Міхаіл Багданавіч Гарабурда: Розніца паміж версіямі

[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
др вікіфікацыя, аўтаматычная перапрацоўка спасылкі на ЭнцВКЛ з дапамогай AWB
Няма тлумачэння праўкі
Радок 1:
{{Цёзкі2|Гарабурда}}
{{Дзяржаўны дзеяч
| беларускае імя = Міхаіл Багданавіч Гарабурда
Радок 49 ⟶ 48:
| Commons =
}}
{{Цёзкі2|Гарабурда}}
'''Міхаіл Багданавіч Гарабурда''' (? — {{ДС|12|07|1586}}) — [[Вялікае Княства Літоўскае|вялікалітоўскі]] дзяржаўны дзеяч, дыпламат<ref name="БС">{{кнігаsfn|Белорусская ССР. Краткая энциклопедия|1982}}.
|аўтар =
|частка = Гарабурда Михаил Богданович
|загаловак = Биографический справочник
|арыгінал =
|спасылка =
|адказны =
|выданне =
|месца = Мн.
|выдавецтва = «Белорусская советская энциклопедия» имени Петруся Бровки
|год = 1982
|том = 5
|старонкі = 138
|старонак = 737
|серыя =
|isbn =
|тыраж =
}}</ref>.
 
== Біяграфія ==
З 1559 года [[дзяк]] [[Канцылярыя Вялікага Княства Літоўскага|Канцылярыі ВКЛВялікага Княства Літоўскага]], з 1566 — [[Вялікія пісары літоўскія|вялікі пісар літоўскі]]<ref>Wolff J. Senatorowie i dignitarze Wielkigo Księstwa Litewskiego, 1386—1795. — Kraków, {{sfn|Вольф|1885. С. |с=270.</ref>}}. У 1584 годзе паступіў на ўрад [[Кашталяны менскія|кашталяна менскага]]<ref name="ЭнцВКЛ">{{Крыніцы/sfn|ЭнцВКЛ|том=1|старонкі=495|артыкул=Гарабурда Міхаіл Багданавіч|аўтар=Пазднякоў В.2005}} С. 495</ref>, але як вялікі пісар згадваецца яшчэ ў 1579 годзе<ref>''Wolff J.'' Senatorowie… С. {{sfn|Вольф|1885|с=270. Заўв. 7.</ref>}}.
 
Зрабіў значны ўклад у дыпламатычнае забеспячэнне [[Лівонская вайна, 1558-1583|Інфлянцкай вайны]] (1558—1582). У 1559 і 1561 гадах у пасольствах да [[Крымскае ханства|крымскага хана]] па падтрымку супраць [[Вялікае Княства Маскоўскае|Маскоўскай дзяржавы]]. У 1563—1564 і 1566 — сакратаром пасольства ў Маскву, у 1571 і 1572—1573 — паслом. Вёў перамовы пра магчымую элекцыю на сталец [[Рэч Паспалітая|Рэчы Паспалітай]] царэвіча [[Фёдар I, цар і вялікі князь усяе Русі|Фёдара Іванавіча]]. За дыпламатычныя заслугі (заключэнне перамір'яперамір’я) у 1566 годзе прызначаны вялікім пісарам літоўскім і атрымаў [[Свіслацкая воласць|Свіслацкую воласць]]. Пазней, абвінавачаны ў планах перадаць Маскве [[Лівонія|Лівонію]] ў абмен на [[Горад Полацк|Полацк]], некаторы час быў адхілены ад дыпламатычнай службы. У 1579—1581 гадах у войску. У 1582 годзе ўдзельнічаў у заключэнні [[Ям-Запольскі мір|Ям-Запольскага перамір'яперамір’я]], быў у складзе пасольства ў Маскву<ref{{sfn|Белорусская name="БС"/>ССР. Краткая энциклопедия|1982}}. Прыхільнік аб'яднанняаб’яднання Маскоўскай дзяржавы з Рэччу Паспалітай праз дыпламатыю<ref{{sfn|Белорусская name="БС"/>ССР. Краткая энциклопедия|1982}}. У 1585 годзе вёў перамовы з маскоўскім пасольствам да Стэфана Баторыя<ref{{sfn|Белорусская name="БС"/>ССР. Краткая энциклопедия|1982}}. Сам быў паслом у Маскву ў 1585—1586 гадах, вёў перамовы пра антыасманскі саюз<ref name="{{sfn|ЭнцВКЛ"/>|2005}}.
 
Валодаў маёнткамі Востраў, Клімавічы і Угрын ([[Слонімскі павет (Вялікае Княства Літоўскае)|Слонімскі павет]]), путнымі слугамі ў [[Полацкае ваяводства|Полацкім ваяводстве]], у 1566—1568 — дзяржаўца свіслацкі. Паводле Попісу 1567 года, ставіў у войска 17 коней. У 1568 годзе атрымаў у валоданне Свіслацкую воласць з дванаццаццю вёскамі<ref name="{{sfn|ЭнцВКЛ"/>|2005}}.
 
Адзін з кіраўнікоў праваслаўнай партыі ў ВКЛВялікім Княстве Літоўскім. За пасольствамі ў Маскву купляў рукапісныя кнігі, шмат якія з іх пасля былі выдадзены ў ВКЛВялікім Княстве Літоўскім. Куплены ў Маскве Генадзеўскі спіс [[Біблія|Бібліі]] перадаў князю [[Канстанцін Іванавіч Астрожскі|Канстанціну Астрожскаму]], спіс быў узяты за аснову выдання г. зв. [[Астрожская Біблія|Астрожскай Бібліі]] (1581)<ref{{sfn|Белорусская name="БС"/><refССР. name="Краткая энциклопедия|1982}}{{sfn|ЭнцВКЛ"/>|2005}}.
 
== Сям'яСям’я ==
Бацька — Багдан, у хрышчэнні Фёдар (Тэадат) Рыгоравіч Гарабурда, пісар каралевы [[Бона Сфорца|Боны]]; маці — Міласлава з Сачкевічаў на Ліпах. Фёдар з Мілаславай мелі 5 сыноў — Сямёна, [[Лукаш Гарабурда|Лукаша]], Міхаіла, [[Арсеній, епіскап полацкі|Аніцэтыя]] і Пятра. Трое з іх, Лукаш, Міхаіл і Пётр, былі на дыпламатычнай службе, ездзілі ў пасольствах у Маскву. Аніцэты (Анцута) з 1562 года быў [[Епіскапы полацкія|полацкім епіскапам]]. Пад час узяцця Полацка маскоўскімі войскамі чацвёра з іх, Сямён, Лукаш, Анцута і Пётр, трапілі ў палон, з якога вярнуўся толькі Лукаш. Лукаш меў дачку, жонку кашталяна полацкага [[Іосіф Янавіч Корсак|Іосіфа Корсака]]. У Сямёна быў сын Аляксандр, які таксама быў у маскоўскім палоне і вярнуўся. У Анцуты былі сыны Пётр і [[Васіль Гарабурда|Васіль]], друкар.
 
Радок 85 ⟶ 68:
 
== Літаратура ==
* {{Крыніцы/Белорусская ССР. Краткая энциклопедия|том=5|старонкі=138|артыкул=Гарабурда Михаил Богданович}}
* {{Крыніцы/ЭнцВКЛ|том=1|старонкі=495|артыкул=Гарабурда Міхаіл Багданавіч|аўтар=[[Валерый Пазднякоў|Пазднякоў В.]]}}
* {{Крыніцы/ВольфСДВКЛ}}
* Wolff J. Senatorowie i dignitarze Wielkigo Księstwa Litewskiego, 1386—1795. — Kraków, 1885
* Міхаіл Гарабурда — выдатны дыпламат і пісьменнік / І. В. Саверчанка // Гісторыя і грамадазнаўства. — 2012. — N 1. — С. 66-7066—70.
* {{крыніцы/БелЭн|5}}