Вікіпедыя

Касцёл Найсвяцейшай Дзевы Марыі (Вярэйкі): Розніца паміж версіямі

Інтэрактыўны прагляд гісторыі
[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
← Папярэдняя праўкаНаступная праўка →
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ВізуальнаВікіразметка
афармленне
→‎Гісторыя: дапаўненне
Радок 39:
 
== Гісторыя ==
У чэрвені 1826 года мясцовыя вернікі рымска-каталіцкага веравызнання атрымалі дазвол на заснаванне ўласнай святыні. Закладзенаму касцёлу надалі статус філіяльнага ад [[Касцёл Найсвяцейшай Дзевы Марыі (Рэпля)|рэплеўскай парафіі]]. Праект будынка быў прысланы з Пецярбурга<ref>Нацыянальны гістарычны архіў Беларусі ў горадзе Гродна, ф. 97, воп. 1, спр. 104, арк. 4 аб.</ref>.
 
Касцёл пад тытулам Найсвяцейшага Імя Марыі Панны — аднавежавая безапсідная з трансептам цагляная і атынкаваная святыня ў класіцыстычным стылі — быў збудаваны ў [[1830, 1839<ref name = "kulahin">{{Крыніцы/Каталіцкія храмы Беларусі (2008)}} — С. 80</ref>, або 1848]] годзе на ўзвышшы ў цэнтры вёскі на сродкі Аляксандры з Біспінгаў Светчынавай. Хутчэй за ўсё, яна, як фундатарка, пасля смерці была пахавана каля касцёла, а калі касцёл быў адабраны пад царкву, надмагілле было знішчана. Цяпер пліта з яе надмагілля знаходзіцца перад [[Касцёл Найсвяцейшай Дзевы Марыі і Святога Яна Непамука (Вялікія Эйсманты)|касцёлам]] у [[Вялікія Эйсманты|Вялікіх Эйсмантах]] ([[Бераставіцкі раён]]).
 
Па іншых звестках, храм фундаваў уладальнік маёнтка [[стацкі саветнік]] Аляксандр Свечын, які быў праваслаўным<ref>Нацыянальны гістарычны архіў Беларусі ў горадзе Гродна, ф. 1, воп. 27, спр. 450, арк. 13 адв — 14.</ref>. Некалькі гадоў цягнулася цяжба з уладамі наконт правамоцтва самавольнага будаўніцтва, якое Свечын абгрунтоўваў тым, што ў Вярэйках з даўніх часоў існаваў касцёл<ref name = "kulahin"/>.
19 чэрвеня 1865 на хвалі рэпрэсій пасля паражэння паўстання К. Каліноўскага касцёл у Вярэйках быў зачынены і 3 лістапада 1866 перададзены ў праваслаўнае ведамства. У хуткім часе святыня была перабудавана ў рэтраспектыўна-рускім стылі, зменены дэкор над праёмамі, а таксама завяршэнне вежы-званіцы, над сяродкрыжжам з’явілася цыбулепадобная глаўка.▼
 
▲19 чэрвеня 1865 года на хвалі рэпрэсій пасля паражэння [[Паўстанне 1863—1864 гадоў|паўстання К. Каліноўскага]] касцёл у Вярэйках быў зачынены і 3 лістапада 1866 года перададзены ў праваслаўнае ведамства. У хуткім1868 часегодзе святыня была перабудавана па праекце архітэктара [[Мікалай Ільіч Ціхвінскі|Мікалая Ціхвінскага]]<ref name = "kulahin"/> ў [[Руска-візантыйская архітэктура|рэтраспектыўна-рускім стылі]], зменены дэкор над праёмамі, а таксама завяршэнне вежы-званіцы, над сяродкрыжжам з’явілася цыбулепадобная глаўка.
У 1921 годзе святыню вяр­нулі каталіцкай супольнасці. У выні­ку рэканструкцыі былі разабраны вежа-званіца і крухта, на іх месцы ўзвялі шасцікалонны порцік. Новую вежу-званіцу (трох’ярусную чацверыковую шатровую) пабудавалі ў стылі неакласіцызм справа перад касцёлам. Касцёл быў ізноў асвечаны пад гістарычным тытулам Найсвяцейшага Імя Марыі Панны. Колькасць вернікаў вярэй­каў­скай парафіі перад Другой сусветнай вайной была больш за 2000 чалавек, да парафіі належала драўляная капліца на парафіяльных могілках, пабудаваная на мяжы 1920-30-х гадоў.▼
 
▲У 1921 годзе святынюкасцёл вяр­нулі каталіцкай супольнасці. У выні­ку рэканструкцыі былі разабраны вежа-званіца і крухта, на іх месцы ўзвялі шасцікалонны порцік. Новую вежу-званіцу (трох’ярусную чацверыковую шатровую) пабудавалі ў стылі [[неакласіцызм]] справа перад касцёлам. Касцёл быў ізноў асвечаны пад гістарычным тытулам Найсвяцейшага Імя Марыі Панны. Колькасць вернікаў вярэй­каў­скай парафіі перад [[Другая сусветная вайна|Другой сусветнай вайной]] была больш за 2000 чалавек, да парафіі належала драўляная капліца на парафіяльных могілках, пабудаваная на мяжы 1920-30-х гадоў.
У жніўні 1952 касцёл быў зноў зачынены, будынак перададзены мясцоваму саўгасу пад зернесховішча. Вернікі абсталявалі капліцу на парафіяльных могілках. У 1959 ўлады знялі парафію з рэгістрацыі. Але ў 1990 годзе будынак вярнулі католікам і адразу ж пачалася рэстаўрацыя касцёла.▼
 
▲У жніўні 1952 года касцёл быў зноў зачынены, будынак перададзены мясцоваму саўгасу пад зернесховішча. Вернікі абсталявалі капліцу на парафіяльных могілках. У 1959 годзе ўлады знялі парафію з рэгістрацыі. Але ў 1990 годзе будынак вярнулі католікам і адразу ж пачалася рэстаўрацыя касцёла.
 
У 1990 годзе будынак вярнулі католікам і адразу ж пачалася рэстаўрацыя касцёла. На 1997 год парафія налічвала каля 800 вернікаў<ref name = "kulahin"/>.
 
== Архітэктура ==
Узята з "https://be.wikipedia.org/wiki/Касцёл_Найсвяцейшай_Дзевы_Марыі_(Вярэйкі)"