Лявоніха на арбіце: Розніца паміж версіямі

[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Радок 20:
| Узнагароды = [[Літаратурная прэмія імя Янкі Купалы]]
}}
'''Лявоніха на арбіце''' — п'есап’еса, напісаная [[Андрэй Ягоравіч Макаёнак|А. Макаёнкам]], пастаўленая на сцэне [[Нацыянальны акадэмічны тэатр імя Янкі Купалы|Купалаўскага тэатру]] ў [[1961]] годзе.
 
А. Макаёнак напісаў п'есуп’есу ў той перыяд, калі ў адносінах да вёскі пачала праводзіцца даволі негатыўная дзяржаўная палітыка. П'есаП’еса «Лявоніха на арбіце» поўнасцю адпавядала афіцыйнай ідэалогіі і была, так бы мовіць, на злобу дня<ref>Беларусы. Т. 13. Тэатральнае мастацтва / [[Р. Б. Смольскі]] і інш. — Мн., 2002.</ref>. Па сюжэце калгасніца-перадавічка Лушка змагаецца са сваім прасякнутым прыватнаўласніцкімі настроямі і памкненнямі гультаяватым мужам Лявонам і ўрэшце бярэ над ім верх<ref name="ГМ">[http://kimpress.by/index.phtml?page=2&DomainName=mast&id=606 Галіна Макарава]</ref>. Тым не менш на той час спектакль напаткаў значны поспех, што абумоўлівалася як моцнай драматургіяй, так і яркімі акцёрскімі працамі. Спектакль «Лявоніха на арбіце», грамадскі прагляд якога прыпаў на час палёту [[Юрый Аляксеевіч Гагарын|Юрыя Гагарына]] ў космас, захоўваўся ў рэпертуары каля 20 гадоў.
 
== Сюжэт ==
У п'есеп’есе раскрываюцца праблемы сельскай рэчаіснасці, пытанні калгаснага будаўніцтва, паказваюцца людзі з абывацельскай псіхалогіяй, асэнсоўваюцца жыццёвыя клопаты сельскіх працаўнікоў<ref>[http://makaenak-goub.iatp.by/HTMLs/talent.htm Талент чалавечнасці і дабрыні]</ref>.
 
Лушка Чмых, якую ўсе клічуць Лявоніхай, не хоча пасля працы на ферме ісці ў свой агарод і ў брудны хлеў, каб корпацца ў зямлі і даглядаць жывёлу, бо цяпер усё можна купіць у калгаснай краме. Лушка марыць бавіць свой вольны час разумна і цікава. Афіцыйна абвешчана, што хутка надыдзе [[камунізм]], навошта працаваць як раней ад зоркі да зоркі. Час жыць па новаму. Так думае не адна Лушка, а многія ў калгасе, таму і вылучаюць яе сваім кандыдатам у дэпутаты райсавета. Такім чынам Лявоніха «выходзіць на арбіту», гэта значыць асэнсавана ўздымаецца над сваім былым прыніжаным жыццём, робіць псіхалагічны віток «да больш высокіх» каштоўнасцей і запатрабаванняў.
 
Адна толькі бяда — чужыя людзі добра разумеюць Лявоніху, а вось родны муж ёй ледзь не вораг. Лявон — закаранелы ўласнік. Да калгаса яму няма ніякай справы. Спектакль пачынаўся начной сцэнай на лужку, дзе Лявон краў сена з калгаснай капы і кідаў яго на сваю посцілку. У той жа час вартаўнік Максім падкраўся з другога боку капы і лёг на посцілку. Лявон вярнуўся з вялікай ахапкай сена, накрыў ім старога і стаў цягнуць посцілку. Калі ж ён зразумеў падвох, то спалохаўшыся, так сігануў адтуль, што вартаўнік не паспеў пазнаць злодзея. 3 гэтай посцілкай як з галоўным доказам Максім стаў хадзіць па хатах і пытацца чыя яна. Дайшла чарга і да Чмыха. Лявон горача адмаўляўся і раптам знянацку пачынаў падміргваць абодвума вачыма (першы выканаўца ролі, [[Барыс Віктаравіч Платонаў|Барыс Платонаў]], выдатна імітаваў [[нервовы цік]], які з'явіўсяз’явіўся ў яго героя пасля няўдалага крадзяжу сена).
 
Лявон стаў самым яркім персанажам у спектаклі. Вынаходліва вырашаліся і іншыя сцэнічныя характары. Сатырычна кідка абмаляваны вобраз непаваротлівага, аплыўшага ад тлушчу Глуздакова, які марыў абы як дасядзець поўгода да пенсіі ў кіруючым крэсле. Дасціпным гумарам афарбаваны характар старога вартаўніка. Выклікалі глядацкую сімпатыю людзі працы: Міхаіл, яго нявеста Соня, старшыня калгаса.
Радок 111:
|isbn =
|тыраж =
}}</ref> годзе рэжысёрам [[Пётр Савельевіч Васілеўскі|Пятром Васілеўскім]] паводле п'есып’есы «Лявоніха на арбіце». Сцэнарый быў напісаны А. Макаёнкам<ref>[http://nn.by/?c=ar&i=2091 Першы каляровы шырокаэкранны беларускі фільм]</ref>.
 
{{зноскі}}
Радок 119:
* [http://makaenak-goub.iatp.by/HTMLs/teatr.htm Тэатр — крыніца яго жыцця]
* Міхась Кавалёў. [http://vuchoba.org/suzore-talenta-mihase-kavale-lyavoniha-na-arbice.html «Лявоніха на арбіце»]
 
{{Бібліяінфармацыя}}
 
[[Катэгорыя:Тэатр Беларусі]]
[[Катэгорыя:П’есы Андрэя Макаёнка]]
[[Катэгорыя:З’явіліся ўТворы 1961 годзегода]]
[[Катэгорыя:1961 год у Беларусі]]