Вільям Мальмсберыйскі: Розніца паміж версіямі

[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
др →‎Сачыненні: clean up з дапамогай AWB
Радок 1:
{{Навуковец
[[Файл:william.of.malmesbury.arp.jpg|thumb|right|200px|Вітраж з выявай Уільяма ў Мальмсберыйскім манастыры. 1928.]]
|Імя =
 
|Арыгінал імя =
|Фота = william.of.malmesbury.arp.jpg
|Шырыня =
[[Файл:william.of.malmesbury.arp.jpg|thumb|right|200px |Подпіс = Вітраж з выявай Уільяма ў Мальмсберыйскім манастыры. 1928.]]
|Дата нараджэння =
|Месца нараджэння =
|Дата смерці =
|Месца смерці =
|Грамадзянства =
|Навуковая сфера =
|Месца працы =
|Навуковая ступень = {{Навуковая ступень||}}
|Навуковае званне = {{Навуковае званне||}}
|Альма-матэр =
|Навуковы кіраўнік =
|Знакамітыя вучні =
|Вядомы як =
|Вядомая як =
|Узнагароды і прэміі =
|Роспіс =
|Шырыня роспісу =
|Сайт =
|Вікікрыніцы =
}}
'''Уі́льям Малмсберы́йскі''' ({{lang-en|William of Malmesbury}}, каля [[1090]]—[[1143]]) — [[Англія|англійскі]] [[гісторык]] [[XII]] стагоддзя родам з [[Уілтшыр]]а, [[Паўднёва-Заходняя Англія]].
 
== Біяграфія ==
Інфармацыі пра жыццё Уільяма захавалася мала. Асноўнай крыніцай біяграфічных даных з'яўляюццаз’яўляюцца яго ўласныя творы. Дата яго нараджэння вызначаецца прыблізна 1090 годам, падставай для гэтага служыць згадванне ў сачыненні, напісаным на смерць [[Генрых I, кароль Англіі|Генрыха I]] у [[1135]] годзе, пра тое, што яму сорак гадоў, і ён ужо даўно займаецца гісторыяй. Таксама, сам Уільям у пралогу Трэцяй кнігі «Гісторыі англійскіх каралёў» гаворыць пра сваё [[нарманы|нармандскае]] паходжанне па бацьку і [[Англасаксы|англасаксонскае]] — па маці.
 
[[Выява:malmesbury.abbey.exterior.rearview.arp.jpg|thumb|left|250px|Выгляд Мальмсберыйскага манастыра ва [[Уілтшыр]]ы, [[Англія]].]]
Радок 14 ⟶ 38:
 
== Сачыненні ==
Уільямам Мальмсберыйскім былі напісаны каля двух дзясяткаў гістарычных, агіяграфічных і тэалагічных сачыненняў. Галоўнымі яго працамі з'яўляюццаз’яўляюцца «[[Гісторыя англійскіх каралёў]]» ({{lang-la|«Gesta regum Anglorum»}}) і «Новая гісторыя» ({{lang-la|«Historia novella»}}).
 
Першая рэдакцыя «Гісторыі англійскіх каралёў» пабачыла свет у [[1125]] годзе. Гэта манументальная праца, якая складаецца з пяці кніг, апісвае гісторыю Англіі ад апошніх дзён рымскага валадарства над [[Рымская Брытанія|Брытаніяй]] да сярэдзіны [[XII]] стагоддзя. У сутнасці, гэта сачыненне Уільяма з'яўляеццаз’яўляецца першым пасля «Царкоўнай гісторыі народа англаў» [[Беда Вялебны|Беды Вялебнага]] творам з бесперапынным выкладам гістарычных падзей [[Англія|Англіі]] ў названы перыяд.
 
Першая кніга «Гісторыі англійскіх каралёў» змяшчае апісанне падзей, які пачаліся з прыбыцця [[Англасаксы|англасаксаў]] у Брытанію і заканчваецца кіраваннем [[Эгберт, кароль Уэсэкса|Эгберта]], які аб'яднаўаб’яднаў [[Гептархія|Гептархію]] ў адно каралеўства. Другая кніга апісвае перыяд кіравання англасаксонскай дынастыі. Трэцяя кніга прысвечана [[Вільгельм I Заваёўнік|Вільгельму Заваёўніку]]. Чацвёртая кніга апавядае пра кіраванне [[Вільгельм II, кароль Англіі|Вільгельма Рудога]] і падзеі [[Першы крыжовы паход|Першага крыжовага паходу]]. Пятая кніга напісана на фактычным матэрыяле, сучасным Уільяму, і прысвечана кіраванню [[Генрых I, кароль Англіі|Генрыха I]].
 
«Новая гісторыя» ў трох кнігах з'яўляеццаз’яўляецца працягам «Гісторыі англійскіх каралёў». Асноўнай тэмай твора выступае грамадзянская вайна паміж [[Стэфан, кароль Англіі|Стэфанам Блуаскім]] і [[Мацільда, каралева Англіі|Мацільдай]], дачкой нябожчыка Генрыха I. Пры апісанні гэтых падзей звесткі Уільяма неверагодна дакладныя, бо ён чэрпаў іх непасрэдна ад высокапастаўленых удзельнікаў гэтага канфлікту.
 
Многія сучасныя спецыялісты сыходзяцца ў тым, што сярод сучасных яму гісторыкаў Уільяма Мальмсберыйскага адрозніваў крытычны падыход да падбору крыніц, яго творы вылучаюцца скрупулёзнасцю ў адсеве недакладнага матэрыялу і імкненнем да аб'ектыўнасціаб’ектыўнасці. Апошняе асабліва характэрна выявілася ў «Новай Гісторыі» — неаднаразова называючы [[Роберт Глостэрскі|Роберта Глостэрскага]], галоўнага военачальніка Мацільды ў яе супрацьстаянні са Стэфанам, сваім сябрам і патронам, Уільям, тым не менш, захоўвае нейтральны пункт гледжання.
 
Таксама для твораў Уільяма характэрна добрая [[лацінская мова]], упрыгожаная шматлікімі вытрымкамі з антычных і сучасных яму аўтараў, прамовамі галоўных гістарычных персанажаў, народнымі паданнямі і прыказкамі. Асноўнае месца ў гістарычным палатне ён адводзіць выдатным асобам, апісанне якіх характарызуецца глыбокім псіхалагічным аналізам і адсутнасцю ідэалізацыі. Гістарычны матэрыял у сачыненнях Уільяма прадстаўлены з высокай ступенню сістэматызацыі і спробамі выявіць аб'ектыўныяаб’ектыўныя прычыны апісаных падзей.
 
Творы Уільяма Мальмсберыйскага былі годна ацэнены яго сучаснікамі, пра што гаворыць багатая колькасць цытат і спасылак на іх у працах многіх яго калегаў. Дагэтуль «Гісторыя англійскіх каралёў» і «Новая гісторыя», роўна як і іншыя яго творы, уяўляюць значную цікавасць як з пункту гледжання гістарыяграфіі XII стагоддзя, так і ў якасці крыніц па гісторыі Англіі таго часу.
Радок 42 ⟶ 66:
{{Commons|Category:}}
* {{cite web|url=http://www.vostlit.info/haupt-Dateien/index-Dateien/V.phtml?id=2043|title=Вільям Мальмсберыйскі|publisher=[[Усходняя літаратура, сайт|Усходняя літаратура]]|accessdate=19 лютага 2011|archiveurl=http://www.webcitation.org/61FttsiIY|archivedate=2011-08-27}}
* Вільям Мальмсберыйскі. Гісторыя англійскіх каралёў / Сярэдневяковая лацінская літаратура IV-IX IV—IX стст. М. 1970 {{cite web|url=http://www.vostlit.info/Texts/rus/William_Malm/pred.phtml?id=268|title=Пра аўтара|archiveurl=http://www.webcitation.org/65RWwqTjV|archivedate=2012-02-14}} {{cite web|url=http://www.vostlit.info/Texts/rus/William_Malm/frametext.htm|title=Гісторыя англійскіх каралёў|publisher=[[Усходняя літаратура, сайт|Усходняя літаратура]]|accessdate=19 лютага 2011|archiveurl=http://www.webcitation.org/613793Sfl|archivedate=2011-08-19}}
* [http://www.bartleby.com/211/0906.html Вільям Мальмсберыйскі] у The Cambridge History of English and American Literature, Volume I, 1907-21. {{ref-en}}
* [http://www.fordham.edu/halsall/source/malmsbury-chronicle1.html Гісторыя англійскіх каралёў], выманні. {{ref-en}}
Радок 49 ⟶ 73:
* [http://www.csun.edu/~sk36711/WWW/engl443/malmesbury.html Новая Гісторыя], выманні. {{ref-en}}
* [http://britanniae.ru/sources/sources.htm Вільям Мальмсберыйскі. Хроніка каралёў Англіі. Кніга I. Кніга III: (Урывак пра магілу Артура {каля 1087 г. РХ})]. {{ref-ru}}
{{Бібліяінфармацыя}}
 
[[Катэгорыя:Гісторыя Англіі]]
[[Катэгорыя:Асобы]]
[[Катэгорыя:Постаці лацінскай гістарыяграфіі]]
[[Катэгорыя:Постаці гістарыяграфіі XII стагоддзя]]
[[Катэгорыя:Памерлі ў 1143 годзе]]
[[Катэгорыя:Бенедыкцінцы]]
[[Катэгорыя:Кароль Артур]]
[[Катэгорыя:Нарадзіліся ва Уілтшыры]]
[[Катэгорыя:Памерлі ва Уілтшыры]]