Міжземнае мора: Розніца паміж версіямі

[недагледжаная версія][недагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Gzhegozh (размовы | уклад)
Gzhegozh (размовы | уклад)
Радок 39:
{{глядзіце таксама| Міжземнаморскі клімат}}
 
[[Клімат]] Міжземнага мора вызначаецца яго становішчам у [[субтропікі | субтрапічным поясе]] і адрозніваецца вялікай спецыфікай, якая вылучае яго ў самастойны [[Міжземнаморскі клімат | міжземнаморскі тып клімату]], які характарызуецца мяккай [[зіма | зімой]] і гарачым засушлівым [[лета]]м. Узімку над морам усталёўваецца фронт паніжанага [[атмасферны ціск | ціску атмасферы]], што вызначае няўстойлівае [[надвор'е]] з частымі [[шторм|штармамі]] і шчодрымі [[атмасферныя ападкі | ападкамі]]; халодныя паўночныя [[вецер | вятры]] зніжаюць тэмпературу паветра. Развіваюцца мясцовыя вятры: [[Містраль (вецер) | містраль]] ў раёне [[Ліёнскі заліў | Ліёнскага заліва]], [[Бора | бора]] на ўсходзе [[Адрыятычнае мора | Адрыятычнага мора]] і [[мелтэмі]] ў акваторыі [[Эгейскае мора | Эгейскага мора]]. Улетку большую частку Міжземнага мора ахоплівае грэбень [[Азорскія антыцыклон | Азорскага антыцыклону]], які вызначае перавагу яснага надвор'янадвор’я з невялікім [[Воблачнасць | воблачнасцю]] і малой колькасцю ападкаў. У летнія месяцы назіраюцца сухія [[туман]]ы і пыльная [[імгла]], якая прыносіцца з [[Афрыка | Афрыкі]] паўднёвым ветрам [[сірока]]. Ва Усходнім басейне развіваюцца ўстойлівыя паўночныя вятры — [[этэзіі]].
 
Сярэдняя [[тэмпература]] [[паветра]] ў студзені змяняецца ад 14-16 °C ля паўднёвых берагоў да 7-10 °C на поўначы, у жніўні — ад 22-24 °C на поўначы да 25-30  °СC у паўднёвых раёнах мора. [[Выпарэнне]] з паверхні Міжземнага мора дасягае 1250 мм у год (3130 км ³). [[Вільготнасць паветра | Адносная вільготнасць паветра]] змяняецца ад 50-65 % летам да 65-80 % зімой. [[Воблачнасць]] летам 0-3 балы, зімой каля 6 балаў. Сярэдняя гадавая колькасць ападкаў 400 мм (каля 1000 км ³), яна змяняецца ад 1100-1300 1100—1300 мм на паўночным захадзе да 50-100  мм на паўднёвым усходзе, мінімум - — у ліпені - — жніўні, максімум - — у снежні. Характэрныя [[міраж]]ы, якія часта назіраюцца ў [[Месінскі праліў|Месінскім пралівпраліве]]е ([[Фата-маргана]]).
 
{|class="wikitable" style="text-align:center; font-size:90%; margin-left:1em;"
Радок 257:
|}
<!--
 
== Расліннасць і жывёльны свет ==
[[Файл:Posidonia 2 Alberto Romeo.jpg|міні|справа | 250пкс | [[Posidonia oceanica]] на дне Міжземнага мора]]
 
[[Расліннасць]] і [[жывёльны свет]] Міжземнага мора адрозніваецца адносна слабым колькасным развіццём фіта- і зоа[[планктон]]у, што цягне за сабой адносна невялікую колькасць буйных жывёл, якія харчуюцца імі, у тым ліку [[рыбы | рыб ]]. Колькасць [[фітапланктон]]у у павярхневых гарызонтах складае ўсяго 8-10 мг/м³, на глыбіні 1000-2000 1000—2000 м яго ў 10-20 разоў менш. Разнастайныя [[водарасці]] (пераважаюць [[перыдынеі]] і [[дыятамеі]]).
 
[[Фаўна]] Міжземнага мора характарызуецца вялікай [[Біяразнастайнасць | відавой разнастайнасцю]], аднак колькасць прадстаўнікоў асобных відаў невяліка. Сустракаюцца [[ракі]], адзін выгляд [[цюлені]] ў ([[Цюлень-манах звычайны | белапузы цюлень]]); марскія [[чарапахі]]. Риб налічується 550 видів ([[скумбрієві]], [[Оселедцеві (родина)|оселедцеві]], [[анчоусові]], [[кефаль|кефалі]], [[корифени]], [[тунці]], [[пеламіди]], [[Ставрида|ставриди]] та інші). Близько 70 видів риб-[[ендемік]]ів, у тому числі [[скати]], види [[хамса (риба)|хамси]], [[Бичкові|бичків]], [[Собачкові|морських собачок]], [[губаневі|губані]] та [[морські іглиці]]. З їстівних [[молюски|молюсків]] найбільше значення мають [[устриця]], [[середземноморсько-чорноморська мідія]], [[морський фінік]]. Серед [[безхребетні|безхребетних]] поширені [[восьминоги]], [[кальмари]], [[сепії]], [[краби]], [[лангусти]]; численні види [[Медузи|медуз]], [[сифонофори|сифонофор]], в деяких районах, особливо в [[Егейське море|Егейському морі]], мешкають [[губки]] і [[червоні корали]].
Радок 289 ⟶ 290:
Дно Середземного моря в багатьох місцях перспективне для пошуків [[Поклад вуглеводнів|родовищ вуглеводнів]], особливо в областях поширення [[Брахіантикліналь|солянокупольних структур]]. В [[Континентальний шельф|шельфових зонах]] [[Родовище нафти і газу|поклади нафти і газу]] приурочені до [[мезозой]]ських і [[палеоген]]ових відкладів.
-->
 
== Галоўныя порты ==
* {{Сцяг Іспаніі}} [[Горад Валенсія|Валенсія]], [[Іспанія]]