гісторыя
| [недагледжаная версія] | [недагледжаная версія] |
др (Манiхейства перанесеная ў Маніхейства: У назве выкарыстана лацінскае "i".) |
(гісторыя) |
||
|
'''Манiхейства''', [[Рэлігія|рэлігія]], якая паўстала ў Сярэднявеччы, мэтай якой было аб'яднанне ўсіх сусветных рэлігій. Ідэалагічны падмурак закладзены ў III ст. старажытнаперсідскім мысляром [[Мані|Мані]]. Манiхейства вучыць, што матэрыя створаная злым богам ([[Дэміург|дэміургам]]), і толькі дух створаны добрым і вечным [[Бог|Бог]]ам. Маніхеі дзеляцца на дзве групы — '''свецкія людзі''' і '''манахі''', прычым манахі займаюцца толькі духоўнай дзейнасцю і не звязаныя ані з чым матэрыяльным.
Маніхейскі святар (манах, "абраны") не ўжывае ў ежу мяса, віна, малака (гл. таксама [[Вегетарыянства]]), чытае на працягу дня вялікую колькасць малітваў. Яму варта ўхіляцца ад любой працы, акрамя звязанай з напісаннем або перакладам тэкстаў, бо ў гэтым свеце толькі словы нематэрыяльныя. Свецкія людзі не маюць асаблівых абавязкаў і ў сутнасці не ўваходзяць у царкву, але ім рэкамендуецца падтрымліваць святароў і чытаць рэлігійныя кнігі.
== Гісторыя маніхейства ==
.
Першапачаткова маніхейства падтрымлівалася шахамі Персіі, але зараастрійскае жрэцтва дабілася рэпрэсій супраць гэтай рэлігіі і нават забойства самога [[Мані]]. Пры жыцці Мані прапаведаваў не толькі ў Персіі, але і ў Індыі, а пасля яго смерці маніхействаа распаўсюдзілася таксама ў Рымскай імперыі, дзе прыхільнікам манихейства быў некаторы час [[Аўгустын]]. Вядомы прапаведнік гэтай рэлігіі ў Рымскай імперыі - манах-біскуп [[Фаўст Нумідійскі]].
Манiхейства было дзяржаўнай рэлігіяй [[Уйгурскі каганат|Уйгурскага]] і [[Хакаскі каганат|Хакаскага]] каганатаў да часоў мангольскіх заваёваў, а ў пэўных частках Сібіры захоўвалася і да часоў расійскіх заваёваў. На [[Енісей (рака)|Енісеі]] манiхеi мелі вялікія храмы і багатыя бібліятэкі. Усё гэта было разбурана качэўнікамі ў 12—13 ст.
'''Гл. таксама''': [[Паўліканства|Паўліканства]], [[Багамілы|Багамілы]], [[Наўгародскі кодэкс|Наўгародскі кодэкс]], [[Катары|Катары]], [[Гнастыцызм|Гнастыцызм]], [[Гісторыя Балгарыі|Гісторыя Балгарыі]], [[Гісторыя Босніі і Герцэгавіны|Гісторыя Босніі]], [[Гісторыя Сібіры|Гісторыя Сібіры]], [[Дуалізм|Дуалізм]], [[Альбігойцы|Альбігойцы]], [[Вальдэнсы|Вальдэнсы]], [[Неаманiхейства|Неаманiхейства]].
| |||