Беларускі дзяржаўны педагагічны ўніверсітэт імя Максіма Танка: Розніца паміж версіямі

[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
арфаграфія, афармленне
Радок 36:
|edu_region =
}}
'''Беларускі Дзяржаўныдзяржаўны Педагагічныпедагагічны ўніверсітэт імя Максіма Танка''' — установа вышэйшай адукацыі, [[універсітэт]] (з 8 верасня 1993). Знаходзіцца ў [[Мінск]]у, [[Беларусь]]. Ажыццяўляе падрыхтоўку выкладчыкаў матэматыкі, хіміі, фізікі, псіхалогіі, геаграфіі і інш.
 
ВНУ узнагароджана [[ордэн Працоўнага Чырвонага Сцяга|ордэнам Працоўнага Чырвонага Сцяга]]<ref>За поспехі ў падрыхтоўцы выкладчыцкіх кадраў і навуковай дзейнасці.</ref> (1972), [[Ганаровы дзяржаўны сцяг Рэспублікі Беларусь|Ганаровым дзяржаўным сцягам Рэспублікі Беларусь]] (1997). Уваходзіць, як сапраўдны член, у [[Еўразійская асацыяцыя ўніверсітэтаў|Еўразійскую асацыяцыю ўніверсітэтаў]]<ref>Пастановай Х з'ездаз’езда Асацыяцыі (красавік 2007).</ref>, з'яўляеццаз’яўляецца першай мінскай педагагічнай навучальнай установай.
'''Беларускі Дзяржаўны Педагагічны ўніверсітэт імя Максіма Танка''' — установа вышэйшай адукацыі, [[універсітэт]] (з 8 верасня 1993). Знаходзіцца ў [[Мінск]]у, [[Беларусь]]. Ажыццяўляе падрыхтоўку выкладчыкаў матэматыкі, хіміі, фізікі, псіхалогіі, геаграфіі і інш.
 
ВНУ узнагароджана [[ордэн Працоўнага Чырвонага Сцяга|ордэнам Працоўнага Чырвонага Сцяга]]<ref>За поспехі ў падрыхтоўцы выкладчыцкіх кадраў і навуковай дзейнасці.</ref> (1972), [[Ганаровы дзяржаўны сцяг Рэспублікі Беларусь|Ганаровым дзяржаўным сцягам Рэспублікі Беларусь]] (1997). Уваходзіць, як сапраўдны член, у [[Еўразійская асацыяцыя ўніверсітэтаў|Еўразійскую асацыяцыю ўніверсітэтаў]]<ref>Пастановай Х з'езда Асацыяцыі (красавік 2007).</ref>, з'яўляецца першай мінскай педагагічнай навучальнай установай.
 
== Гісторыя ==
 
=== У Расійскай імперыі ===
[[22 чэрвеня]] [[1914]]  г. імператар [[Мікалай II, імператар расійскі|Мікалай II]] зацвердзіў даклад [[Міністэрства народнай асветы Расійскай імперыі|міністра народнай асветы]] [[Леў Арыстыдавіч Касо|Л.  А.  Касо]] аб стварэнні Мінскага настаўніцкага інстытута, і ўжо 1 ліпеня дырэктарам інстытута быў прызначаны [[Дзмітрый Антонавіч Сцяпура|Дз. А. Сцяпура]], які праводзіў падрыхтоўчую работу па адкрыцці навучальнай установы<ref>Андарала, А., Жытко, А., Забаўскі, М. Ля вытокаў заснавання Беларускага дзяржаўнага педагагічнага ўніверсітэта / Аляксандр Андарала, Анатоль Жытко, Мікалай Забаўскі // Беларускі гістарычны часопіс.  — 2014.  — №  11 (184).  — С. 4  — 8.  — С. 4. ''Са спасылкай на:'' Нацыянальны архіў Рэспублікі Беларусь.  — Ф. 478.  — Воп. 1.  — Спр. 132.  — Арк. 7.</ref>. Інстытут быў афіцыйна адкрыты [[21 лістапада]] [[1914]]  г.<ref>Указ Міністра народнай адукацыі Расійскай імперыі быў падпісаны 22 чэрвена 1914 года.</ref>. Пастановай Усерасійскага з'ездуз’езду (1918) Мінскі настаўніцкі інстытут набыў статус ВНУ і перайшоў на 4-гадовы тэрмін навучання.
 
=== Мінскі беларускі педагагічны інстытут ===
Створаны [[30 снежня]] [[1918]]  г. на базе Мінскага настаўніцкага інстытута. Размяшчаўся ў будынку былога Мінскага рэальнага вучылішча. Тэрмін навучання 4 гады. Складаўся з літаратурна-мастацкага, сацыяльна-гістарычнага, прыродазнаўчага, геаграфічнага, фізіка-хімічнага і фізіка-матэматычнага факультэтаў (цыклаў). Навучалася 150 студэнтаў. Інстытут меў фізічны і педагагічны кабінеты, хімічню лабараторыю, бібліятэку (5 тыс. тамоў). У карыстанне яму перададзены былы Мінскі гарадскі музей. За інстытутам ва ўрочышчы Антонаўка пад Мінскам быў замацаваны фальварак, дзе існавалі агранамічная, батанічная, заалагічная лабараторыі, біялагічны кабінет, птушнік, пчальнік, доследнае поле, ферма, метэаралагічная станцыя. У навучальным працэсе асноўная ўвага аддавалася педагагічным дысцыплінам, беларусазнаўству, рабіліся спробы перавесці выкладанне на беларускую мову. У сакавіку-маі [[1919]] па абвінавачанні ў контррэвалюцыйнай дзейнасці былі арыштаваны выкладчыкі [[Сцяпан Варфаламеевіч Балкавец |С. Балкавец]] і [[Б. Тарашкевіч]], пасля арышту інтэрніраваны ў Смаленск [[В. Іваноўскі]] і [[А. Неканда-Трэпка]], «да высвятлення палітычнага крэда» забаронена чытаць лекцыі [[Я. Карскі|Я. Карскаму]].
 
=== Пад польскай адміністрацыяй ===
Радок 54:
 
=== У Беларускай ССР і Беларусі ===
Пасля прыходу Чырвонай Арміі ў жніўні 1920  г. навучальная ўстанова рэфармавана ў Мінскі інстытут народнай адукацыі. З [[1 студзеня]] [[1920]]  г.<!--Тут хіба нейкая памылка ў даце?--> Мінскі інстытут народнай адукацыі ўваходзіць у склад БДУ ў якасці педагагічнага факультэта. З [[28 ліпеня]] [[1931]]  г. Педагагічны факультэт БДУ выдзяляецца ў самастойную адзінку — Беларускі дзяржаўны вышэйшы педагагічны інстытут. У [[1936]]  г. Мінскаму дзяржаўнаму педагагічнаму інстытуту прысвоена імя [[Максім Горкі|Максіма Горкага]].
 
8 верасня 1993  г. Мінскі дзяржаўны інстытут імя Максіма Горкага атрымаў статус універсітэта. У 1995  г. універсітэту прысвоена імя беларускага народнага паэта [[Максім Танк|Максіма Танка]].
 
У лютым 2006  г. [[Геральдычная камісія, Беларусь|Геральдычная камісія]] зацвердзіла сімволіку БДПУ. У 2014  г. быў зацверджаны гімн універсітэта, аўтарам слоў якога з'яўляеццаз’яўляецца выкладчык універсітэта і беларускі паэт [[Мікола Шабовіч]].
 
Рэктарам у цяперашні час з'яўляеццаз’яўляецца [[Аляксандр Іванавіч Жук]].
 
== Структура ==
Зараз ваВа ўніверсітэце налічваецца '''13 факультэтаў і інстытутаў''':
 
* [[Гістарычны факультэт БДПУ імя М. Танка|Гістарычны факультэт]]
* [[Філалагічны факультэт БДПУ імя М. Танка|Філалагічны факультэт]]
* [[Факультэт сацыяльна-педагагічных тэхналогій БДПУ імя М. Танка|Факультэт сацыяльна-педагагічных тэхналогій]]
* [[Факультэт дашкольнай адукацыі БДПУ імя М. Танка|Факультэт дашкольнай адукацыі]]
* [[Фізіка-матэматычны факультэт БДПУ імя М. Танка|Фізіка-матэматычны факультэт]]
* [[Факультэт пачатковай адукацыі БДПУ імя М. Танка|Факультэт пачатковай адукацыі]]
* [[Факультэт эстэтычнай адукацыі БДПУ імя М. Танка|Факультэт эстэтычнай адукацыі]]
* [[Факультэт прыродазнаўства БДПУ імя М. Танка|Факультэт прыродазнаўства]]
* [[Факультэт даўніверсітэцкай падрыхтоўкі БДПУ імя М. Танка|Факультэт даўніверсітэцкай падрыхтоўкі]]
* [[Факультэт фізічнага выхавання БДПУ імя М. Танка|Факультэт фізічнага выхавання]]
* [[Інстытут псіхалогіі БДПУ імя М. Танка|Інстытут псіхалогіі]]
* [[Інстытут інклюзіўнай адукацыі БДПУ імя М. Танка|Інстытут інклюзіўнай адукацыі]]
Радок 80 ⟶ 79:
 
=== Вывучэнне польскай мовы ===
У другой палове 1990-х гадоў у Інстытуце замежных моў Беларускага дзяржаўнага педагагічнага ўніверсітэта праводзіліся заняткі [[польская мова|польскай мовы]]. Ініцыятыва іх стварэння з'явіласяз’явілася ў 1995 годзе. У тым самым годзе ўніверсітэт даў дазвол на сфарміраванне працоўнай групы, якая б займалася навучаннем польскай і беларускай моў. Установа пачала супрацоўніцтва з [[Сілезскі ўніверсітэт|Сілезскім ўніверсітэтам]] у Польшчы. У 2000 годзе 26 студэнтаў ВНУ ўпершыню атрымалі дыпломы, якія дазвалялі ім выкладаць польскую мову. У пачатковы перыяд работы заняткаў малая колькасць падручнікаў, абмежаваныя магчымасці стажыровак і практыкі ў Польшчы з'яўлялісяз’яўляліся перашкодамі ў іх правядзенні. Адсутнасць адпаведных навуковых кадраў, перадусім спецыялістаў з галіны польскай філалогіі, а таксама адсутнасць уступных іспытаў даводзілі да таго, што ўзровень навучання быў у той час нізкі для акадэмічных стандартаў, параўнальны з моўнымі курсамі. У 2001 годзе ўстанова атрымала падтрымку з боку дзеячаў [[Таварыства Вспульнота польска|Таварыства «Вспульнота польска»]] і [[Фонд Дапамога палякам на Усходзе|Фонду «Дапамога палякам на ўсходзе»]], дзякуючы якім атрымалася адрэмантаваць паланістычную майстэрню, а таксама перадаць багаты метадычны кнігазбор і фільмы. Рамонт скончыўся 18 снежня 2001 года і значна палепшыў умовы працы выкладчыкаў і студэнтаў. У пазнейшыя часы на настаўніцкую спецыялізацыю па польскай мове ў Інстытуце замежных моў прымалася 25 асобаў, калі кандыдатаў было ў 6 разоў болей<ref>{{Кніга|частка = Język polski na uczelniach białoruskich|загаловак = Oświata…|старонкі = 340}}</ref>.
 
== Вядомыя выпускнікі ==