|
У 2016 годзе замак Мансаро пераназвалі ў ''Замак Мансаро-Музей сучаснага мастацтва''.<ref>{{Cite web|url=https://www.artpress.com/2016/12/29/art-language-empecheurs-de-tourner-en-rond/chateau-de-montsoreau-copie/|title=chateau-de-montsoreau-copie|website=''artpress.com''|language=fr|access-date=30 September 2018}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.artmarketmonitor.com/2014/09/22/everybody-talks-about-collecting-with-their-eyes-not-their-ears-few-do-it-like-philippe-meaille/|title=Everybody Talks About Collecting with Their Eyes, Not Their Ears; Few Do It Like Philippe Meaille|date=2014-09-22|work=Art Market Monitor|access-date=2018-10-16|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://news.artnet.com/market/art-language-philippe-meaille-french-chateau-310458|title=Largest Art & Language Collection Finds Home – artnet News|date=23 June 2015|work=artnet News|access-date=29 September 2018}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.artmarketmonitor.com/2014/09/22/everybody-talks-about-collecting-with-their-eyes-not-their-ears-few-do-it-like-philippe-meaille/|title=Everybody Talks About Collecting with Their Eyes, Not Their Ears; Few Do It Like Philippe Meaille|date=22 September 2014|work=Art Market Monitor|access-date=29 September 2018}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.marieclaire.fr/maison/ettore-sottsass,1143892.asp|title=Ettore Sottsass, rebelle et poète au pays du design|work=Marie Claire|access-date=30 September 2018|language=fr}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.artforum.com/news/french-collector-pulls-loans-from-macba-after-catalonia-referendum-71621|title=French Collector Pulls Loans from MACBA After Catalonia Referendum|website=Artforum|access-date=30 September 2018}}</ref><ref>https://www.artsy.net/article/artsy-editorial-collector-turned-15th-century-french-castle-contemporary-art-destination</ref><ref>https://www.mutualart.com/Article/Combining-Past--Present-and-Future--The-/DCC6DC54DE5810EF</ref><ref>https://thriveglobal.com/stories/philippe-meaille-it-is-time-we-take-responsibility-and-repair-the-climate-and-the-planet-this-is-what-i-call-prospective-ecology/</ref><ref>https://hyperallergic.com/522074/chateau-de-montsoreau-museum-of-contemporary-art-art-and-language/</ref>
== гісторыя ==
Першая крэпасць ўзведзена тут у 990 годзе Ода, першым графам дэ Блуа. У 1001 годзе замак заваяваў граф Фульк III Нерра і перадаў Гацье I Мансаро з шляхетнай сям'і [[Анжу (вобласць)|Анжу]]. Такім чынам, {{lang|la|Castrum Monsorelli}} стаў адным з сарака умацаваных замкаў у Анжу і адным з нямногіх, якія атрымалі назву ў гонар ўладальніка, на рубяжы 1000 года. Паблізу замка з'явіўся горад. Фульк з Гацье абнеслі яго прыгоннай сцяной, з-за чаго мясцовасць каля 150 гадоў заставалася непрыступнай. Двойчы (у 1152 і 1156 гады) замак абложваў ангельскі кароль [[Генрых II Плантагенет]].
У 1450 годзе скончыў [[Стагадовая вайна|Стогадовая вайна]]. Шарль II дэ Шамба ({{lang-fr|Jean II de Chambes}}), першы саветнік французскага караля [[Карл VII (кароль Францыі)|Карла VII]], купіў замак свайго зяцю Ён загадаў разбурыць замак і адбудаваць ў 1455 году новы ў рэнесансным стылі. У сярэдзіне XVII стагоддзя, сеньёр Рэнэ дэ Шамба, абвешчаны ашуканцам і фальшываманетчыкаў, схаваўся ў Англіі.
=== сярэднявеччы ===
Назва замка Мансаро застаецца, перш за ўсё, cвязанным з гарой Саро, на якой ён пабудаваны. На самай справе, на гары Саро за ўсю яго двухтысячагадовую гісторыю было пабудавана тры будынка. Пра першы будынку нічога не вядома, акрамя калоны, якая была знойдзена равах падчас рэстаўрацый ў дваццатым стагоддзі. Затым на Гары Саро Эдом I дэ Блуа была пабудавана крэпасць і неўзабаве яна перайшла пад праўленне Фульк III Анжуйскага. Гэтая крэпасць з'яўляецца арэнай эпічных бітваў паміж графамі Анжуйскім і графамі Блуа спачатку, а затым паміж каралём Англіі і каралём Францыі. Апошняе будынак ўсё яшчэ знаходзіцца на месцы ў 21-м стагоддзі, і нават калі яно з'яўляецца адным з самых першых будынкаў эпохі Адраджэння ў Францыі, яно, тым не менш, асацыюецца з жорсткасцю свайго ўладальніка падчас [[Варфаламееўская ноч|Варфаламееўскай ночы ў Анжу]].
=== Графы Анжуйскім і графы дэ Блуа ===
Першая пісьмовая згадка пра засяленне гэтай мясцовасці маёнткам Рестис датуецца [[VI стагоддзе|VI стагоддзем]]. Каля 990 года яна была ператвораны ў крэпасць графам Эд I дэ Блуа, а затым перайшла пад уладу графа Анжуйскага некалькі раней 1001 года. Граф Фульк III Анжуйскі даручае ахову крэпасці рыцару Гацье дэ Мансаро, што належыць да аднаго з самых прэстыжных сямействаў Анжу.
Такім чынам, Каструм Монсорелли з'яўляецца адной з сарака крэпасцяў рэгіёну Анжу і з'яўляецца адным з нешматлікіх месцаў, якія ўжо мелі статус сеньёр ў пачатку 1000 года. Вакол замка хутка развіваецца агламерацыя, у {{lang|la|la narratio de commendatione Turonice provincie}} апублікаваным Саломы ў 1854 годзе, мы знаходзім згадка Monte Sorelli як аднаго з {{lang|la|oppidis munitissimi e popuylosis}}, другой паловы адзінаццатага стагоддзя (пасля 1050 года). Пошліна за права выстаўляць свае тавары на рынку засведчана ў пісьмовых крыніцах з дванаццатага стагоддзя.
=== Каралеўскае абацтва Фонтевро ===
Пры стварэнні фонтевристской суполкі ў 1101 годзе, абацтва Фонтевро залежала ад Гацье I дэ Мансаро, прамога васала [[Анжуйская галіна дому Валуа|графа Анжуйскага]]. Свякроў Гацье, Эрсенде дэ Шампань, - стала першай приорессой абацтва пры жыцці Роберта д'Арбрисселя.
=== Генрых II Плантагенет ===
У 1150 году [[Генрых II Плантагенет|Генрых II]] стаў герцагам [[Нармандыя (рэгіён)|Нармандыі]] ва ўзросце 17 гадоў, а праз год, у 1151 годзе, ён атрымаў у спадчыну [[Анжуйская дзяржава|графства Анжу]] пасля смерці свайго бацькі [[Жафруа V Анжуйскі|Жофруа V Анжуйскага]]. У 1152 году Генрых II ажаніўся на герцагіні Алиеноре Аквітанскай, разведзенай васьмю тыднямі раней з каралём Францыі [[Людовік VII Малады|Людовікам VII]]. Гэта супярэчыла ўсім феадальным звычаяў. Гэты шлюб, акрамя абразы і недаверу, якое ён прадстаўляў у адносінах да Людовіка VII, выклікаў глыбокае абурэньне ў караля Францыі. Такім чынам, падчас паўстання, арганізаванага [[Жафруа VI Анжуйскі|Жофруа VI]] у 1152 годзе супраць свайго брата за яго уладаннях у Анжу, ён знайшоў адпаведнага саюзніка ў асобе Людовіка VII. Гэта паўстанне скончылася падчас аблогі і ўзяцця крэпасці Мансаро, вымусіўшы Жофруа капітуляваць, калі яго галоўныя саюзнікі ўжо здаліся і Людовік VII захварэў. Генрых II застаўся графам Анжу, але крэпасці Шинон, Миребо, Лудён і Мансаро былі вернутыя Жофруа ў 1154 годзе, тады як у тэстаменце яго бацькі згадвалася, што графства Анжу павінна вярнуцца кЖофруа, калі Генрых IIстанет каралём з Англіі. Законны ўладальнік Анжу, Нармандыі і Аквітаніі, якую ён атрымаў ад саюзу з Алиенорой, Генрых II імкнецца адваяваць Англію, у той час акупаваную Стэфанам Блуаским, стрыечным братам яго маці [[Мацільда (каралева Англіі)|Мацільды]], дачкі ангельскага караля Генрыха I. У 1153 годзе ён падпісаў з каралём Стэфанам Уоллингфордский дагавор аб прадастаўленні яму Англіі ў якасці спадчыны, а пасля яго смерці ў 1154 годзе Генрых II стаў каралём Англіі. У 1156 годзе Жофруа задавальняе другое паўстанне супраць свайго брата, якое зноў завяршылася ўзяццем Монсаро ў канцы жніўня 1156 года, нягледзячы на ўсе намаганні па яго ўмацаванню. Жофруа і Вільгельмам дэ Мансаро ўзятыя ў палон. Жофруа вяртае камандаванне Лудёном, як і Вільгельм дэ Мансаро свайго феод крыху пазней, таму што Генрых II пакідае Мансаро для ўласнага выкарыстання аж да сваёй смерці. Каля 1168 года Генрых II загадаў пабудаваць першую дамбу Луары паміж Ланж і Сен-Мартэн-дэ-ла-скокі на працягу больш за 45 км, каб абараніць даліну. Гэты каралеўскі ўказ караля Англіі быў падпісаны Вільгельмам дэ Мансаро і яго сынам Вільгельмам. У 1171 годзе ён падаў манахам Турпене права будаваць у каструме дома, свабодныя ад пошлін.
=== Савари дэ Монбазон ===
Разам з Гацье, старэйшым сынам Вільгельма, які не мае дзяцей мужчынскага полу, валодання сеньёра перайшлі да сям'і Савари дэ Монбазон, пасля жаніцьбы ў 1213 годзе яго дачкі Фэры на П'еру II Савари, сеньере дэ Монбазон. Сям'я Савари дэ Монбазон павучаюць зямлі Монбазон дзякуючы ахвяраванням [[Філіп II Аўгуст|Філіпа II Аўгуста]]. Гэтыя ахвяраванні караля абавязвалі іх аддаваць гэтую зямлю яму кожны раз, калі ён папросіць пра гэта, і забаранялі ім ўмацоўваць яе без яго згоды. Пасля перамогі пры Бувине, Філіп II Аўгуст абраў яго ў 1214 году разам з Гаем Турпеном, архідыякана Тура, каб заключыць мір з каралём Англіі [[Іаан Беззямельны|Янам беззямельных]].
=== Віконт Шатодён і Шабо ===
Другі род Монсаро знік ў 1362 годзе, калі адзіная дачка Рэно VII выходзіць замуж за Вільгельма II дэ Краона. Сям'я дэ Краон (Віконт дэ Шатодён) захоўвала сеньёр да 1398 года. Чацвёрты род, род Шабо, доўжыцца ўсяго некалькі дзесяцігоддзяў.
У 1450 годзе, каб пагасіць розныя даўгі, Людовік II Шабо прадаў свае маёнткі Мансаро і Ла Кутансьерсвоему швагру Жану II дэ Шамба, які ўжо пачаў паміж 1443 і 1453 гадамі будаўніцтва галоўнага будынка цяперашняга замка Мансаро. Нашчадак старажытнага шляхетнага роду, родам з Ангумуа, Жан II дэ Шамба паступае на службу да [[Карл VII (кароль Францыі)|Карла VII]] у 1426 годзе ў якасці збраяносца, за два гады да знакамітай сустрэчы караля з [[Жанна д’Арк|Жаннай д'Арк]] ў замку Шинон. Прыдворны афіцэр караля Францыі ў 1438, саветнік, а затым камергер, ў 1444 годзе ён стаў «першым метрдатэлем» караля, у сувязі з чым затым аб'яднаўся з Жакам Кёром. Жан II Шамба, пасля няласкі апошняга ў 1453 году атрымаў значную суму грошай, якую фінансіст быў павінен ему.Карл VII даручыў яму некалькі далікатных дыпламатычных місій і паслаў яго ў якасці пасла ў Венецыю у 1459 годзе для падрыхтоўкі новага крыжовага паходу ў Рыме і Турцыі. Яго сеньёр Мансаро і Аржантон, а таксама яго розныя пасады - пазней ён быў губернатарам [[Ла-Рашэль]], уладальнікам замка і вигье ў Ньоре, Тальмон-сюр-Жирондеи Эг-Морт - забяспечвалі яму істотны даход. Звязаны з Жакам Кёром, ён быў надзвычай багатым чалавекам Францыі. Таксама ён быў французскім паслом у [[Венецыянская рэспубліка|Венецыі]] і [[Асманская імперыя|Асманскай імперыі]].
Далей на працягу гісторыі замак Мансаро быў закінуты і выкарыстоўваўся ў якасці гандлёвага склада. У 1862 годзе замак занесены ў дзяржаўны пералік гістарычных помнікаў. У 1913 годзе замак трапіў у рукі Генеральнага Савета Мэна і Луары, якія пачалі рэстаўрацыйныя работы.
== галерэя ==
|
