Іван Васільевіч Гутараў: Розніца паміж версіямі

[недагледжаная версія][недагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
др →‎Узнагароды: вікіфікацыя
вікіфікацыя, афармленне, катэгорыі
Радок 1:
{{Вучоны
{{Навуковец
|Імя = Іван Васільевіч Гутараў
|Малюнак =
|Месца нараджэння = в. [[ВоўкаўкаВаўкаўцы]], [[Ходасаўскі сельсавет]], [[Мсціслаўскі раён]], [[Магілёўская вобласць]]
|Грамадзянства = {{Сцягафікацыя|Расійская імперыя}}, {{Сцягафікацыя|СССР}}
|Род дзейнасці = [[Літаратуразнаўства|літаратуразнавец]], [[крытык]], [[Фалькларыстыка|фалькларыст]]
|Альма-матэр = [[Філалагічны факультэт БДУ]]
|Навуковая ступень = {{Навуковая ступень|доктар|філалагічных навук}}
|Навуковае званне = {{Навуковае званне||0}}, {{Навуковае званне|АН БССР|1}}
|Месца працы = [[Беларускі дзяржаўны ўніверсітэт]], [[Інстытут мастацтвазнаўства, этнаграфіі і фальклору АН БССР]]
|Узнагароды і прэміі= {{{!}} style="background:transparent"
{{!}}{{Ордэн Чырвонага Сцяга}} {{!!}} {{Ордэн Леніна}} {{!!}} {{Медаль Партызану Айчыннай вайны 1 ступені}}
{{!}}}
}}
'''Іван Васільевіч Гутараў''' (нар. [[15 красавіка]] [[1906]], в. [[ВоўкаўкаВаўкаўцы]], [[Ходасаўскі сельсавет]], [[Мсціслаўскі раён]], [[Магілёўская вобласць]] - — [[8 лютага]] [[1967]]) — беларускі [[Літаратуразнаўства|літаратуразнавец]] і [[Фалькларыстыка|фалькларыст]]. Член-карэспандэнт [[Нацыянальная акадэмія навук Беларусі|Акадэміі Навук БССР]] (1953), [[доктар філалагічных навук]] (1949), [[прафесар]] (1949). Удзельнік [[Вялікая Айчынная вайна|Вялікай Айчыннай вайны]].
 
== Біяграфія ==
'''Іван Васільевіч Гутараў''' (нар. [[15 красавіка]] [[1906]], в. [[Воўкаўка]], [[Ходасаўскі сельсавет]], [[Мсціслаўскі раён]], [[Магілёўская вобласць]] - [[8 лютага]] [[1967]]) — беларускі [[Літаратуразнаўства|літаратуразнавец]] і [[Фалькларыстыка|фалькларыст]]. Член-карэспандэнт [[Нацыянальная акадэмія навук Беларусі|Акадэміі Навук БССР]] (1953), доктар філалагічных навук (1949), [[прафесар]] (1949). Удзельнік [[Вялікая Айчынная вайна|Вялікай Айчыннай вайны]].
Нарадзіўся 15 красавіка 1906 года ў вёсцы [[ВоўкаўкаВаўкаўцы]] [[Магілёўская вобласць|Магілёўскай вобласці]] ў сялянскай сям'ісям’і. Выхаванец Леменскай школы-камуны на Магілёўшчыне. Скончыў філалагічны факультэт [[Беларускі дзяржаўны ўніверсітэт|Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта]] (1928). Выкладаў рускую літаратуру ў Магілёўскім палітыка-асветніцкім і педагагічным інстытутах, у [[Беларускі дзяржаўны ўніверсітэт|БДУ]]. У час Вялікай Айчыннай вайны служыў у [[Савецкая армія|Савецкай Арміі]], прымаў удзел у [[Савецкі партызанскі рух у Беларусі (1941—1944)|партызанскім руху]]. У 1945-1947 1945—1947 гг.  — сакратар партбюро СП [[Саюз Савецкіх Сацыялістычных Рэспублік|СССР]]. У 1947  г. скончыў дактарантуру пры Інстытуце сусветнай літаратуры. Працаваў у [[Камуністычная партыя Беларусі (1918)|ЦК КПБ]] загадчыкам аддзела літаратуры і мастацтва Ўпраўлення прапаганды і агітацыі, а пасля рэарганізацыі намеснікам загадчыка аддзела [[Прапаганда|прапаганды]] і [[Агітацыя|агітацыі]]. У 1951-1957 1951—1957 гг. - — загадчык кафедры беларускай літаратуры ў [[БДУ]], У 1957-1967 1957—1967 гг.  — загадчык сектара фальклору Інстытута мастацтвазнаўства, [[Этнаграфія|этнаграфіі]] і [[фальклор]]у АН БССР. Член-карэспандэнт Акадэміі навук БССР (1953), доктар філалагічных навук(1949), [[прафесар]](1949). Член [[Саюз пісьменнікаў СССР|СП СССР]] з 1946  г.
 
== Навуковая дзейнасць ==
== Біяграфія ==
У друку выступаў з 1930  г. Літаратурна-навуковую дзейнасць пачаў у 1932  г., выдаўшы ў Магілёве працу «[[Бальшавізм]] і літаратуразнаўства». Аўтар даследаванняў «[[Карл Маркс|К. Маркс]] і [[Фрыдрых Энгельс|Ф. Энгельс]] аб сутнасці і спецыфіцы [[Мастацкая літаратура|мастацкай літаратуры]]» ([[Магілёў]], 1933), «Барацьба і творчасць народных мсціўцаў» (1949), «Паэтычнае майстэрства [[Уладзімір Уладзіміравіч Маякоўскі|В.  В.  Маякоўскага]]» ([[Масква]], 1950), «Эстэтычныя асновы савецкай літаратуры»(1950), «Увядзенне у [[літаратуразнаўства]]»(1954), «Філасофска-эстэтычныя погляды [[Аляксандр Сяргеевіч Пушкін|А.  С.  Пушкіна]]»(1957), «Пытанні літаратуразнаўства»(метадычны дапаможнік для студэнтаў-завочнікаў, 1958), «Асновы савецкага літаратуразнаўства»(1967). Вывучаў пытанні марксісцка-ленінскай эстэтыкі, тэорыі і гісторыі рускай і беларускай літаратуры. Унёс велізарны ўклад у станаўленне гісторыі і тэорыі [[Эстэтыка|эстэтыкі]] як самастойнага навуковага напрамка на тэрыторыі [[Беларусь|Беларусі]]. У 1940-19601940—1960-я гады займаўся праблемамі беларускай фалькларыстыкі. Склаў хрэстаматыю «Вусна-паэтычная творчасць беларускага народа» (1959, сумесна з С.  І.  Васіленкам), зборнікі «Беларускі эпас» (1959, сумесна з [[Пятро Глебка|П.  Ф.  Глебкам]]), зборнік «Сучасны беларускі фальклор» (1963).
Нарадзіўся 15 красавіка 1906 года ў вёсцы [[Воўкаўка]] [[Магілёўская вобласць|Магілёўскай вобласці]] ў сялянскай сям'і. Выхаванец Леменскай школы-камуны на Магілёўшчыне. Скончыў філалагічны факультэт [[Беларускі дзяржаўны ўніверсітэт|Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта]] (1928). Выкладаў рускую літаратуру ў Магілёўскім палітыка-асветніцкім і педагагічным інстытутах, у [[Беларускі дзяржаўны ўніверсітэт|БДУ]]. У час Вялікай Айчыннай вайны служыў у [[Савецкая армія|Савецкай Арміі]], прымаў удзел у [[Савецкі партызанскі рух у Беларусі (1941—1944)|партызанскім руху]]. У 1945-1947 гг. — сакратар партбюро СП [[Саюз Савецкіх Сацыялістычных Рэспублік|СССР]]. У 1947 г. скончыў дактарантуру пры Інстытуце сусветнай літаратуры. Працаваў у [[Камуністычная партыя Беларусі (1918)|ЦК КПБ]] загадчыкам аддзела літаратуры і мастацтва Ўпраўлення прапаганды і агітацыі, а пасля рэарганізацыі намеснікам загадчыка аддзела [[Прапаганда|прапаганды]] і [[Агітацыя|агітацыі]]. У 1951-1957 гг. - загадчык кафедры беларускай літаратуры ў [[БДУ]], У 1957-1967 гг. — загадчык сектара фальклору Інстытута мастацтвазнаўства, [[Этнаграфія|этнаграфіі]] і [[фальклор]]у АН БССР. Член-карэспандэнт Акадэміі навук БССР (1953), доктар філалагічных навук(1949), [[прафесар]](1949). Член [[Саюз пісьменнікаў СССР|СП СССР]] з 1946 г.
І. Гутараў з'яўляеццаз’яўляецца аўтарам больш за 150 навуковых прац (у тым ліку 5 [[Манаграфія|манаграфій]] і 7 брашур).
 
== Асноўныя працы ==
== Навуковая дзейнасць ==
#* Барацьба і творчасць народных мсціўцаў. Мн.: Дзярж. выд. БССР, 1949.
У друку выступаў з 1930 г. Літаратурна-навуковую дзейнасць пачаў у 1932 г., выдаўшы ў Магілёве працу «[[Бальшавізм]] і літаратуразнаўства». Аўтар даследаванняў «[[Карл Маркс|К. Маркс]] і [[Фрыдрых Энгельс|Ф. Энгельс]] аб сутнасці і спецыфіцы [[Мастацкая літаратура|мастацкай літаратуры]]» ([[Магілёў]], 1933), «Барацьба і творчасць народных мсціўцаў» (1949), «Паэтычнае майстэрства [[Уладзімір Уладзіміравіч Маякоўскі|В. В. Маякоўскага]]» ([[Масква]], 1950), «Эстэтычныя асновы савецкай літаратуры»(1950), «Увядзенне у [[літаратуразнаўства]]»(1954), «Філасофска-эстэтычныя погляды [[Аляксандр Сяргеевіч Пушкін|А. С. Пушкіна]]»(1957), «Пытанні літаратуразнаўства»(метадычны дапаможнік для студэнтаў-завочнікаў, 1958), «Асновы савецкага літаратуразнаўства»(1967). Вывучаў пытанні марксісцка-ленінскай эстэтыкі, тэорыі і гісторыі рускай і беларускай літаратуры. Унёс велізарны ўклад у станаўленне гісторыі і тэорыі [[Эстэтыка|эстэтыкі]] як самастойнага навуковага напрамка на тэрыторыі [[Беларусь|Беларусі]]. У 1940-1960-я гады займаўся праблемамі беларускай фалькларыстыкі. Склаў хрэстаматыю «Вусна-паэтычная творчасць беларускага народа» (1959, сумесна з С. І. Васіленкам), зборнікі «Беларускі эпас» (1959, сумесна з [[Пятро Глебка|П. Ф. Глебкам]]), зборнік «Сучасны беларускі фальклор» (1963).
#* Эстэтычныя асновы савецкай літаратуры. Мн.: Выд-ва Акад. навук БССР, 1950.
І. Гутараў з'яўляецца аўтарам больш за 150 навуковых прац (у тым ліку 5 [[Манаграфія|манаграфій]] і 7 брашур).
#* Філасофска-эстэтычныя погляды А.  С.  Пушкіна. Мн.: Выд-ва БДУ, 1957.
#* Асновы савецкага літаратуразнаўства. 3 выд. Мн.: Вышэйшая школа, 1967.
#* Беларуская народная вусна-паэтычная творчасць. Мн.: Навука і тэхніка, 1967 (у сааўт.).
 
== Узнагароды ==
== Асноўныя працы ==
# Барацьба і творчасць народных мсціўцаў. Мн.: Дзярж. выд. БССР, 1949.
# Эстэтычныя асновы савецкай літаратуры. Мн.: Выд-ва Акад. навук БССР, 1950.
# Філасофска-эстэтычныя погляды А. С. Пушкіна. Мн.: Выд-ва БДУ, 1957.
# Асновы савецкага літаратуразнаўства. 3 выд. Мн.: Вышэйшая школа, 1967.
# Беларуская народная вусна-паэтычная творчасць. Мн.: Навука і тэхніка, 1967 (у сааўт.).
 
== Узнагароды ==
І. Гутараў быў узнагароджаны [[Ордэн Чырвонага Сцяга|ордэнам Чырвонага Сцяга]] (1942), [[Ордэн Леніна|ордэнам Леніна]] (1943), медалём [[Медаль «Партызану Айчыннай вайны»|«Партызану Айчыннай вайны»]] I ступені (1943).
 
== Літаратура ==
* Рэспубліка Беларусь : энцыклапедыя. [В 7 т.]. Т. 3.  — Мінск, 2006.
* Беларускі фальклор : энцыклапедыя. У 2 т. Т. 1. ― Мінск, 2006.
* Весці АН БССР. Серыя грамадскіх навук. 1966. №  2.
* Беларускія пісьменнікі: Біябібліяграфічны слоўнік. Т. 2. Мн.: БелЭн, 1993.
 
Радок 35 ⟶ 41:
* [http://philology.bsu.by/ru/nashy-vypusknk/350-gutorov Гуторов Иван Васильевич (1906—1967)]{{ref-ru}} // Сайт [[Філалагічны факультэт БДУ|Філалагічнага факультэта Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта]]
 
{{Бібліяінфармацыя}}
[[Катэгорыя:Выпускнікі БДУ]]
[[Катэгорыя:Партызаны Вялікай Айчыннай вайны]]
[[Катэгорыя:Выкладчыкі БДУ]]
[[Катэгорыя:Супрацоўнікі ІМЭФ НАНБ]]
[[Катэгорыя:Члены Саюза пісьменнікаў СССР]]
[[Катэгорыя:Постаці савецкага літаратуразнаўства]]
[[Катэгорыя:Постаці беларускага літаратуразнаўства]]
[[Катэгорыя:Постаці савецкай фалькларыстыкі]]
[[Катэгорыя:Постаці беларускай фалькларыстыкі]]
[[Катэгорыя:Члены КПСС]]
{{DEFAULTSORT:Гутараў Іван Васільевіч}}