Захоп Полацка Фродзі І: Розніца паміж версіямі

[недагледжаная версія][недагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Няма тлумачэння праўкі
Радок 1:
{{Узброены канфлікт|канфлікт=Захоп Полацка Фродзі І|частка=Паход [[Фродзі І]] у [[Паазер’е (этнаграфічны рэгіён Беларусі)|Падзвінне]]|выява=|подпіс=|дата=V ст.|месца=[[Полацк]] ([[Паазер’е (этнаграфічны рэгіён Беларусі)|Падзвінне]])|вынік=Захоп Полацка данамі|праціўнік1=Старажытны Полацк|праціўнік2=Данія(Даны)|камандзір1=[[Веспасій]]|камандзір2=[[ Фродзі І]]|сілы1=Невядома|сілы2=Невядома|страты1=Невядома|страты2=Невядома}}'''Захоп Полацка Фродзі I''' (V ст.)  — легендарная бітва, якая апісваецца ў хроніцы [[Дзеянні данаў|«Дзеянні данаў»]] (лац. Gesta Danorum, канец XII - — пачатак XIII стагоддзя) дацкага гісторыка XII стагоддзя Саксона Граматыка.
 
== Змест легенды ==
 
=== Бітва з драконам ===
Фродзі І - — легендарны конунг (кароль) Даніі, які заняў сталец пасля смерці свайго бацькі конунга Хадзінга. Новы кароль выяўляе, што знясіленая войнамі казна пустая. Каб папоўніць яе, ён забівае дракона і завалодвае яго скарбамі.
 
Здабыты такім чынам першапачатковы капітал Фродзі ўкладвае ў падрыхтоўку ваеннай экспедыцыі ў Прыбалтыку. Перамогі там ён атрымлівае не толькі дзякуючы сіле і моцы сабранага ім атрада вікінгаў, але і ваеннымі хітрасцямі.
Радок 9 ⟶ 10:
=== Захоп Полацка ===
Фродзі пасля перамогі над конунгам Транонам падышоў да Полацка і зразумеў, што сілай узяць горад не атрымаецца.
«Сілай горада не перамагчы», лац. viribus inuictam {{lang-la|viribus inuictam [sc. urbem]}} - — адзначае на латыні Саксон Граматык, апісваючы моц старажытнага Полацка. Аднак дзякуючы хітрасці Фродзі І забівае конунга( князя) Полацка (швед. Pallteskja) [[Веспасій|Веспасія]] і завалодвае такім чынам горадам:
{{пачатак цытаты}} Толькі з нешматлікімі сведкамі ён таемна адправіўся ў далёкае месца і загадаў абвясціць паўсюль, што ён памёр, каб тым самым ўсыпіць ворага. Для большай натураьнасці быў здзейснены абрад пахавання і збудаваны пахавальны курган. Да таго ж воіны, свядома імітуючы смутак, прайшлі ў працэсіі за нібыта памерлым правадыром. Пачуўшы пра гэта, князь Полацка Веспасій, які ўжо амаль атрымаў перамогу, так занябдаў абарону, што, даў магчымасць ворагам ўварвацца ў горад, дзе і быў забіты сярод гульняў і забавак.
{{канец цытаты | крыніца = Saxo, lib. II, cap. I: 7}}
 
== Аналіз легенды ==
І. МиколаМікола{{крыніца?}} ў 1907 годзе першым звязаў '' Pallteskja '' - — назва горада ў Беларусі, на штурм якога накіроўваецца ФродоФрода, з старажытнарускай формай '' Полтескъ '' у [[Іпацьеўскі летапіс | Іпацьеўскім]] і [[Пскоўскі летапіс| Пскоўскім]] летапісах. Развіваючы гэтую гіпотэзу, Г. Шрам, у сваю чаргу даказаў сувязь абодвух тапонімаў з горадам '' Полотеск '', згадваным ў летапіснай легендзе аб запрашэнні [[Рурык|Рурыка]] а і аб наступнай раздачы ім гарадоў сваім мужам.
 
« '' Полотеск ''» тут не што іншае, як [[Полацк]] - найстаражытны з [[Беларусь | беларускіх]] гарадоў, сталіца аднайменнага княства -, фарпост [[крывічы | крывічоў]] на выхадзе па Дзвіне ў Балтыку. Шрам таксама выказаў меркаванне, што не славяне запазычылі гэтае імя ў варагаў, а наадварот, назва Полацка перайшла ў скандынаўскую мову і замацавалася ў імёй у сярэдзіне IX стагоддзя.
 
Звяртаючы ўвагу на «ваенныя хітрыкі» Фродзі, Т.  М.  Джаксон разглядае іх не толькі як «вандроўны сюжэт, узыходзячы да вельмі аддаленых часоў і шырока вядомы ў эпоху вікінгаў». Яна бачыць у самім факце з'яўленняз’яўлення гэтага эпізоду ў сазе таксама і як ускоснае ўказанне на рэальную ваенна-стратэгічную моц Полацка як крэпасці.
 
== Гл. таксама ==
Радок 25 ⟶ 26:
 
== Літаратура ==
* ''Дзярновіч А. І.'' [http://pawet.net/library/history/bel_history/dziarnovich/52p/%D0%9F%D0%B0%D0%BB%D1%82%D1%8D%D1%81%D0%BA%27%D1%8F_-_%D0%BF%D0%B0%D1%9E%D0%BD%D0%BE%D1%87%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%A2%D1%80%D0%BE%D1%8F.html Палтэск'яПалтэск’я — паўночная Троя: вобраз Полацка ў скандынаўскіх крыніцах ХІ-ХІІІ стст.] // Studia Historica Europae Orientalis = Исследования по истории Восточной Европы. Вып. 6. — Мн.: РИВШ, 2013. — С. 76-90.
* Саксон Грамацік. Дзеі данаў. Кніга II.