Швейцарскі паход Суворава: Розніца паміж версіямі

[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Адхілена апошняя 1 змена (Andrew Romanov 1721) і адноўлена версія 3216243 Artsiom91
др →‎Кампанія: clean up, перанесена: маста → моста (2) з дапамогай AWB
Радок 28:
Рускія войскі за шэсць сутак прайшлі 150 км ад [[Алессандрыя|Алессандрыі]] да [[Таверна]]. Па прыбыцці ў Таверна, выявілася, што аўстрыйцы ў парушэнні дасягнутых дамоўленасцяў даставіць туды 1429 мулаў, неабходных для перавозкі правіянта і артылерыі, не зрабілі гэтага. Паміж тым, сваю артылерыю і абозы рускае войска адправіла іншым шляхам. Мулы былі дастаўлены толькі праз 4 дня і ўсяго 650 штук. Аўстрыйскія афіцэры далі таксама няправільныя звесткі аб колькасці французскага войска (амаль на траціну яе пераменшыўшы) і аб тапаграфіі маршруту (сцвярджаючы, што ўздоўж Люцэрнскага возера ідзе пешаходная сцяжынка, якой насамрэч не было.
 
[[11 верасня|31 жніўня (11 верасня)]] рускія войскі, нарэшце, выступілі. Пачаўся гераічны Швейцарскі паход Суворава [[1799]] года, які стаў буйным дасягненнем ваеннага мастацтвы. Першым буйным сутыкненнем з французамі стаў штурм перавала [[Сен-Гатард]], які адкрываў шлях у Швейцарыю. Узяўшы вёскі Урзерн і Госпіталь, рускія войскі пачалі штурм раніцай [[24 верасня|13 (24) верасня]]. З вялікай цяжкасцю з трэцяга прыступу перавал быў узяты. 14 (25) верасня рускія войскі, злучыўшыся ў адзін атрад зрушыліся да Швіцу, дзе на шляху ізноў неабходна было штурмаваць французскія ўмацаванні ў выключна цяжкіх умовах: у раёне Чортава мастамоста, які быў перакінуты праз цясніну, па якой цякла рака Рэйс. Да мастамоста выходзіў вузкі тунэль, прабіты ў вялізных практычна стромых уцёсах. [[Выява:ChertovMost.jpg|thumb|195px|right|Пераход Суворава праз Чортаў мост. Мастак [[Аляксандр Яўстаф’евіч Кацэбу|А. Я. Кацэбу]]]]Абыйдучы па дне цясніны французаў, рускія войскі здолелі адкінуць іх ад выхаду з тунэлю і бой завязаўся ўжо за сам [[Чортаў мост]]. З цяжкасцю яго атрымалася ўзяць, не дапусціўшы разбурэння. З баямі і цяжкай барацьбой з неспрыяльнымі прыроднымі ўмовамі войска рушыла далей. Найболей цяжкім выпрабаваннем на Сен-Гатардскай дарозе быў пераход праз найболей высокую і стромкую заснежаную гару Бінтнерберг, супраць і пасярэдзіне вадаспаду. Пры пераходзе загінула мноства рускіх салдат. Нарэшце, пяройдучы праз гару і ўступіўшы ў Альтдорф Сувораў выявіў адсутнасць дарогі ўздоўж Люцернского азёры, аб якой яму гаварылі аўстрыйцы, што рабіла немагчымым ісці на Швіц.
 
[[Выява:Suworow-denkmal.jpg|thumb|left|193px|Помнік Сувораву ў швейцарскіх Альпах]] Паміж тым пачаў канчацца правіянт, у Фірвальштэдскага возера канцэнтраваліся французскія войскі, і Сувораў прыняў рашэнне накіраваць сваю армію праз магутны горны хрыбет Расшток і, пяройдучы праз яго, выйсці ў Мутэнскую даліну, а адтуль ісці на Швіц. Падчас гэтага найцяжкага пераходу Сувораў (якому ўжо было больш за 70 гадоў) цяжка захварэў. Пераход праз Расшток заняў 12 гадзін. Спусціўшыся да вёскі Мутэн, якая была занята французамі, рускія пачалі яе штурм, што стала поўнай нечаканасцю для французаў. Да вечара [[30 верасня|19 (30) верасня]] ўсе сувораўскія войскі засяродзіліся ў Мутэнскай даліне і тут даведаліся аб поўным разгроме корпуса Рымскага-Корсакова, на дапамогу якому яны спяшаліся. Сувораўскія войскі апынуліся блакаванымі французамі.