Кілаграм: Розніца паміж версіямі

[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
др вікіфікацыя, перанесена: Плаціна| → Плаціна (хімічны элемент)|, плаціна]] → Плаціна (хімічны элемент)|плаціна]] з дапамогай AWB
Няма тлумачэння праўкі
Радок 10:
 
'''Кілагра́м''' (абазначэнне: '''кг''', '''kg''') – [[адзінка вымярэння]] [[Маса|масы]] ў [[Метрычная сістэма мераў|метрычнай сістэме мераў]] і [[СІ, міжнародная сістэма адзінак вымярэння|Міжнароднай сістэме адзінак вымярэння СІ]], роўная [[Маса|масе]] міжнароднага [[эталон]]а. Скарочанае пазначэнне: [[Беларуская мова|бел.]]: кг, міжн.: kg.
 
Да 20 мая 2019 года кілаграм заставаўся апошняй адзінкай СІ, якая вызначана пры дапамозе прадмета, які быў выраблены людзмі. Але XXVI Генеральная асамблея па мерам и вагам (13-16 лістапада 2018 года) адобрыла<ref name="cgpm26nist">[https://www.nist.gov/news-events/news/2018/11/historic-vote-ties-kilogram-and-other-units-natural-constants Historic Vote Ties Kilogram and Other Units to Natural Constants]</ref> новае азначэнне кілаграма, заснаванае на фіксацыі лічбавага значэння [[Пастаянная Планка|Пастаяннай Планка]]. Рашэнне ўступіла ў сілу 20 мая 2019 года. Пры гэтым з практычнай кропкі гледжання велічыня кілаграма не змянілась, але існуючы «прататып» (эталон) больш не вызначае кілаграм, а зхяўляецца вельмі дакладнай гірай з патэнцыйна вымяраемай хібнасцю.
 
== Кратныя і дзельныя адзінкі ==
Радок 21 ⟶ 23:
 
== Эталон кілаграма ==
ЗаразДа 20 мая 2019 года кілаграм — адзінаябыў адзінкаадзінай адзінкай СІ, якая вызначанавызначалась пры дапамозе прадмета, які быў выраблены людзьмі. Усе астатнія адзінкі зараз вызначаюццавызначалісь з дапамогай [[фізіка|фізічных]] уласцівасцей і законаў.
 
Эталон быў выраблены ў 1889 годзе, і цяпер існуюць дакладныя афіцыйныя яго копіі, якія выкарыстоўваюццавыкарыстоўвалісь як нацыянальныя ўзоры кілаграма. Прыкладна раз у 10 гадоў нацыянальныя ўзоры параўноўваюццапараўноўвалісь з міжнародным. Гэтыя параўнанні паказваюцьпаказвалі, што дакладнасць нацыянальных узораў складае прыкладна 2 мкг. З-за таго што яны захоўваюцца ў тых жа самых умовах, няма падстаў лічыць, што міжнародны ўзор больш дакладны. Аднак, па вызначэнню лічыццалічылась, што маса міжнароднага ўзору дакладна роўная кілаграму. З-за гэтага любыя змены існуючай масы эталону вядуцьвялі да змяненняў велічыні кілаграма. Для выдалення гэтых памылак у наш час разглядаюцца розныя варыянты вызначэння кілаграма на аснове фізічных законаў.
 
== Гл. таксама ==