Перыкл: Розніца паміж версіямі

[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
афармленне
дапаўненне
Радок 24:
|Rodovid =
}}
'''Перыкл''' ({{lang-el|Περικλέης / Perikles}}; ~[[494 да н.э.|494]]{{sfn|Суриков|2008|с=282}} — [[429 да н.э.|429]] гг. да н.э.), старажытнагрэчаскі палiтычны i дзяржаўны дзеяч, стратэг Афiнаў ([[444 да н.э.|444]] — [[431 да н.э.|431]]; [[429 да н.э.|429]] гг. да н.э.).
'''Перыкл''' ({{lang-el|Περικλέης / Perikles}}; ~[[494 да н.э.|494]]{{sfn|Суриков|2008|с=282}} — [[429 да н.э.|429]] гг. да н.э.), старажытнагрэчаскі палiтычны i дзяржаўны дзеяч, стратэг Афiнаў ([[444 да н.э.|444]] — [[431 да н.э.|431]]; [[429 да н.э.|429]] гг. да н.э.). Паходзiў са старадаўняга арыстакратычнага роду, сын [[Ксанціп]]а і [[Агарыста|Агарысты]]; атрымаў добрую адукацыю. Належаў да прыхiльнiкаў дэмакратыi; працягнуў распачатую Эфiальтам дэмакратызацыю дзяржаўнага ладу Афiнаў. Iнiцыiраваў скасаванне маемаснага цэнзу пры выбраннi большасцi службовых асоб i увядзенне грашовай аплаты працы суддзяў. Пры Перыкле вялося шырокае ваеннае, грамадскае i культавае будаўнiцтва. Пачынаючы з [[447 да н.э.]] быў адбудаваны [[афінскі Акропаль]] з такiмі будынкамi, як [[Парфенон]] i [[Прапілеі]]. Знешняя палiтыка Перыкла мела на мэце забяспячэнне марской магутнасцi Афiнаў, цэнтралiзацыю Архэ Афiнскай, супрацьстаянне [[Пелапанескі саюз|Пелапанескаму саюзу]] на чале са [[Спарта]]й. Гэтая палiтыка ўключала вывад афінскіх пасяленняў на заваяваныя i саюзныя тэрыторыi, падаўленне выступленняў саюзнiкаў ([[Паўстанне на Самасе, 440 да н.э.|паўстанне на Самасе ў 440 да н.э.]]). Кiраванне Перыкла паспрыяла палiтычнаму i эканамічнаму росквiту Афiнаў, iх пераўтварэнню ў буйны культурны цэнтр старажытнага свету. Памёр ад [[чума|чумы]] ў час вайны.
 
== Біяграфія ==
Быў сябрам філосафа [[Анаксагор]]а, ад каго, паводле паданняў, навучыўся ўменню валодаць сабою ва ўсіх акалічнасцях жыцця. Вядомыя верагодныя выявы на дзвюх гермах, з Цівалі, якая захоўваецца ў Ватыкане, і той, што заховаўецца ў [[Брытанскі музей|Брытанскім музеі]]. Нязвыкласць выяваў у тым, што Перыкл паказаны з карынфскім шлемам, ссунутым на патыліцу. Гэта тлумачаць тым, што, хоць сам прыгожы, Перыкл меў непрыгожую, завостраную ўверсе, форму галавы, якую высмейвалі<ref>«Галава-цыбуліна». {{Крыніцы/Партрэты}}</ref> тагачасныя аўтары камедый, і якую пажадалі скрыць скульптары, напр., [[Крэсілай]].<ref>{{Крыніцы/Партрэты}}</ref>
 
'''Перыкл''' ({{lang-el|Περικλέης / Perikles}}; ~[[494 да н.э.|494]]{{sfn|Суриков|2008|с=282}} — [[429 да н.э.|429]] гг. да н.э.), старажытнагрэчаскі палiтычны i дзяржаўны дзеяч, стратэг Афiнаў ([[444 да н.э.|444]] — [[431 да н.э.|431]]; [[429 да н.э.|429]] гг. да н.э.). Паходзiў са старадаўняга арыстакратычнага роду, сын [[Ксанціп]]а і [[Агарыста|Агарысты]]; атрымаў добрую адукацыю. Належаў да прыхiльнiкаў дэмакратыi; працягнуў распачатую Эфiальтам дэмакратызацыю дзяржаўнага ладу Афiнаў. Iнiцыiраваў скасаванне маемаснага цэнзу пры выбраннi большасцi службовых асоб i увядзенне грашовай аплаты працы суддзяў. Пры Перыкле вялося шырокае ваеннае, грамадскае i культавае будаўнiцтва. Пачынаючы з [[447 да н.э.]] быў адбудаваны [[афінскі Акропаль]] з такiмі будынкамi, як [[Парфенон]] i [[Прапілеі]]. Знешняя палiтыка Перыкла мела на мэце забяспячэнне марской магутнасцi Афiнаў, цэнтралiзацыю Архэ Афiнскай, супрацьстаянне [[Пелапанескі саюз|Пелапанескаму саюзу]] на чале са [[Спарта]]й. Гэтая палiтыка ўключала вывад афінскіх пасяленняў на заваяваныя i саюзныя тэрыторыi, падаўленне выступленняў саюзнiкаў ([[Паўстанне на Самасе, 440 да н.э.|паўстанне на Самасе ў 440 да н.э.]]). Кiраванне Перыкла паспрыяла палiтычнаму i эканамічнаму росквiту Афiнаў, iх пераўтварэнню ў буйны культурны цэнтр старажытнага свету. Памёр ад [[чума|чумы]] ў час вайны.
 
Быў сябрам філосафа [[Анаксагор]]а, ад каго, паводле паданняў, навучыўся ўменню валодаць сабою ва ўсіх акалічнасцях жыцця. Вядомыя верагодныя выявы на дзвюх гермах, з Цівалі, якая захоўваецца ў Ватыкане, і той, што заховаўецца ў [[Брытанскі музей|Брытанскім музеі]]. Нязвыкласць выяваў у тым, што Перыкл паказаны з карынфскім шлемам, ссунутым на патыліцу. Гэта тлумачаць тым, што, хоць сам прыгожы, Перыкл меў непрыгожую, завостраную ўверсе, форму галавы, якую высмейвалі<ref>«Галава-цыбуліна». {{Крыніцы/Партрэты}}</ref> тагачасныя аўтары камедый, і якую пажадалі скрыць скульптары, напр., [[Крэсілай]].<ref>{{Крыніцы/Партрэты}}</ref>.
 
== Продкі ==
{{Wikidata/Ancestors|compact=1}}
 
{{зноскі}}