Захоп Полацка Фродзі І: Розніца паміж версіямі

[недагледжаная версія][недагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Няма тлумачэння праўкі
Няма тлумачэння праўкі
Радок 1:
{{Узброены канфлікт
{{Узброены канфлікт|канфлікт=Захоп Полацка Фродзі І|частка=Паход [[Фродзі І]] у [[Паазер’е (этнаграфічны рэгіён Беларусі)|Падзвінне]]|выява=|подпіс=|дата=V ст.|месца=[[Полацк]] ([[Паазер’е (этнаграфічны рэгіён Беларусі)|Падзвінне]])|вынік=Захоп Полацка данамі|праціўнік1=Старажытны Полацк|праціўнік2=Данія(Даны)|камандзір1=[[Веспасій]]|камандзір2=[[ Фродзі І]]|сілы1=Невядома|сілы2=Невядома|страты1=Невядома|страты2=Невядома}}
|канфлікт = Захоп Полацка Фродзі І
'''Захоп Полацка Фродзі I''' (V ст.) — легендарная падзея, якая апісваецца ў хроніцы [[Дзеянні данаў|«Дзеянні данаў»]] (лац. Gesta Danorum, канец XII — пачатак XIII стагоддзя) дацкага гісторыка XII стагоддзя Саксона Граматыка.
|частка = Паход [[Фродзі І]] у [[Паазер’е (этнаграфічны рэгіён Беларусі)|Падзвінне]]
|выява =
|подпіс =
|дата = V стагоддзе
|месца = [[Полацк]] ([[Паазер’е (этнаграфічны рэгіён Беларусі)|Падзвінне]])
|вынік = Захоп Полацка данамі
|праціўнік1 = Старажытны Полацк
|праціўнік2 = Данія (даны)
|камандзір1 = [[Веспасій]]
|камандзір2 = [[Фродзі І]]
|сілы1 = Невядома
|сілы2 = Невядома
|страты1 = Невядома
|страты2 = Невядома
}}
'''Захоп Полацка Фродзі I''' (V ст.стагоддзе) — легендарная падзея, якая апісваецца ў хроніцы [[Дзеянні данаў|«Дзеянні данаў»]] (лац. Gesta Danorum, канец XII — пачатак XIII стагоддзя) дацкага гісторыка XII стагоддзя [[Саксон Граматык|Саксона Граматыка]].
 
== Змест легенды ==
Радок 11 ⟶ 27:
=== Захоп Полацка ===
Фродзі пасля перамогі над конунгам Транонам падышоў да [[Полацк]]а і зразумеў, што сілай узяць горад не атрымаецца.
«Сілай горадагорад не перамагчы», лац. viribus inuictam {{lang-la|viribus inuictam [sc. urbem]}} — адзначае на латыні Саксон Граматык, апісваючы моц старажытнага Полацка. Аднак дзякуючы хітрасці Фродзі І забівае конунга (князя) Полацка (швед. Pallteskja) [[Веспасій|Веспасія]] і завалодвае такім чынам горадам:
{{пачатак цытаты}} Толькі з нешматлікімі сведкамі ён таемна адправіўся ў далёкае месца і загадаў абвясціць паўсюль, што ён памёр, каб тым самым ўсыпіцьусыпіць ворага. Для большай натураьнасцінатуральнасці быў здзейснены абрад пахавання і збудаваны пахавальны курган. Да таго ж воіны, свядома імітуючы смутак, прайшлі ў працэсіі за нібыта памерлым правадыром. Пачуўшы пра гэта, князь Полацка Веспасій, які ўжо амаль атрымаў перамогу, так занябдаў абарону, што, даў магчымасць ворагам ўварваццауварвацца ў горад, дзе і быў забіты сярод гульняў і забавак.
{{канец цытаты | крыніца = Saxo, lib. II, cap. I: 7}}
 
== Аналіз легенды ==
І. Мікола{{крыніца?}} ў 1907 годзе першым звязаў ''Pallteskja'' — назва горада ў Беларусі, на штурм якога накіроўваецца Фрода, з старажытнарускай формай ''Полтескъ'' у [[Іпацьеўскі летапіс|Іпацьеўскім]] і [[Пскоўскі летапіс|Пскоўскім]] летапісах. Развіваючы гэтую гіпотэзу, Г. Шрам, у сваю чаргу даказаў сувязь абодвух тапонімаў з горадам '' Полотеск '', згадваным ў летапіснай легендзе аб запрашэнні [[Рурык]]а і аб наступнай раздачы ім гарадоў сваім мужам.
 
«''Полотеск''» тут не што іншае, як [[Полацк]]  — сталіца аднайменнага княства, фарпост [[крывічы|крывічоў]] на выхадзе па Дзвіне ў Балтыку. Шрам таксама выказаў меркаванне, што не славяне запазычылі гэтае імя ў варагаў, а наадварот, назва Полацка перайшла ў скандынаўскую мову і замацавалася ў ёй у сярэдзіне IX стагоддзя.
 
Звяртаючы ўвагу на «ваенныя хітрыкі» Фродзі, Т. М. Джаксон разглядае іх не толькі як «вандроўны сюжэт, узыходзячы да вельмі аддаленых часоў і шырока вядомы ў эпоху вікінгаў». Яна бачыць у самім факце з’яўлення гэтага эпізоду ў сазе таксама і як ускоснае ўказанне на рэальную ваенна-стратэгічную моц Полацка як крэпасці.