Атручванне: Розніца паміж версіямі

[недагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
др Artsiom91 перанёс старонку Інтаксікацыя (атручванне) у Атручванне не пакінуўшы перасылкі
Няма тлумачэння праўкі
Радок 1:
{{арфаграфія}}
[[Файл:Bulletin_of_the_U.S._Department_of_Agriculture_(1913-1923.)_(19879813403).jpg|справа|міні|437x437пкс|<center> Карова, атручаная таксінамі расліны {{Не перакладзена 5|Cicuta maculata||en|Cicuta maculata}} </center>]]
'''Атручванне'''  — засмучэнне [[Жыццядзейнасць|жыццядзейнасці]] [[Арганізм|арганізма]], якое ўзнікла з прычыны траплення ў арганізм [[Яд|яду]] або [[Таксін|таксіну]], а таксама дзеянне, якое выклікала такое захворванне (напрыклад, [[забойства]] або [[самагубства]] з дапамогай яду)<ref>{{ВРЭ}}</ref><ref name="БМЭ-3изд-ТОМ-9">{{Публікацыя|книга|год=1978|том=9. [http://бмэ.орг/index.php/Категория:Том_9 Ибн-Рошд - Йордан]|language=ru}}</ref>.
 
Блізкае паняцце  — інтаксікацыя. Яно выкарыстоўваецца ў медыцыне і фармакалогіі. У беларускайрускайбеларускай мове слова «інтаксікацыя» мае больш вузкі сэнс і апісвае уласна з'явуз’яву, але не знешняе ўздзеянне, у адрозненне ад слова «атручванне» (як, напрыклад, «атручванне [[Рыгор Яфімавіч Распуцін|Распуціна]]»).
 
== Класіфікацыя па тыпах атручванняў таксічных агентаў ==
Радок 13 ⟶ 14:
* атручвання [[Лекі|лекавымі прэпаратамі]] і [[Алкагольныя напоі|алкаголем]].
 
Асноўнымі групамі рэчываў, якія выклікаюць вострыя атручвання, з'яўляюццаз’яўляюцца<ref>[http://www.med2000.ru/cito/otravl2.htm Острые отравления] — Электронное справочное руководство для врача скорой медицинской помощи. Глава 15.</ref>:
 
* медыкаменты;
Радок 23 ⟶ 24:
Пры характарыстыцы атручванняў выкарыстоўваюць існуючыя класіфікацыі ядаў па прынцыпе іх дзеяння (раздражняльныя, прыпякаючыя, гемалітычныя і інш.).
 
У залежнасці ад шляху паступлення ядаў ў арганізм адрозніваюць інгаляцыйныя (праз дыхальныя шляхі), пераральныя (праз рот), перкутанныя (праз скуру), ін'екцыйныяін’екцыйныя (пры парэнтэральных уводзінах) і іншыя атручвання.
 
Клінічная класіфікацыя будуецца на ацэнцы цяжкасці стану хворага (легкае, сярэдняй цяжкасці, цяжкі, вельмі цяжкае атручванне), што з улікам умоў ўзнікнення (бытавое, вытворчае) і прычыны дадзенага атручвання (выпадковае, суіцыдальныя і інш.) мае вялікае значэнне ў судова-медыцынскім дачыненні.
Радок 30 ⟶ 31:
Па характары ўздзеяння таксічнага рэчыва на арганізм вылучаюць такія віды інтаксікацыі:
 
* Інтаксікацыя вострая (acute intoxication)  — паталагічны стан арганізма, які з'яўляеццаз’яўляецца вынікам аднаразовага або кароткачасовага ўздзеяння; суправаджаецца выяўленымі клінічнымі прыкметамі
* Інтаксікацыя падвострая (subacute intoxication)  — паталагічны стан арганізма, які з'яўляеццаз’яўляецца вынікам некалькіх паўторных уздзеянняў; клінічныя прыкметы менш выяўленыя ў параўнанні з інтаксікацыяй вострай
* Інтаксікацыя звышвострая (over-acute intoxication)  — вострая інтаксікацыя, якая характарызуецца паразай цэнтральнай нервовай сістэмы, прыкметамі якой з'яўляюццаз’яўляюцца сутаргі, парушэнне каардынацыі; смяротны зыход надыходзіць у працягу некалькіх гадзін
* Хранічная інтаксікацыя (chronic intoxication)  — паталагічны стан арганізма, які з'яўляеццаз’яўляецца вынікам працяглага (хранічнага) ўздзеяння; не заўсёды суправаджаецца выяўленымі клінічнымі прыкметамі.
 
== Першая дапамога пры атручванні ==
Першая дапамога пацярпелым ад атручвання павінна быць аказана як мага раней, так як пры вострых атручваннях магчыма вельмі хуткае парушэнне дыхання, кровазвароту і сэрцабіцця. Своечасова аказаная першая дапамога часта прадухіляе магчымасць смяротнага зыходу.
 
* Пры большасці харчовых атручванняў першая дапамога павінна зводзіцца да хутчэйшага выдалення атрутных рэчываў з [[Страўнікава-кішачны тракт|страўнікава-кішачнага тракта]] (багатае прамыванне, прыём [[Слабільнае|слабільных]]), суправаджаецца прыёмам ўнутр адсарбуюцца рэчываў  — [[Энтеросорбенты|энтерасарбентаў]], напрыклад [[Актываваны вугаль|актываванага вугалю]]. Пры прамыванні пацярпелы павінен ляжаць на левым баку (пры прамыванні седзячы атрутнае рэчыва трапляе з [[Страўнік|страўніка]] ў кішачнік).
* Пры трапленні [[Яд|ядаў]] на скурныя пакровы цела трэба хутка прыбраць іх з паверхні скуры з дапамогай ватовага або марлевага тампона, добра абмыць скуру цёплай мыльнай вадой або слабым растворам [[Сода|харчовай соды]].
* Пры атручэнні атрутнымі рэчывамі праз дыхальныя шляхі неабходна вывесці пацярпелага на свежае паветра, вызваліць яго ад якая абцяжарвае дыханне адзення. Затым трэба прапаласкаць [[рот]] і [[горла]] слабым растворам [[Сода|пітной соды]]. У выпадку неабходнасці трэба зрабіць пацярпеламу [[штучнае дыханне]], а ў вельмі цяжкіх выпадках зрабіць [[Штучны масаж сэрца|закрыты масаж сэрца]]. Да прыезду [[Урач|лекара]] пацярпелага неабходна пакласці ў ложак, цёпла яго ахінуць.
Радок 48 ⟶ 49:
* Пры атручэнні [[Ядавітыя грыбы|ядавітымі грыбамі]] праводзяць паўторныя прамывання страўніка, даюць энтеросорбенты на аснове [[Актываваны вугаль|актываванага вугалю]] або [[лігніну]] (Фильтрум), [[слабільнае]], саграваюць пацярпелага [[Грэлка|грэлкамі]]. Неабходная тэрміновая [[шпіталізацыя]] пацярпелага.
* Пры атручванні кіслотамі пацярпеламу даюць выпіць малака, сырых яек або расліннага алею. Пітную соду ўжываць не варта. Пры цяжкасці дыхання праводзяць [[штучнае дыханне]].
* Пры атручванні з'едлівыміз’едлівымі шчолачамі, вырабляюць прамыванне страўніка, слабільныя сродкі проціпаказаныя.
 
'''Пры ўсіх выпадках атручванняў неабходна як мага хутчэй звярнуцца да [[Урач|лекара]].'''
 
== Гл. таксама ==
 
* [[Таксікоз]]
* [[Антыдот]]
* [[Атручэнне чадным газам]]
* [[Атручвання ртуццю]]
* [[Атручванне свінцом]]
 
{{Зноскі}}
{{ізаляваны артыкул}}
 
[[Катэгорыя:Абставіны смерці]]
[[Катэгорыя:Таксікалогія]]