Францыя ў XX стагоддзі: Розніца паміж версіямі
[недагледжаная версія] | [недагледжаная версія] |
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
др + {{няма катэгорый}}, + {{тупіковы артыкул}} |
AlesKlocak (размовы | уклад) дрНяма тлумачэння праўкі |
||
Радок 1:
Калі пачалася [[Першая
У 1940 г. Францыю акупіравала [[Трэці рэйх|нацысцкая Германія]] і Італія. Французская тэрыторыя была падзелены на германскую зону акупацыі на поўначы, італьянскую зону акупацыі на паўднёвым усходзе і Францыю "Вішы" — нядаўна створаны аўтарытарны рэжым, які супрацоўнічаў з Трэцім Рэйхам, на поўдні. Улада ў выгнанні на чале з [[Шарль дэ Голь|Шарлем дэ Голем]] была створана ў Лондане. З 1942 па 1944 гады каля 160 000 грамадзян Францыі, у тым ліку каля 75 000 габрэяў, былі дэпартаваны ў лагеры смерці і канцлагеры
GPRF заклаў аснову для новага канстытуцыйнага ладу, у выніку якога з'явілася Чацвёртая Рэспубліка, у якой назіраўся ўражлівы эканамічны рост (Les Trente Glorieuses). Францыя была адной з краін-заснавальніц [[НАТА]] (1949). Францыя спрабавала вярнуць кантроль над французскім Індакітаем, але ў 1954 годзе была разгромлена В'етнамам падчас кульмінацыйнай бітвы пры Дьен Біен-Фу. Толькі праз некалькі месяцаў Францыя сутыкнулася з чарговым антыкаланіялісцкім канфліктам у Алжыры. Сістэматычныя катаванні і рэпрэсіі, а таксама пазасудовыя забойствы, якія здзяйсняліся з мэтай захавання кантролю над Алжырам, які тады лічыліся неад'емнай часткай Францыі і дзе пражывала звыш мільёна еўрапейскіх перасяленцаў, што разбурыла краіну і амаль прывяло да грамадзянскай вайны.
У 1958 годзе слабая і няўстойлівая Чацвёртая рэспубліка саступіла Пятай рэспубліцы, у склад якой увайшло ўзмоцненае кіраўніцтва. Шарлю дэ Голю ўдалося захаваць краіну, робячы меры па спыненні вайны ў Алжыры. Вайна была заключана Эвіанскім пагадненнем у 1962 г., якое прывяло да незалежнасці Алжыра. Незалежнасць Алжыра прыйшла дарагой цаной; была забіта вялікая колькасць насельніцтва Алжыра. Гэта прывяло ад паўмільёна да мільёна смерцяў і больш за 2 мільёны ўнутрана перамешчаных алжырцаў. Перажыткам каланіяльнай імперыі з'яўляюцца французскія заморскія дэпартаменты і тэрыторыі.
Радок 9:
Ва ўмовах халоднай вайны дэ Голь праводзіў палітыку "нацыянальнай незалежнасці" ў адносінах да заходняга і ўсходняга блокаў. З гэтай мэтай ён выйшаў з ваеннага інтэграванага камандавання НАТА (застаючыся ў самім альянсе НАТА), запусціў праграму развіцця ядзернай зброі і зрабіў Францыю чацвёртай ядзернай дзяржавай. Ён аднавіў франка-германскія адносіны для стварэння еўрапейскай процівагі паміж амерыканскай і савецкай сферамі ўплыву. Аднак ён выказаўся супраць усялякага развіцця наднацыянальнай Еўропы, выступаючы за Еўропу суверэнных нацый. Напярэдадні шэрагу сусветных пратэстаў 1968 г., паўстанне мая 1968 г. аказала велізарны сацыяльны ўплыў. У Францыі гэта лічыцца пераломным момантам, калі кансерватыўны маральны ідэал (рэлігія, патрыятызм, павага да ўлады) пераходзіць да больш ліберальнага маральнага ідэалу (секулярызм, індывідуалізм, сэксуальная рэвалюцыя). Нягледзячы на тое, што паўстанне было палітычным правалам (паколькі партыя галістаў узнікла яшчэ мацней, чым раней), ён абвясціў пра раскол паміж французскім народам і дэ Голем, які неўзабаве пайшоў у адстаўку.
З 19 стагоддзя Францыя
{{няма катэгорый}}
|