Бярэзінская водная сістэма: Розніца паміж версіямі

{{вызнч|1=Бярэзінская водная сістэма}} — штучны водны шлях, які злучаў [[Рака Бярэзіна|раку Бярэзіну]] (басейн [[Рака Дняпро|Дняпра]]) з [[Рака Ула|ракой Улай]] (басейн [[Рака Заходняя Дзвіна|Заходняй Дзвіны]]. Даўжыня 162,1 км. Мелася 14 [[шлюз]]аў і паўшлюзаў, 4 [[бейшлот]]ы. Эксплуатавалася пераважна ў [[XIX стагоддзе|XIX19 ст.]] Пабудаваная ў [[1797]]–[[1805]] гг. (І.К. Герард, Ф.І. Герард, М.І. Фрэйганг, Я.Э. дэ Вітэ і Ф.П. Дэвалан). Рэканструявалася ў 1810—1812, 1823—1836, 1870—1880-х гг. Сістэма прызначалася для вывазу сельгаспрадукцыі і сыравіны, а таксама леса з Магілёўскай і Мінскай губерняў да Рыжскага порта. Першыя праекты злучэння Дняпра з Заходняй Дзвіной распрацаваныя ў [[1701]]. Ідэя Бярэзінскага канала належыць шляхціцу Чацкаму ([[1794]]).

Бярэзінская водная сістэма ішла з [[рака Бярэзіна|ракі Бярэзіны]] ад мястэчка Броды па [[Сергучоўскі канал|Сергучоўскаму каналу]] (3 шлюзашлюзы; 8,7 км), [[рака Сергуч|рацэ Сергуч]], азёрам [[возера Манец|Манец]] і [[возера Плаўна|Плаўна]] (злучаныя каналам даўжынёй 4 км), [[Бярэзінскі канал|Бярэзінскаму каналу]] (4 шлюзашлюзы; 7,6 км), [[возера Бярэшча|возеру Бярэшча]], [[рака БярешчаБярэшча|рацэ БярешчаБярэшча]], [[Верабскі канал|Верабскаму каналу]] (2 шлюзашлюзы; 2,6 км), [[Рака Эса|рацэ Эса]], [[Першы Лепельскі канал|1-аму Лепельскаму каналу]] (2 шлюзашлюзы; 8 км), [[Лепельскае возера|Лепельскаму возеру]], [[Другі Лепельскі канал|2-ому Лепельскаму каналу]] (1 шлюз; 0,2 км), [[рака Ула|рацэ Ула]], [[Чашніцкі канал|Чашніцкаму каналу]] (2 шлюзашлюзы; 1,2 км), ізноў па рацэ Ула ў [[рака Заходняя Дзвіна|раку Заходняя Дзвіна]].

Да 1817 і з 1880-х гг. па сістэме здзяйснялася суднаходства (у канцы XIX19 ст. штогод па сістэме перавозілася да 40—50 млн. пудоў груза). Канкурэнцыя чыгунак прывяла да заняпаду сістэмы ў пачатку XX20 ст. Тым не менш, яшчэ да [[1941]] па частцы сістэмы сплаўлялі лес, але падчас вайны шлюзы былі падарваныя і каналы канчаткова прыйшлі ў заняпад. У цяперашні час частка каналаў выкарыстоўваецца турыстамі — энтузіястамі падарожжаў па водных шляхах.