Законы Кеплера: Розніца паміж версіямі
[дагледжаная версія] | [дагледжаная версія] |
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
дрНяма тлумачэння праўкі Тэг: рэдактар вікітэксту 2017 |
Няма тлумачэння праўкі |
||
Радок 1:
'''Зако́ны Ке́плера'''
З пэўнымі папраўкамі, законы Кеплера ўжывальныя для апісання руху любых нябесных цел пад дзеяннем [[гравітацыя|гравітацыі]]. Законы Кеплера былі адкрыты эмпірычным шляхам, але яны даказваюцца матэматычна на аснове [[законы Ньютана|законаў Ньютана]] і [[закон сусветнага прыцягнення|закона сусветнага прыцягнення]], якія былі адкрыты пазней. Для іх устанаўлення [[Ісаак Ньютан|І. Ньютанам]] законы Кеплера адыгралі значную ролю<ref name="ph" />.
Радок 6:
[[Выява:Zakon_Keplera_1_be.svg|thumb|Першы закон Кеплера.]]
'''Планеты рухаюцца па [[эліпс]]ах, у адным з фокусаў якога знаходзіцца [[Сонца]].'''
Форма эліпса і ступень яго падабенства з акружнасцю характарызуецца дачыненнем <math>e=\frac{c}{a}</math>, дзе <math>c</math>
▲Форма эліпса і ступень яго падабенства з акружнасцю характарызуецца дачыненнем <math>e=\frac{c}{a}</math>, дзе <math>c</math> — адлегласць ад цэнтра эліпса да яго фокуса (факальная адлегласць), <math>a</math> — вялікая паўвось. Велічыня <math>e</math> завецца эксцэнтрысітэтам эліпса. Пры <math>c=0</math>, і, такім чынам, <math>e=0</math> эліпс ператвараецца ў акружнасць.
== Другі закон Кеплера ==
[[Выява:Zakon_Keplera_2_be.svg|thumb|Другі закон Кеплера.]]
'''За роўныя адрэзкі часу [[радыус-вектар]] планеты выпісвае фігуры аднолькавай [[плошча|плошчы]].'''
== Трэці закон Кеплера ==
'''Квадраты перыядаў абарачэння дзвюх планет суадносяцца як [[куб, алгебра|кубы]] [[вялікая паўвось эліпса|вялікіх паўвосей]] іх [[арбіта|арбіт]].'''
<math>\frac{T_1^2}{T_2^2} = \frac{a_1^3}{a_2^3}</math>,
дзе <math>{\displaystyle T_{1}}</math>і <math>{\displaystyle T_{2}}</math>
Скарыстаючы [[закон прыцягнення]] [[Ісаак Ньютан|Ньютана]] (апублікаваны ў 1687
<math>mr\omega^2 = G\frac{mM}{r^2}</math>
Радок 28 ⟶ 30:
<math>mr\left(\frac{2\pi}{T}\right)^2 = G\frac{mM}{r^2} \rightarrow T^2 = \left(\frac{4\pi^2}{GM} \right)r^3 </math>
Больш дэталёвае вывядзенне можа быць зроблена на агульных эліптычных арбітах, а не наўкольных.
<math>T^2=\frac{4\pi^2a^3}{G(M+m)}\rightarrow \frac{a^3}{T^2} = \frac{G(M + m)}{4\pi^2} = const</math>
== Гісторыя ==
Першыя два законы апублікаваны ў 1609, трэці
На аснове адкрытых законаў пасля шматгадовых вылічэнняў у 1627 годзе Кеплер склаў табліцы, па якіх можна было знайсці на небе становішча кожнай планеты ў любы момант часу.
Радок 129 ⟶ 131:
== Літаратура ==
* Астраномія: падруч. для 11-га кл. устаноў агул. сярэд. адукацыі з беларус. мовай навучання / І.
* Кеплера законы // {{кніга|аўтар=Болсун А. Н.|загаловак=Краткий словарь физических терминов|адказны=Сост. А. И. Болсун|месца=Мн.|выдавецтва=Вышэйшая школа|год=1979|старонкі=160|старонак=416|тыраж=30 000}}{{ref-ru}}
* {{кніга|загаловак=Физическая энциклопедия. Т. 2. Добротность — Магнитооптика|адказны=Гл. ред. А. М. Прохоров|месца=М.|выдавецтва=Советская энциклопедия|год=1990|том=2|старонкі=|старонак=702|isbn=5-85270-061-4|тыраж=100 000}}{{ref-ru}}
{{Нябесная механіка}}
[[Катэгорыя:Нябесная механіка]]
|