Вайна ў Карэі: Розніца паміж версіямі
[недагледжаная версія] | [недагледжаная версія] |
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Няма тлумачэння праўкі |
|||
Радок 22:
|заўвага =
|Commons =
}}
У [[Паўднёвая Карэя|Паўднёвай]] і [[Паўночная Карэя|Паўночнай Карэі]] выкарыстоўваецца як нейтральная назва '''Карэйская вайна''' (паўдн. 한국 전쟁, паўн. 조선 전쟁), так і назвы '''Вайна 25 чэрвеня''' (6·25 전쟁, на Поўдні) і '''Айчынная вызваленчая вайна''' (조국해방전쟁, на Поўначы).
Радок 30 ⟶ 31:
Да [[1950]] акупацыйныя сілы СССР і ЗША, якія ўдзельнічалі ў разгроме [[Японія|японскіх]] войск у Карэі, былі ў асноўным выведзены з гэтай краіны. Аднак для падтрымання рэжымаў Паўночнай і Паўднёвай Карэі на паўвостраве і ў непасрэднай блізкасці заставаліся дастаткова значныя савецкія і амерыканскія сілы.
З савецкага боку
З амерыканскага боку
Былыя саюзнікі па Другой сусветнай вайне знаходзіліся ў стане неафіцыйнага ваеннага супрацьстаяння, якое магло ў любы час прывесці да прамога сутыкнення. Да лета 1950 напружанне па лініі міжкарэйскага размежавання вырасла максімальна.
== Ход ваенных дзеянняў ==
[[25 чэрвеня]] [[1950]] бясконцыя памежныя канфлікты ўздоўж 38-й паралелі перераслі ў вайну. У перадсвітальныя гадзіны паўночнакарэйскія войскі пад прыкрыццём артылерыі перайшлі мяжу з паўднёвым суседам. Колькасць сухапутнай групоўкі, навучанай савецкімі вайскоўцамі, складала 175 тысяч чалавек<ref>Война в Корее, 1950—1953. — СПб.: ООО «Издательство Полигон», 2003. С. 32.</ref>, у яе складзе было 150 танкаў [[Т-34]], у ваенна-паветраных сілах мелася 172 баявых самалёта<ref name="ввс">Тепсуркаев Ю. Г., Крылов Л. Е. «Сталинские соколы» против «Летающих крепостей». Хроника воздушной войны в Корее 1950—1953. — М.: Яуза, Эксмо, 2008. — С. 290.</ref>. З боку Паўднёвай Карэі колькасць сухапутнай групоўкі, навучанай амерыканскімі спецыялістамі і ўзброенай амерыканскім зброяй, да пачатку вайны складала 93 тысячы чалавек<ref>Война в Корее, 1950—1953. — СПб.: ООО «Издательство Полигон», 2003. С. 43.</ref>; паўднёвакарэйская армія амаль не мела бронетэхнікі і мела ўсяго тузінам лёгкіх вучэбна-баявых самалётаў<ref name="ввс" />. Прасоўванне паўночнакарэйскай арміі ў першыя дні вайны было вельмі паспяховым. Ужо [[28 чэрвеня]] была захоплена сталіца Паўднёвай Карэі
У пачатку ліпеня ЗША правялі праз Савет Бяспекі ААН рашэнне аб стварэнні камандавання войск ААН для абароны свайго паўднёвакарэйскага саюзніка. Рашэнне Савета Бяспекі падтрымалі (а пазней накіравалі свае войскі ў Карэю) [[Вялікабрытанія]], [[Францыя]], [[Бельгія]], [[Нідэрланды]], [[Грэцыя]], [[Новая Зеландыя]], [[Аўстралія]], [[Канада]], [[Індыя]], [[Тайланд]], [[Эфіопія]], [[Калумбія]], Філіпіны, Японія.
Радок 45 ⟶ 46:
Да сярэдзіны кастрычніка пытанне аб уступленні кітайскіх сіл у вайну быў вырашаны і ўзгоднены з Масквой. Наступ 270-тысячнай кітайскай арміі пад камандаваннем генерала Пэн Дэхуая пачаўся [[25 кастрычніка]] 1950 года. Карыстаючыся эфектам нечаканасці, кітайская армія змяла абарону войскаў ААН, аднак затым адышла ў горы. 8-я амерыканская армія вымушана была заняць абарону ўздоўж паўднёвага берага ракі Хангай. Войскі ААН, нягледзячы на гэты ўдар, працягнулі наступ у бок ракі Ялуцзян. Пры гэтым, у пазбяганне фармальных канфліктаў, якія дзейнічалі ў Карэі кітайскія часткі называліся «кітайскімі народнымі добраахвотнікамі».
У канцы лістапада кітайцы пачалі другi наступ. Каб выцягнуць амерыканцаў з трывалых абарончых пазіцый паміж Ханганам і Пхеньянам, Пэн даў загад сваім падраздзяленням імітаваць паніку. [[24 лістапада]] Макартур накіраваў дывізіі Поўдня прама ў пастку. Абыйдучы войскі ААН з захаду, кітайцы акружылі іх 420-тысячным войскам і нанеслі флангавы ўдар па 8-й амерыканскай арміі. На ўсходзе ў бітве каля Чхасінскаао вадасховішча ([[26 лістапада]]
[[4 студзеня]] [[1951]] года КНДР ў саюзе з Кітаем захапілі Сеул. 8-я амерыканская армія (у складзе якой было створана партызанскае злучэнне з паўночнакарэйскіх антыкамуністаў) і 10-й корпус былі вымушаныя адступіць. Затым наступ карэйска-кiтайскiх сiл затух.
З канца 1950 у вайне ўдзельнічаў пад выглядам авіяцыі КНР 64 знішчальны авіяцыйны корпус [[Ваенна-паветраныя Сілы СССР|Ваенна-паветраных Сіл СССР]] (35 лётчыкам, у тым ліку беларусам Я. М. Стэльмаху, Л. К. Шчукіну прысвоена званне [[Герой Савецкага Саюза|Героя Савецкага Саюза]]). Усяго з савецкага боку прыняло ўдзел у вайне каля 40 тыс. чал. Загінула больш за 300 ваеннаслужачых.
Да чэрвеня 1951 года вайна дасягнула крытычнай кропкі. Нягледзячы на цяжкія страты, кожны з бакоў мела арміяй каля мільёна чалавек. Нягледзячы на перавагу ў тэхнічных сродках, ЗША і саюзнікі не ў стане былі дамагчыся рашучага перавагі. Усім бакам канфлікту стала зразумела, што дасягнуць ваеннай перамогі разумнай коштам будзе немагчыма, і што неабходныя перамовы аб заключэнні перамір’я. Упершыню бакі селі за стол перамоваў у Кэсон [[8 ліпеня]] 1951 гады, аднак нават падчас дыскусій баявыя дзеянні працягваліся.
Радок 59 ⟶ 60:
У асноўным захавалася даваенная дэмаркацыйная лінія, да КНДР адышоў [[горад Кэсон]], а да Паўднёвай Карэі некалькі невялікіх населеных пунктаў.
У вайне загінула па розных ацэнках ад 3 да 5
За маштаб супрацьстаяння, у які былі ўцягнуты мацнейшыя краіны свету, вайна часам афарыстычна называецца «Трэцяй сусветнай карэйскай вайной». Як першы вялікі ўзброены канфлікт з пачатку Халоднай вайны, Карэйская вайна стала мадэллю лакальнай вайны, у якой дзве звышдзяржавы ваююць паміж сабой на абмежаванай тэрыторыі без прымянення ядзернай зброі.
Радок 99 ⟶ 100:
[[Катэгорыя:Войны Тайланда]]
[[Катэгорыя:Войны Турцыі]]
[[Катэгорыя:Войны
[[Катэгорыя:Войны Францыі]]
[[Катэгорыя:Войны Эфіопіі]]
|