-га кл. устаноў агул. сярэд. адукацыі з беларус. мовай навучання / І. В. Галуза, У. А. Голубеў, А. А. Шымбалёў; пер. з рус. мовы Т. К. Слауты. — Мінск: Адукацыя і выхаванне, 2015. — 224 с. : іл. ISBN 978-985-471-765-4
== Спасылкі ==
[http://www.franko.lviv.ua/publish/astro/ Астранамічны энцыклапедычны слоўнік]
| 