Заходне-Сібірская раўніна: Розніца паміж версіямі

'''Заходне-Сібірская раўніна''' (нізіна) — [[раўніна]], размешчана ў [[Азія|Азіі]], на тэрыторыі [[Расія|Расійскай Федэрацыі]], адна з самых вялікіх нізінных акумуляцыйных раўнін на [[Зямля (планета)|зямным шары]].

Раўніна прымеркавана да [[Заходне-Сібірская пліта|Заходне-Сібірскай пліты]] эпігерцынскай платформы, якая перакрыта магутнымі (больш за 1000 м) мезазойскімі[[мезазой]]скімі і кайназойскімі[[кайназой]]скімі адкладамі ([[Гліна|гліны]], пясчанікі[[пясчанік]]і, [[Мергель|мергелі]]). У тоўшчы антрапагену[[антрапаген]]у (магутнасцю да 200 м) пашыраны ледавіковыя і марскія (на поўначы), [[Алювій|алювіяльныя]] і азёрныя (на поўдні) пароды. Карысныя выкапні: [[нафта]] і [[прыродны газ]] (Заходне-Сібірская нафтагазаносная правінцыя), [[жалезная руда]], [[торф]], будаўнічыя матэрыялы. Рэльеф раўнінны, слабарасчлянёны. Самыя нізкія ўчасткі ў цэнтры і на поўначы (выш. 50—150 м), уздоўж заходніх, паўднёвых і ўсходніх ускраін невялікія (200—250 м) [[Узвышша|узвышшы]]. Пераважаюць шырокія плоскія міжрэччы, вельмі забалочаныя, месцамі з марэннымі пагоркамі і [[Града (геамарфалогія)|градамі]] (на поўначы) або пясчанымі грывамі (на поўдні). Вылучаюцца [[Васюганская раўніна]], [[Барабінскі стэп|Барабінскі]], [[Ішымская раўніна|Ішымскі]], [[Кулундзінскі стэп]]. У сярэдняй частцы раўніны ад Урала да [[Енісей|Енісея]] цягнуцца [[Сібірскія Увалы]] (вышыня да 285 м).

Клімат [[Кантынентальны клімат|кантынентальны]]. Сярэдняя тэмпература студзеня ад −28 [[Градус Цэльсія|°C]] на поўначы да −16 °C на поўдні, ліпеня ад 4 °C да 22 °C. Гадавая сума ападкаў ад 200 мм у тундравай і стэпавай зонах, да 600 мм у лясной.

У глебава-раслінным покрыве выразна праяўляецца занальнасць. Паўночная частка занята [[тундра]]й (глеевыя і глеявата-падзолістыя глебы) з арктычнымі, імховымі, лішайнікавымі і хмызняковымі ландшафтамі. Паступова тундра пераходзіць у [[Лесатундра|лесатундру]] (падзоліста-глеевыя глебы), дзе пашыраны комплексы ландшафтаў хмызняковай тундры, ялова-лістоўнічных рэдкалессяў, сфагнавых і нізінных балот. Большая частка раўніны належыць да лясной зоны ([[падзолістыя глебы]]), дзе пераважае забалочаная хвойная [[тайга]] ([[елка]], [[піхта]], [[кедр]], [[хвоя]], сібірская лістоўніца). На поўдні [[лесастэп]] ([[чарназёмныя глебы]]) з асінава-бярозавымі гаямі пераходзіць у [[стэп]] (чарназёмныя і [[каштанавыя глебы]]), пераважна разараныя. Для ўсіх зон характэрна пашыранасць балотных ландшафтаў (каля 50 % тэрыторыі лясной зоны забалочана), якія на поўдні змяняюцца саланцамі і [[саланчакі|саланчакамі]].