Скала-Падзільска: Розніца паміж версіямі

[недагледжаная версія][недагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Няма тлумачэння праўкі
Радок 67:
 
== Гісторыя ==
* 1360-1370-я гг. - — збудаваны [[Замак|замак]]. Пасля [[Татары|татарскага нападу]] ён быў адбудаваны пры садзейнічанні князёў Карыятавічаў.
* 13 чэрвеня 1395  г. - — першае пісьмовае згадванне аб паселішчы - — кароль [[Ягайла]] прадаставіў Спітку з Мельшціна ў валоданне [[Падолле|падольскія]] замкі.
* 1395  г. - — вялікі князь [[Вітаўт]] заняў Скалу пасля ўцёкаў князя Фёдара Карыятавіча
* 1443  г. - — пасля пераходу Скалы пад уладу [[Польская Карона|Польскай Кароны]] кароль [[Уладзіслаў III Варненчык]] прадаставіў гораду [[Магдэбургскае права|магдэбургскае права]].
* 1515  г. - — кароль [[Жыгімонт I Стары]] перадаў [[Мястэчка|мястэчка]] ва ўласнасць [[Камянец-Падольскі|камянецкаму]] старасці Станіславу Лянцкаронскаму
* 1518  г. - — Скала атрымала права на штотыднёвыя таргі ў аўторак і летні [[Кірмаш|кірмаш]] на свята Ушэсця Гасподняга і стала цэнтрам Скальскага староства; [[Жыгімонт I Стары|Жыгімонт І Стары]] выдаў новы прывілей, якім аднавіў магдэбургскае права для Скалы (стары быў згублены падчас войнаў).
* 1539  г. - — горад пасля яго спалення [[Валахі|валахамі]] атрымаў вызваленне на адзін год ад выплаты падаткаў, у прыватнасці, [[Чынш|чынша]]
* 1615  г. - — люстрацыя фіксуе спусташэнне горада ў выніку нападу [[Татары|татараў]]
* 1620  г. - — адбіты напад на Скалу [[Янычары|янычараў]].
* 1648  г. - — Скалу захапілі казацка-сялянскія атрады [[Багдан Хмяльніцкі|Багдана Хмяльніцкага]]
* 1657  г.  — Скалу ўзялі войскі [[Трансільванія|трансільванскага]] князя [[Дзьёрдзь II Ракацы|Дьёрдзя II Ракацы]]
* 1672  г. - — Скалу заняла [[Асманская імперыя|асманскае]] войска [[Султаны Асманскай імперыі|султана]] Мехмеда IV. Такім чынам, да 1699  г. Скала ўваходзіла ў склад [[Асманская імперыя|Асманскай імперыі]], а калі [[Падолле]] вярнулася да [[Рэч Паспалітая|Рэчы Паспалітай]], мясцовы замак страціў абароннае значэнне, і наступныя ўладальнікі (Адам Тарло з нашчадкамі) выкарыстоўвалі яго як рэзідэнцыю
* 1770  г. - — Скала панесла вялікія страты ад эпідэміі [[Чума|чумы]], у выніку якой горад спусцеў, а яго эканоміка прыйшла ў заняпад
* 1785  г. - — з-за заняпаду горада Скала перакладзеная ў катэгорыю заштатных мястэчак [[Аўстрыйская імперыя|Аўстрыі]]
* 1809  г. - — на час перадачы [[Цярнопаль|Цярнопальскай]]скай акругі [[Расійская імперыя|Расійскай імперыі]] ўладальнікам Скалы быў граф Станіслаў Касакоўскі. Калі Цярнопальшчына вярнулася ў склад [[Аўстрыйская імперыя|Аўстрыі]] (лета 1815  г.), уладальнік мястэчка змяніўся. Ім стаў шляхціц Войцэх Галухоўскі, які атрымаў у спадчыну амаль усе маёнткі Касакоўскага. Новы гаспадар не аднаўляў старую рэзідэнцыю, якая была на тэрыторыі замка, а пабудаваў новую на процілеглай, паўднёвай ускраіне горада. Каля яе ён загадаў завесці парк, які існуе да гэтага часу на плошчы амаль 26 га і налічвае звыш сотні відаў дрэў і кустоў, займаючы плошчу амаль у 26 га.
* наступнымі ўладальнікамі былі Агенор Рамуальд Галухоўскі, тройчы імператарскі намеснік [[Каралеўства Галіцыі і Ладамерыі|Галічыны]], і ягоны сын Агенор Адам Галухоўскі, міністр замежных спраў [[Аўстра-Венгрыя|Аўстра-Венгрыі]]. Галухоўскія валодалі Скалой да верасня 1939  г.
* 1 лістапада 1918  г. - — у [[Львоў|Львове]] быў ажыццёўлены ваенны пераварот, у выніку чаго ў [[Галічына|Галічыне]] (і у Скале ў прыватнасці) была ўсталяваная ўкраінская ўлада. Пачалася [[Польска-ўкраінская вайна|ўкраінска-польская вайна]]. У ліпені 1919  г. у доме графа Галухоўскага размяшчаўся штаб ІІ корпуса Украінскай галіцкай арміі
* 14 ліпеня 1919  г. - — з балкона двухпавярховага дома на сучаснай вул. 17 верасня перад войскам выступаў [[Сымон Пятлюра]]
* 17 ліпеня 1919  г. - — войскі II корпуса Украінскай галіцкай арміі перайшлі [[Збруч]] на дапамогу [[Украінская Народная Рэспубліка|Украінскай Народнай Рэспублікі]] у барацьбе з [[Бальшавікі|бальшавікамі]]
* 20 верасня 1920  г. - — Скала афіцыйна ўвайшла ў склад [[Міжваенная Польшча|міжваеннай Польшчы]]
* 17 верасня 1939  г. - — [[СССР|савецкія войскі]] перайшлі [[Збруч]], уступілі ва ўзброеную сутычку з польскімі памежнікамі і занялі мястэчка
* 17 студзеня 1940  г. - — Указам Вярхоўнага Савета [[УССР]] Скала-над-Збручам перайменавана ў Скалу-Падольскую з аднясеннем да разраду [[Пасёлак гарадскога тыпу|пасёлкаў гарадскога тыпу]]. Утвораны Скала-Падольскі раён [[УССР]], які праіснаваў да 1959  г.
 
{{Зноскі}}
 
{{Баршчыўскі раён}}
{{Цярнопальская вобласць}}