Вікіпедыя

Станіслаў Іванавіч Богуш-Сестранцэвіч: Розніца паміж версіямі

Інтэрактыўны прагляд гісторыі
[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
← Папярэдняя праўкаНаступная праўка →
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ВізуальнаВікіразметка
Няма тлумачэння праўкі
Няма тлумачэння праўкі
Радок 36:
| перыяд праўлення_2 =
| папярэднік_2 = [[барон]] {{нп5|Карл Аляксандравіч фон Гейкінг||ru|Гейкинг, Карл Александрович фон}}
| пераемнік_2 = [[бскупбіскуп]] Ян БяніслаўскіБеніслаўскі
 
| тытул_3 = Старшыня Рымска-каталіцкай духоўнай калегіі Расійскай імперыі
Радок 49:
| перыядканец_3 = 1826
| перыяд праўлення_3 =
| папярэднік_3 = біскуп Ян БяніслаўскіБеніслаўскі,<small>як старшыня Каталіцкага дэпартамента Юстыц-калегіі</small>
| пераемнік_3 = [[Каспар Цецішоўскі]]
 
Радок 56:
| адукацыя =
| дата нараджэння =
| месца нараджэння = [[Вёска Занкі|маёнт. Занкі]] [[Ваўкавыскі павет (Вялікае Княства Літоўскае)|Ваўкавыскага павета]], [[Вялікае Княства Літоўскае]], {{МН|Рэч Паспалітая|Нарадзіліся ў Новагародскім ваяводстве}}, цяпер {{МН|Свіслацкі раён|у Свіслацкім раёне}}
 
| дата смерці =
Радок 81:
}}
 
[[Яго Высокапраасвяшчэнства]] '''Станісла́ў Іванавіч Бо́гуш-Сестранцэ́віч''' ({{ДН|3|9|1731}}, [[Вёска Занкі|маёнт. Занкі]] [[Ваўкавыскі павет (Вялікае Княства Літоўскае)|Ваўкавыскага павета]]<ref name="ehb">''Каханоўскі Г.'' Богуш-Сестранцэвіч… ЭГБ. Т.2. — С. 52.</ref>, цяпер {{МН|Свіслацкі раён|у Свіслацкім раёне|}} — {{ДС|1|12|1826}}, [[Горад Санкт-Пецярбург|Санкт-Пецярбург]]) — беларускі<ref name="ehb"/> рэлігійны дзеяч, літаратар, навуковец{{sfn|Биографический справочник|1982|}}. Дзядзька [[Вінцэнт Дунін-Марцінкевіч|В. Дунін-Марцінкевіча]].
 
== Біяграфічныя звесткі ==
Нарадзіўся ў шляхецкай сям'ісям’і [[Богуш-Сестранцэвічы|Богуш-Сестранцэвічаў]] гербууласнага ўласнагагерба. Яго бацька — міхнеўскі староста і старадубскі стражнік [[Ян Богуш-Сестранцэвіч]] (1678—1771), быў па веравызнанні кальвіністам. Маці — Карнелія Адзінец (1698—1773), — каталічкай. Па патрабаванні маці дзіцё было ахрышчана 5 верасня 1731 паводле рымска-каталіцкага абраду ў [[Горад Заблудаў|Заблудаве]]. Неўзабаве сям'ясям’я пераехала з Занкаў у Рале (30 км ад Кальварыі, цяпер тэрыторыя Літоўскай Рэспублікі). Там і прайшло дзяцінства будучага мітрапаліта<ref name="М. Папоў 2007">М. Папоў (2007)</ref>.
 
Калі Станіславу было 7 гадоў, бацька наняў яму вандроўнага настаўніка П. Касарына, які ў суседнім фальварку Бурняны вучыў дзяцей мазырскага стольніка Яна Канарскага. Неўзабаве падраслі сёстры, і Касарын пачаў пераязджаць з аднаго фальварка ў другі разам са сваімі вучнямі. Адну чвэрць яны вучыліся ў Бурнянах, а на астатні час перабіраліся да Богушаў-Сестранцэвічаў. У 12 гадоў хлопчык пакінуў бацькоўскі дом, каб працягваць адукацыю. У 1743—1745 гадах Богуш-Сестранцэвіч вучыўся ў Кейданскім кальвінісцкім калегіуме і [[Слуцкая гімназія|Слуцкай гімназіі]]. У чэрвені 1745 на пахаванні старадубскага харужага Воўка 13-гадовы вучань сказаў прачулую памінальную прамову, яна так уразіла кальвіністаў, што яны вырашылі накіраваць юнака на нямецкія землі для далейшай адукацыі<ref name="М. Папоў 2007"/>.
 
У жніўні 1745 года Станіслаў Богуш-Сестранцэвіч выехаў вучыцца ў Берлін. У дарозе быў абакрадзены ў адным з гатэляў Штатгарта Шчэцінскага. Не маючы сродкаў на існаванне, быў вымушаны пайсці на службу ў прускую армію. У Еўропе ў той час ішла вайна за «аўстрыйскую спадчыну». Богуш-Сестранцэвіч служыў афіцэрам у гусарскім палку. 15 снежня 1745 угода ў бітве пад Касельдорфам быў цяжка паранены карцеччу ў правую руку. Яго даставілі ў берлінскі шпіталь, а 26 снежня 1745 года, крыху падлячыўшы рану, выпісалі і звольнілі з войска<ref name="М. Папоў 2007"/>.
 
У Берліне Станіслаў пазнаёміўся з дамініканінам айцом Армандам, які ўладкаваў яго вучыцца ў гімназію Св. Іахіма. Вучыўся ва ўніверсітэтах [[Горад Калінінград|Кёнігсберга]], [[Горад Франкфурт-на-Майне|Франкфурта]], [[Горад Амстэрдам|Амстэрдама]]а, [[Горад Лондан|Лондана]]а. Служыў афіцэрам у гвардыі [[Вялікае Княства Літоўскае|ВКЛ]]. Пасля выхаду ў адстаўку (1761) у чыне капітана, працаваў хатнім настаўнікам у [[Род Радзівілаў|Радзівілаў]].
 
Магчыма, няўдалае каханне павярнула яго да царкоўнай кар'ерыкар’еры<ref name="ehb"/>. Скончыў [[Варшаўская галоўная школа піяраў|Варшаўскую галоўную школу піяраў]] (1762) і ў 1763 годзе пасвечаны ў духоўнае званне, быў настаяцелем у [[Горад Гомель|Гомелі]] і [[Горад Бабруйск|Бабруйску]]у, канонікам і епіскапам-суфраганам у [[Горад Вільнюс|Вільні]].
 
Пасля 1-га падзелу Рэчы Паспалітай, 3 снежня 1773 года біскуп Богуш-Сестранцэвіч па ініцыятыве [[Кацярына II|Кацярыны II]] стаў біскупам у «Беларускай дыяцэзіі», якая існавала з 1773 года, але не была зацверджана Ватыканам{{sfn|Биографический справочник|1982|}}. З кастрычніка 1773 года быў тытулярным біскупам Малінскім (Маляціцкім?) (''Mallus''). Жыў у гэты час у Абольцах, каля Оршы.
Радок 107:
Уласную маёмасць завяшчаў сваякам. Бібліятэку (3 тысяч тамоў), грашовыя сродкі (20 тысяч рублёў), навуковыя рэчы і прылады — касцёлу Св. Станіслава ў Пецярбургу. Дом у Магілёве — Магілёўскай рымска-каталіцкай кансісторыі. Слуг архібіскупа спадкаемцы мусілі вызваліць з прыгону.
 
Кавалер ордэнаў [[ордэн Святога апостала Андрэя ПершазваннагаПершазванага|Андрэя ПершазваннагаПершазванага]], [[ордэнОрдэн Святога Аляксандра Неўскага|Аляксандра Неўскага]], крыжоў [[крыжОрдэн УладзіміраСвятога ВялікагаУладзіміра|Уладзіміра Вялікага]] і [[крыжОрдэн Святой Ганны|Ганны]] першай ступені, Белага арла, святогаСвятога Станіслава і ЯнаІаана Іерусалімскага.
 
== Дзейнасць і творчасць ==
Узята з "https://be.wikipedia.org/wiki/Станіслаў_Іванавіч_Богуш-Сестранцэвіч"