Ласток: Розніца паміж версіямі
| [дагледжаная версія] | [дагледжаная версія] |
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
літаратура, афармленне |
|||
Радок 5:
|краіна = Беларусь
|выява = Łastok. Ласток. Сядзіба Якуба Коласа (1885).jpg
|lat_dir = N |lat_deg = 53|lat_min = 28|lat_sec = 23
|lon_dir = E|lon_deg = 26|lon_min = 54|lon_sec = 36
|CoordAddon =
|CoordScale =
Радок 48:
}}
{{ГККРБ|613Б000607}}
'''Ласто́к''' — колішняя леснічоўка ў [[Стаўбцоўскі раён|Стаўбцоўскім раёне]] [[Мінская вобласць|Мінскай вобласці]],
Аддалена на 4 км ад вёскі [[Сверынава]] і на 10 км ад [[Мікалаеўшчына (Стаўбцоўскі раён)|Мікалаеўшчыны]]. Адзіная з мемарыяльных сядзібаў Якуба Коласа, якая захавалася амаль у першапачатковым выглядзе<ref name = "kolas">{{cite web|url = http://yakubkolas.by/filiyal/lastok/|title = Ласток, або Сухошчына – трэцяе месца жыхарства бацькоў Якуба Коласа |first = |last = |author = |authorlink = |coauthors = |date = 2016 |month = |year = |work = |publisher = [[Дзяржаўны літаратурна-мемарыяльны музей Якуба Коласа]] |location = |page = |pages = |at = |language = be|trans_title = |format = |doi = |archiveurl = |archivedate = |accessdate = 05.06.2019 |quote = |ref = |separator = |postscript = }}</ref>.
== Гісторыя ==
Упершыню згадваецца ў рэвізскім спісе 1858 г. пад назвай ''Сухошчына'', утворанай ад прозвішча Франца Сухоцкага, [[Радзівілы|радзівілаўскага]] лесніка, які жыў у Ластку да 1872 года.
У «Службовым фармуляры лясной варты Акінчыцкага лясніцтва на 1884—85 год» пазначана, што з 1 красавіка 1885 г. [[Міхась Казіміравіч Міцкевіч|Міхал Міцкевіч]] лічыцца стражнікам Сверынаўскага абходу. Ён арандаваў Ласток за 67 рублёў 40 капеек [[срэбра]]м. 1 лістапада 1885 г. сям’я Міхала Міцкевіча пераехала ў леснічоўку з [[Мікалаеўшчына|Мікалаеўскай]] лясной каморы{{sfn|Тумас|1982|с=9—12}}.
У сувязі з пераводам бацькі Якуба Коласа на новае месца службы ў [[Альбуць]], Міцкевічы пакінулі Ласток у красавіку 1890 года.
У гонар 115-годдзя з дня нараджэння Якуба Коласа, у 1997 годзе ў Ластку быў размешчаны філіял мемарыяльнага музея [[Народны паэт Беларусі|Народнага паэта Беларусі]]. У двух пакоях лесніковай хаты была ўладкавана экспазіцыя па матывах паэмы «[[Сымон-музыка]]». У ёй выстаўляюцца дакументы, фотаздымкі, звязаныя з паэтам, а таксама вырабы народных майстроў Стаўбцоўшчыны<ref
== Пабудовы ==
Радок 67 ⟶ 66:
З таго ж апісання вынікае, што хата, гумно і прыгрэбнік пабудаваны ў 1885 г. Гэтыя будынкі амаль у першапачатковым выглядзе захаваліся дагэтуль.
Хата драўляная, з [[хвоя|хваёвых]] абчасаных брусоў, на каменным [[падмурак|падмурку]], у гладкі [[вугал]], крытая [[гонта]]й, з дашчанай падфутроўкай пад [[дах]]ам. Пры падоўжанай сцяне [[дзверы]], [[ганак]] з дзвюма сходкамі і двума апорнымі слупкамі, крыты гонта, з дашчаным [[Шчыт (архітэктура)|шчытом]] і дашчанай падфутроўкай. Пры другой падоўжанай сцяне таксама [[ганак]] з дзвюма сходкамі без стрэшкі. У хаце [[сенцы]], [[святліца]], гасціны пакой, кладоўка, пяць дзвярэй, шэсць [[Акно|вокнаў]], два глухія акенцы каля дзвярэй і два ў шчытах, дзве [[печ]]ы — у асноўным памяшканні і ў гасціным пакоі. [[Столь]] дашчаная, а [[падлога]] земляная{{sfn|Тумас|1982|с=9—12}}.
Другая хата ўзведзена з хваёвых круглякоў, крытая гонтай, мела святліцу і сенцы, печ, двое дзвярэй, тры глухія вокны. Столь у асноўным памяшканні і падлога ў сенцах дашчаныя. У сенцах тры засекі на [[Збожжавыя культуры|збажыну]].
Радок 73 ⟶ 72:
Пабудовы і [[сад]] у Ластку былі абгароджаны [[паркан]]ам, гарод і выган — жэрдкамі. Усёй зямельнай плошчы налічвалася 28 [[Дзесяціна (мера плошчы)|дзесяцін]] 1777 [[сажань|сажаняў]].
== У творчасці Якуба Коласа ==
Жыццё ў Ластку апісана ў Коласавай [[Аўтабіяграфія|аўтабіяграфіі]]: ''«Часамі да нас заходзіў хто з сваякоў з [[Мікалаеўшчына (Стаўбцоўскі раён)|Мікалаеўшчыны]], адкуль былі родам бацькі, і заставаліся на некалькі дзён. Мне было вельмі цікава паслухаць іх гутаркі. А гэтыя гутаркі былі самага разнастайнага характару. З гэтых гутарак знаёміўся я з невядомым мне жыццём за межамі нашай сялібы. Таксама часта бывалі ў нас і леснікі, аб’ездчыкі і розныя паны з лясніцтва. Многа было гутарак аб лесніковым побыце, аб праявах службовага характару, аб адносінах паноў да лесніка. У гэтых адносінах было многа крыўднага і несправядлівага да лесніка, і ў мяне з самага ранняга дзяцінства закідалася ў душу варожае пачуццё да паноў, а за часам яно яшчэ больш узмацнілася»''{{sfn|Тумас|1982|с=9—12}}.▼
▲Жыццё ў Ластку апісана ў Коласавай [[Аўтабіяграфія|аўтабіяграфіі]]: ''«Часамі да нас заходзіў хто з сваякоў з [[Мікалаеўшчына (Стаўбцоўскі раён)|Мікалаеўшчыны]], адкуль былі родам бацькі, і заставаліся на некалькі дзён. Мне было вельмі цікава паслухаць іх гутаркі. А гэтыя гутаркі былі самага разнастайнага характару. З гэтых гутарак знаёміўся я з невядомым мне жыццём за межамі нашай сялібы. Таксама часта бывалі ў нас і леснікі, аб’ездчыкі і розныя паны з лясніцтва. Многа было гутарак аб лесніковым побыце, аб праявах службовага характару, аб адносінах паноў да лесніка. У гэтых адносінах было многа крыўднага і несправядлівага да лесніка, і ў мяне з самага ранняга дзяцінства закідалася ў душу варожае пачуццё да паноў, а за часам яно яшчэ больш узмацнілася»''
Чацвёрты раздзел паэмы «[[Новая зямля (паэма)|Новая зямля]]» «На першай гаспадарцы» прысвечаны пераезду сям’і лесніка на новае месца, у Ласток.
Леснічоўка таксама апісваецца ў паэме «[[Сымон-музыка]]» і вершаваным апавяданні «Грушы-сапяжанкі», дзе адлюстраваны ўспаміны пісьменніка аб дзяцінстве<ref name = "kolas"/>.
{{Зноскі}}
== Літаратура ==
* {{кніга|аўтар =[[Яўген Тумас|Генадзь Тумас]]. |частка = |загаловак =Родны бераг песняра |арыгінал = |спасылка = |адказны = |выданне = |месца = [[Мінск]] |выдавецтва =«Полымя» |год =1982 |том = |старонкі = |старонак = 30 |серыя = |isbn = |тыраж = 3000 экз. |ref = Тумас}}
[[Катэгорыя:Былыя населеныя пункты Стаўбцоўскага раёна]]
| |||