Дзеразападобныя: Розніца паміж версіямі

[недагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
→‎Пашырэнне: вікіфікацыя
дапаўненне
Радок 15:
| eol=
}}
'''Дзеразападобныя'''<ref (''Lycopodiophyta'') — [[аддзел, біялогія|аддзел]] вышэйшых споравых раслін.name="Киселевский">{{кніга
|аўтар = [[Анатоль Іванавіч Кісялеўскі|Киселевский А. И.]]
|частка =
|загаловак = Латино-русско-белорусский ботанический словарь.
|арыгінал =
|спасылка =
|адказны =
|выданне =
|месца = Минск
|выдавецтва = «Наука и техника»
|год = 1967
|том =
|старонкі = 144
|старонак = 160
|серыя =
|isbn =
|тыраж = 2350
}} — у крыніцы пад назвай {{bt|Licopsida}}</ref> (''Lycopodiophyta'') — [[аддзел, біялогія|аддзел]] вышэйшых споравых раслін.
 
Прадстаўлены як раўнаспоравымі, так і разнаспоравымі мікрафільнымі раслінамі. Гэта характэрныя прыкметы аддзела.
Радок 24 ⟶ 41:
Сучасныя дзеразападобныя — раўна- (дзярэзы і інш.) і разнаспоравыя (селягінелы, палушніхі) шматгадовазялёныя травяністыя расліны, рэдка паўкусты (сярод выкапнёвых былі і дрэвы — лепідадэндраны і сігілярыі).
 
Развіццё з чаргаваннем пакаленняў  — спарафіту (бясполае) і гаметафіту (палавое). Абодва пакаленні фізіялагічна незалежныя і жывуць самастойна.
 
Спарафіт мае карані (выключна прыдаткавыя, адыходзяць ад [[сцябло|сцябла]]), сцяблы (найчасцей дыхатамічна разгалінаваныя) і лісце (філоіды), якое ўзнікла ў працэсе эвалюцыі з вырастаў (энацыяў) сцябла. Лісце вузкае, дробнае, простае, сядзячае, чаргаванае або супраціўнае, размешчанае па спіралі, зрэдку сабранае ў кальчакі, у некаторых відаў (род палушнік) ёсць прыдатак ліста  — язычок, або лігула.
 
Для сцёблаў дзеразы характэрна верхавінкавае галінаванне. У сцябле і лістах, акрамя покрыўнай, механічнай і асноўнай тканак, ёсць добра развітая праводзячая тканка. Яна прадстаўлена тыповай [[флаэма]]й і [[ксілема]]й, якая складаецца з трахеід.
 
Гаметафіты раўнаспоравых сучасных дзеразападобных бесхлаоафільныя маюць памер ад 2 да 20  мм, у многіх відаў гаметафіты падземныя, масіўныя, клубнепадобныя. Гаметафіты разнаспоравых дзеразападобных моцна рэдукаваныя, недаўгавечныя.
 
== Пашырэнне ==
Радок 45 ⟶ 62:
 
== Выкарыстанне ==
Лекавыя, фарбавальныя (даюць жоўтую і зялёную фарбы) і дэкаратыўныя расліны.
 
Некаторыя віды ядавітыя.
 
{{зноскі}}
== Гл. таксама ==
 
* [[Huperzia arctica]]
 
== Літаратура ==
* Дзеразападобныя, хвошчападобныя, папарацепадобныя, голанасенныя, пакрытанасенныя / [[Віктар Іванавіч Парфёнаў|В. І. Парфёнаў]] і інш. — Мінск: Народная асвета, 1980. — 142, [2] с. — (Наша прырода).
* ''Зубкевіч Г.'' Дзеразападобныя // Энцыклапедыя прыроды Беларусі: У 5 т. Т. 2: Гатня  — Катынь / Рэдкал.: І.  П.  Шамякін і інш.  — Мн.: БелСЭ, 1983.  — 522 с.: іл.
* ''Вынаеў Г.'' Дзеразападобныя // {{Крыніцы/БЭ|6}}
* ''Сапегін Л.'' Батаніка. Сістэматыка вышэйшых раслін: вучэбны дапаможнік для студэнтаў устаноў вышэйшай адукацыі па біялагічных спецыяльнасцях. — Гомель: ГДУ, 2012. — 337 с. ISBN 978-985-439-644-6
 
{{Бібліяінфармацыя}}
 
[[Катэгорыя:Дзеразападобныя| ]]