Задубравенскі пасад: Розніца паміж версіямі

[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Няма тлумачэння праўкі
Радок 1:
{{coord|53.8961|N|30.3241|E|display=title}}
[[Файл:План Магілёва ў канцы XVII ст.svg|thumb|350пкс|План Магілёва ў канцы XVII ст.]]
{{ГККРБ|513В000005}}
 
'''Задубравенскі пасад''' — гістарычны раён [[Магілёў|Магілёва]], размешчаны на захад ад р. [[Дубравенка]]. Абмежаваны на поўдні ракой [[Дняпро]], на ўсходзе ракой Дубравенка, на захадзе вуліцамі [[вуліца Заводская, Магілёў|Заводскай]] (былая вул. Папінская), [[вуліца Чалюскінцаў, Магілёў|Чалюскінцаў]] (былая Быхаўская шаша), [[вуліца Мянжынскага, Магілёў|Мянжынскага]] (былая вул. Малое Завалле), [[вуліца Лазарэнкі, Магілёў|Лазарэнкі]] (з былымі польскімі могілкамі) і [[вуліца Садовая, Магілёў|Садовай]] (былыя завулкі Садоўскі і Пушкаровічаў)<ref name="даведнік">{{крыніцы/Архітэктура Беларусі (1993)|}}</ref>. Гістарычна займаў тэрыторыю правабярэжжа Дубравенкі ад яе вусця да [[Горны завулак (Магілёў)|Горнага завулка]]<ref name="Арх">{{крыніцы* ''Магілёўскія пасады'' // Археалогія Беларусі|: энцыклапедыя. У 2 т. / [склад. Ю. У. Каласоўскі; рэдкалегія: Т. У. Бялова (гал. рэд.) і інш.]. [[Мінск]]: [[Беларуская Энцыклапедыя імя Петруся Броўкі|МагілёўскіяБеларуская пасады}}Энцыклапедыя імя П. Броўкі]], 2009. Т. 2: Л—Я — 464 с. — С. 48. — ISBN 978-985-11-0549-2.</ref>.
 
Згадваецца ў пісьмовых крыніцах [[XVI]]—[[XVIII]] стст.<ref>{{крыніцы/Архітэктура Беларусіname="даведнік" (1993)|}}</ref>, культурны пласт таго ж перыяду ад 0,4—0,6 да 1,2 м<ref name="Арх"/>. Найбольш раннія матэрыялы адносяцца да другой паловы XVI ст. ([[кераміка]], абутковыя падкоўкі, [[кафля]])<ref name="Арх"/>.
 
Тут праходзіла частка [[Палявы вал|Палявога вала]]<ref>{{крыніцы/Архітэктура Беларусіname="даведнік" (1993)|}}</ref> з 5 драўлянымі [[брама]]мі: Віленскай, Уструшненскай, Быхаўскай, Папінскай, Трысненскай, ад якіх пачыналіся гарадскія вуліцы. У межах Задубравенскага пасада знаходзіліся Папінская, Трысненская, Каскоўская і Дабраслаўская сотні. Задубравенскі пасад разам са [[Шклоўскі пасад|Шклоўскім]] і [[Віленскі пасад, Магілёў|Віленскім пасадам]] складалі [[Новы горад, Магілёў|Новы горад]].
 
У другой палове XVI ст. тут існавалі Баярская, Ільінская, Каскоўская, Прачысценская, Трыснінская і Камлёўская вуліцы. Назва «Баярская», верагодна, сведчыць пра заселенаснь вуліцы ваеннаслужылым людам — [[казакКазацтва|казакамі]]амі і [[баяры|баярамі]], аб існаванні якіх у Магілёве згадваюць пісьмовыя крыніцы таго часу. На тэрыторыі пасада таксама жылі [[бондарства|бондары]]. З [[XVII ст.]] існавалі [[Быхаўская вуліца (Магілёў)|Быхаўская]], [[Успенская вуліца (Магілёў)|Успенская]] і т.зв. «улица до рову Струшинского»<ref name="Арх"/>. На падставе фіксацыйных планаў Магілёва з наваколлямі [[1783]] г. можна сцвярджаць, што паласа кварталаў Задубравенскага пасада мела [[рэгулярная планіроўка|рэгулярную планіроўку]] ў [[XVII ст.]]<ref name="мастацтва">{{крыніцы/Чантурыя. Горадабудаўнічае мастацтва Беларусі|}}. стар. 179179—180</ref> Грамадскі цэнтр пасада ўяўляў сабой [[гандлёвая плошча|гандлёвую плошчу]] на беразе Дубравенкі ля падножжа прыбярэжных узгоркаў<ref>{{крыніцы/Чантурыя. Горадабудаўнічае name="мастацтва" Беларусі|}}. стар. 180</ref>.
 
Размяшчаліся прыходскія цэрквы: [[Успенская царква (Магілёў)|Успенская]] (драўляная 1552, мураваная 1684)<ref name="Арх"/>. у раёне гандлёвай плошчы<ref>{{крыніцы/Чантурыя. Горадабудаўнічае name="мастацтва" Беларусі|}}. стар. 180</ref>, драўляныя [[Ільінская царква (Магілёў)|Ільінская]] і [[Барысаглебская царква (Магілёў)|Барысаглебская]]<ref name="Арх"/>..
 
[[Файл:Лестница к Быховскому рынку - panoramio.jpg|thumb|300пкс|злева|Задубравенскі пасад]]
Радок 18 ⟶ 19:
 
== Літаратура ==
{{ГККРБ|513В000005}}
* {{крыніцы/Архітэктура Беларусі (1993)|}}
* ''Магілёўскія пасады'' // Археалогія Беларусі: энцыклапедыя. У 2 т. / [склад. Ю. У. Каласоўскі; рэдкалегія: Т. У. Бялова (гал. рэд.) і інш.]. [[Мінск]]: [[Беларуская Энцыклапедыя імя Петруся Броўкі|Беларуская Энцыклапедыя імя П. Броўкі]], 2009. Т. 2: Л—Я — 464 с. — С. 48. — ISBN 978-985-11-0549-2.
* {{крыніцы/Археалогія Беларусі|2|Магілёўскія пасады}}
 
== Спасылкі ==