Польшча: Розніца паміж версіямі

[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Няма тлумачэння праўкі
Радок 191:
 
[[File:Zgromadzenie Narodowe 4 czerwca 2014 Kancelaria Senatu 03.JPG|thumb|Польскі Сейм]]
Заканадаўчы орган — парламент, які завецца Нацыянальнай Асамблеяй. Дзве палаты парламента — [[Сейм Польшчы|Сейм]] (460 дэпутатаў) і [[Сенат Польшчы|Сенат]] (100 дэпутатаў). Дэпутаты Сейма абіраюцца па прапарцыйнай сістэме згодна з [[метад Д'Онта|метадам Д'Онта]]. Для партый, акрамяза арганізацыйвыключэннем партый нацыянальных меншасцей, усталяваны пяціадсоткавы парог. Сенат абіраецца адначасова з Сеймам, але па сістэме адноснай большасці. Дзве палаты парламента разам збіраюцца толькі ў трох выпадках: на ўрачыстай клятве новага Прэзідэнта, калі Прэзідэнт трапляе пад трыбунал і калі ён не можа выконваць сваіх абавязкаў.
 
Найбольш значныя палітычныя партыі — [[Грамадзянская платформа]], [[Права і справядлівасць]], [[Саюз дэмакратычных левых сіл]], [[Польская народная партыя]], [[Рух Палікота]]. У бягучым складзе як СеймаСейм, так і Сената абсалютную большасць мае партыя Права і Справядлівасць.
 
Выканаўчую ўладу ажыццяўляе Прэзідэнт, які абіраецца на 5 гадоў прамым галасаваннем, і Савет міністраў на чале з Прэм'ер-міністрам (як правіла, з правячай кааліцыі ў Сейме). Кабінет прызначаецца Прэзідэнтам па прапанове прэмПрэм'ер-міністра. У траўні 2015 палякі абралі Прэзідэнтам [[Анджэй Дуда|Анджэя Дуду]]. Пасаду Прэм'ера ў 2017 заняў [[Матэвуш Маравецкі]] (абодва прадстаўляюць партыю Права і Справядлівасць).
 
Судовая галіна грае важную ролю ў прыняцці рашэнняў. Яе галоўныя інстытуты ўключаюць Вярхоўны суд (Sąd Najwyższy); Вярхоўны Адміністрацыйны суд (Naczelny Sąd Administracyjny); Канстытуцыйны Трыбунал (Trybunał Konstytucyjny); і Дзяржаўны Трыбунал (Trybunał Stanu).
 
=== Знешняя палітыка ===
У ХХІ стагоддзі Польшча пашырыла свой удзел у міжнародным супрацоўніцтве — як з суседзямі па [[ЕС]] і астатняй Еўропе, так і з краінамі,краінам якіяў развіваюцца.іншых Участках 1994 годзесвету. Польшча сталаактыўна асацыяванымабараняе членамправы ЕС,этнічных упалякаў сакавікуна 1999прасторах уступіла ўбылога [[НАТАСССР]], у траўні 2004 стала паўнавартым сябрам Еўрапейскага Саюза.
 
Пасля распаду сацлагера Польшча стала на шлях супрацоўніцтва са старымі і новымі суседзямі. У 1994 годзе Польшча стала асацыяваным членам ЕС, у сакавіку 1999 уступіла ў [[НАТА]], у траўні 2004 стала паўнавартым сябрам Еўрапейскага Саюза. У [[Еўрапарламент]] Польшча дэлегуе 51 дэпутата. Таксама Польшча з’яўляецца членам [[Шэнгенскае пагадненне|Шэнгенскага пагадненне]], [[Вышаградская група|Вышаградскай групы]], [[Веймарскі трохвугольнік|Веймарскага трохвугольніка]], [[Савет Еўропы|Савета Еўропы]], [[Арганізацыя па бяспецы і супрацоўніцтве ў Еўропе|АБСЕ]], Савета дзяржаў Балтыйскага мора. Разам з Украінай Польшча правяла [[Чэмпіянат Еўропы па футболе 2012 года]]. Заходні палітычны вектар пагоршыў адносіны Польшчы з Расіяй.
 
==== Адносіны з Беларуссю ====
Радок 234 ⟶ 236:
* [[Заходнепаморскае ваяводства]].
 
Ваяводствы адпавядаюць і названы паводле гістарычных рэгіёнаў краіны. Самае маленькае ваяводства — Апольскае (менш за 10 000 км²), самае вялікае — Мазавецкае (больш за 35 000 км²). Мясцовая ўлада дзеліцца паміж ваяводам, якога прызначае дзяржава, і рэгіяналнай палатай (сеймікам), абіранай народам. На чале сеймікаў стаяць маршалкі. Ваяводствы дзеляцца на [[павет]]ы (іх 360), паветы — на [[Гміна|гміны]] (іх 2,478). Вялікія гарады ў адміністрацыйным плане адначасова з'яўляюцца і паветамі, і гмінамі.
Ваяводствы падзяляюцца на [[павет]]ы, паветы — на [[Гміна|гміны]].
 
== Насельніцтва ==