Лідскі раён: Розніца паміж версіямі

[недагледжаная версія][недагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
др катэгорыі
Радок 56:
 
== Прырода ==
У тэктанічных адносінах раён прымеркаваны да [[Цэнтральнабеларускі масіў|Цэнтральнабеларускага масіву]], у межах якога выдзяляецца [[Лідская ступень]]. Зверху залягаюць [[антрапаген]]авыя адклады магутнасцю 80-120 м (у ледавіковых лагчынах да 190 м) сожскага, дняпроўскага, бярэзінскага і беларускага ледавікоўяў. Рэльеф падэшвы антрапагенавых адкладаў расчлянёны старажытнымідалінамі і ледавіковымі лагчынамі. Ніжэй залягаюць [[неаген]]авыя або [[палеаген]]авыя адклады магутнасцю да 20  м, па ўсёй тэрыторыі  — [[мелавы перыяд|мелавыя]] да 100  м, на поўначы [[венд]]скія да 150  м. Пароды крышталічнага фундамента на глыбіні 100-200 100—200 м ніжэй узроўню. Вядомы радовішчы [[торф]]у ([[Дакудаўскае балота]] і інш.), [[мел]]у (каля в.вёскі [[Вялікія Канюшаны]]), пясчана-жвіровага матэрыялу, будаўнічых пяскоў, глін і суглінкаў.
 
Тэрыторыя раёна знаходзіцца ў межах [[Лідская раўніна|Лідскай раўніны]] і Нёманскай нізіны. Паверхня раўнінная, пераважаюць вышыні 130—180 м, найвышэйшы пункт — 207 м (за 8 км на поўнач ад Ліды). Агульны нахіл паверхні з паўночнага захаду на паўднёвы ўсход, да даліны [[Нёман]]а.
 
Сярэдняя тэмпература студзеня −5,7 °C, ліпеня 17,6 °C, ападкаў 604 мм за год, вегетацыйны перыяд 194 дні.
 
З паўночнага ўсходу на паўднёвы захад уздоўж мяжы з [[Навагрудскі раён|Навагрудскім]] і [[Дзятлаўскі раён|Дзятлаўскім]] раёнамі працякае рака [[Нёман]], якая мае прытокі [[рака Гаўя (рака)|Гаўя]] (з [[Рака Жыжма|Жыжмой]]), [[рака Дзітва (рака)|Дзітва]] (з [[Лідзея]]й), [[рака Лебяда (рака)|Лебяда]], [[Рака Нарва (Беларусь)|Нарва]], [[Рака Астроўна (рака)|Астроўна]]. На тэрыторыі раёна азёры [[Вялічкаўскае возера|Вялічкаўскае]] і [[Глухава. (возера)|Глухава]].
 
Глебы сельгасугоддзяў [[дзярнова-падзолістыя глебы|дзярнова-падзолістыя]] (50,6 %), [[дзярнова-падзолістыя забалочаныя глебы|дзярнова-падзолістыя забалочаныя]] (19,5 %), [[тарфяна-балотныя глебы|тарфяна-балотныя]] (14,8 %), [[Дзярновыя і дзярнова-карбанатныя забалочаныя глебы|дзярновыя забалочаныя]] (12,7 %) і інш. Пад лесам 27 % тэрыторыі. Пераважаюць лясы хваёвыя, яловыя, бярозавыя, найбольшыя масівы на ўсходзе — частка Нёманскіх лясоў. Балоты займаюць 13,4 % тэрыторыі раёна, з іх асушана каля 7,2 тыс. га; найбольш вялікія [[Дакудаўскае балота]], [[БалотаЖыжма Жыжма(балота)|Жыжма]].
 
[[Заказнік рэспубліканскага значэння «Дакудаўскі»]].