Правадыр: Розніца паміж версіямі

'''Правадыр''' — кіраўнік [[племя]] ці [[вождэстваправадырства]] ў супольныхабшчынных таварыствахграмадствах, а таксама кіраўнік у некаторых жорстка цэнтралізаваных недэмакратычных (таталітарных ці аўтарытарных) дзяржавах і партыях.

Самыя распаўсюджаныя тыпы — старшыня савета (звычайна «старэйшына») або больш шырокага [[народны сход|народнага сходасходу]], ваенны начальнік (можа быць альтэрнатыўнай альбо дадатковай пасадай у ваенны час), нашчадкавы начальнік, і палітычна дамінуючы знахар (у [[Тэакратыя|тэакратычных]] культурах).

Правадыры на чале дзяржаў вядомы са старажытных часоў. Асаблівае развіццё дзяржаўны і партыйны правадырызм атрымаў пасля Першай сусветнай вайны ў таталітарных і аўтарытарных краінах з рознай ідэалогіяй і палітычнай арганізацыяй - у першую чаргу, у сацыялістычных і фашысцкіх (словы [[фюрэрфюрар]], [[дучедучэ]], [[каудильокаўдылья]] азначаюць «правадыр»).

У СССР у 1920-19301920—1930-я гг.гады тэрмін «правадыры» ставіўсяадносіўся да любых савецкіх начальнікаў высокага ўзроўню (рэспубліканскія кіраўнікі, члены ЦК ВКП (б)), а пасля хвалі рэпрэсій 1937-19381937—1938 гг.гадоў тэрмін фактычна выкарыстоўваецца толькі ў адносінах да Леніна[[Ленін]]а і Сталіна[[Сталін]]а (а ў 1940-19501940—1950-я гг.гады таксама часам да кіраўнікоў «братэрскіх кампартый»). Таксама аналагічны тэрмін (conducatorul) выкарыстоўваўся да 1989 г.года уў Румыніі ў адносінах да Н.[[Нікалае Чаўшэску]]. У КНДР у кожнага лідэралідара мелася свая складаная тытулатурытытулатура, якую трэба ўжываць (у тым ліку і пасля іх смерці) у строга абумоўленых выпадках (гл. [[Спіс тытулаў Кім Чэн Іра]]).