Урал: Розніца паміж версіямі

[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Няма тлумачэння праўкі
Няма тлумачэння праўкі
Радок 1:
{{Гара
|Тып = Горная сістэма
|Назва = '''Уральскія горы'''
|Нацыянальная назва =
|Выява = Urals.jpg
Радок 15:
|Даўжыня = 2500
|Шырыня = 40-150
|Найвышэйшая вяршыня =гара Народная{{!}}НароднаяНарадная
|Вышыня = 1895
|Карта =
Радок 21:
}}
{{coord|display=title|60|0|0|N|60|0|0|E|type:mountain_region:RU}}
'''Урал''', Уральскія горы — горная сістэма на мяжы [[Еўропа|Еўропы]] і [[Азія|Азіі]]. Тэрыторыя паміж [[Усходне-Еўрапейская раўніна|Усходне-Еўрапейскай]] і [[Заходне-Сібірская раўніна|Заходне-Сібірскай]] раўнінамі, у [[Расія|Расіі]]. Даўжыня 2100 км. Найвышэйшы пункт — гара [[Нарадная]] (1895 м)<ref name="БЭ11">Нарадная гара // {{Крыніцы/БелЭн|11}}  — С. 145.</ref>.
 
Уральская горная сістэма цягнецца ад [[Карскае мора|Карскага мора]] на поўначы да ракі [[Урал (рака)|Урал]] на поўдні больш як на 2 тыс. км, шырыня ад 40 да 150 км. Уздоўж усходняга падножжа Урала звычайна праводзяць граніцу паміж [[Еўропа]]й і [[Азія]]й. Складаецца з нізкагорных і сярэднягорных хрыбтоў, большасць якіх мае мерыдыянальны напрамак, часта парэзана шырокімі падоўжнымі далінамі і катлавінамі.
Радок 27:
[[File:Ural mountains 3 448122223 93fa978a6d b.jpg|thumb|Прыпалярны Урал]]
[[File:Ostrayz chernoist.JPG|thumb|Сярэдні Урал]]
Вылучаюць Палярны, Прыпалярны, Паўночны, Сярэдні і Паўднёвы Урал. Палярны Урал мае моцна расчлянёны рэльеф з вышынямі 1000—1300 м (гара Паер, 1499 м). Найбольш высокі Прыпалярны Урал ([гара Нарадная, 1895 м). На Палярным і Прыпалярным Урале ёсць сляды плейстацэнавых горна-далінных зледзяненняў (кары, трогі, [[марэна]]), развіта сучаснае зледзяненне (больш за 140 невялікіх ледавікоў, плошча 25 км²); шматгадовая мерзлата. Паўночны Урал мае сярэднія вышыні хрыбтоў (800—1000 м) з плоскімі вяршынямі; верхнія часткі найбольш высокіх гор (гара Тэльпасіз, 1617 м) расчлянёныя. Сярэдні Урал — самая нізкая частка горнай сістэмы (300—500 м, гара Сярэдні Басег, 994 м) са згладжаным рэльефам. Паўднёвы Урал — сярэднягорны раён (максімальная вышыня 1640 м, гара Ямантау) са шматлікімі хрыбтамі і глыбокімі міжгорнымі катлавінамі. Уздоўж заходніх схілаў Урала і ў Перадураллі пашыраны [[карст]]. Шмат пячор ([[Дзівава пячора]], [[Капава пячора]], [[Кунгурская пячора]], [[Сумганская пячора]]), карставых варонак, правалаў, падземных рэчак.
 
Урал — эпіплатформавыя адроджаныя горы герцынскай складкавасці [[Урала-Мангольскі геасінклінальны пояс|Урала-Мангольскага геасінклінальнага пояса]]. Складзены з дакембрыйскіх крышталічных ([[гнейс]]ы, амфібаліты, кварцыты), палеазойскіх асадкавых ([[пясчанік]]і, сланцы, [[вапняк]]і, кангламераты) і разнастайных паводле ўзросту магматычных ([[граніт]]ы, дыябазы, габра, розныя эфузіўныя) парод.
Радок 43:
{{зноскі}}
 
{{Уральскія горы}}
{{Горныя сістэмы Еўропы}}
{{Горныя сістэмы Азіі}}
{{Бібліяінфармацыя}}
 
[[Катэгорыя:Горныя сістэмы Еўропы]]
[[Катэгорыя:Горныя сістэмы Азіі]]