Кірыл Трафімавіч Мазураў: Розніца паміж версіямі

У [[1933]] скончыў [[Гомельскі аўтадарожны тэхнікум]]. Працаваў тэхнікам дарожнага аддзела ПарычскагаПарыцкага райвыканкама [[Бабруйская вобласць|Бабруйскай вобласці]], пасля начальнікам дарожнага аддзела [[Камарын]]скага райвыканкама [[Палеская вобласць|Палескай вобласці]]. Служыў у Чырвонай Арміі ([[1936]]—[[1938]]).

З першых дзён [[Вялікая Айчынная вайна|Вялікай Айчыннай вайны]] К. Т. Мазураў у дзейснымдзейным войску. Быў [[палітрук]]ом роты, камандзірам [[батальён]]у, інструктарам палітаддзелу 21-й арміі. Са снежня [[1941]] слухач курсаў «Стрэл», па сканчэнніпасля якіх быў прызначаны [[камісар]]ам факультэту гэтых курсаў. У верасні [[1942]] прызначаны сакратаром [[ЦК ЛКСМБ БССР]] і накіраваны на акупаваную тэрыторыю Беларусі ўпаўнаважаным Цэнтральнага камітэта Кампартыі Беларусі і Цэнтральнага штаба партызанскага руху, падкантрольнага [[НКВД|НКУС]], па кіраўніцтве гэтым рухам і стварэннюстварэнні камсамольскага падполля ў шэрагу абласцей рэспублікі. Да канца 1943 года дзейнічаў у розных партызанскіх злучэннях [[Мінская вобласць|Мінскай]], [[Палеская вобласць|Палескай]], [[Пінская вобласць|Пінскай]], [[Баранавіцкая вобласць|Баранавіцкай]] і [[Брэсцкая вобласць|Брэсцкай абласцей]].

[[Лаўрэнцій Берыя|Л.Берыя]] паспрабаваў зрабіць стаўку на нацыяналізм нерасійскіх рэспублік з мэтай заваявання большай улады. Чэрвеньскі 1953 года пленум ЦК КПБ атрымаў загад з цэнтру замяніць расійскага сакратара ЦК КПБ [[Мікалай Патолічаў|М. Патолічава]] на другога сакратара — беларуса [[Міхаіл Зімянін|М. Зімяніна]]. Апошні ў сваім дакладзе на пленуме крытыкаваў такія «фундаментальныя недахопы і памылкі» КПБ у сферы нацыянальнай палітыкі, як неадпаведнасць долі беларусаў сярод насельніцтва рэспублікі (81%) іх прадстаўніцтву ў апараце партыйных органаў (62,2%). М. Зімянін наракаў, што праца апаратаапарату ЦК КПБ і СМ БССР, мясцовых партыйных і савецкіх органаў вядзецца на рускай мове, і прапанаваў прыняць рэзалюцыю аб пераводзе справаводства ўрада, рэспубліканскіх і мясцовых партыйных і савецкіх органаў на беларускую мову<ref>{{кніга|аўтар = Снапкоўскі У. |частка = |загаловак = Знешнепалітычная дзейнасць Беларускай ССР як вонкавы фактар нацыянальнага нігілізму беларусаў. Кн.2|арыгінал = |спасылка = |адказны = |выданне = |месца = |выдавецтва = Беларусіка - Albarutnenica|год = |том = |старонкі = 185|старонак = |серыя = |isbn = |тыраж = }}</ref>.

З імем Кірылы Мазурава звязаныязвязаны шматлікія поспехі беларускага народу ў развіцці эканомікі, навукі і культуры ў 1953—1965 гадах, рэабілітацыя шматлікіх партыйных і дзяржаўных дзеячаў, мінскіх падпольшчыкаў, партызанскіх камандыраў. На думку былога дырэктара Нацыянальнага архіва Рэспублікі Беларусь Я. І. Бараноўскага, Кірыла Мазураў увайшоў у гісторыю МінскуМінска і Беларусі як праваабаронца незаслужана абгавораных падпольшчыкаў. Пры МазуравеМазураву рады КПБ павялічыліся з 145 тысяч да 296 тысяч членаў. На гады кіравання Мазурава ([[1956]]—[[1965]]) прыйшлося, напрыклад, будаўніцтва Наваполацкага нафтаперапрацоўчага завода і Наваполацкага хімічнага камбіната "Палімір". КалясальнаяКаласальная будоўля тады, у 1958, мела сметны кошткаштарыс 315 мільёнаў рублёў<ref name="dyrektar">{{Спасылка | аўтар = | прозвішча = | імя = | аўтарlink = | cуаўтары = | год = | url = http://www.director.by/cgi-bin/article.cgi?date=2004/03/29&name=23| загаловак = 90 лет со дня рождения Кирилла Мазурова| фармат = | назва праекту = | выдавецтва = Часопіс «Дырэктар»| дата = 29 снежня 2008 | мова = ru| каментар = }}</ref>.

Намагаючыся аднавіць [[Беларусізацыя|беларусізацыю]], у студзені [[1959]] на святкаванні 40-годдзя БССР Кірыла Мазураў зрабіў даклад на беларускай мовепа-беларуску. У перапынку Мікіта Хрушчоў, які сядзеў у прэзідыуме, пачаў лаяць Мазурава: «Ни черта не понятно!» (бел.: «Ні халеры не разабраць!»). На прыступках [[Беларускі дзяржаўны ўніверсітэт|БДУ]] Хрушчоў выказаўся яшчэ больш выразна: «Чем быстрее все мы будем разговаривать по-русски, тем быстрее построим коммунизм»<ref name="snapkowski">{{Спасылка(бел.: |«Чым аўтарскарэй =усе Уладзімірмы Снапкоўскі|будзем прозвішчагаварыць = | імя = | аўтарlink = | cуаўтары = | год = 15 лістапада 2007| url = http://jivebelarus.net/language/languageпа-defeat-04.html#11|руску, загаловактым =скарэй У.мы Снапкоўскіпабудуем - Эліта і мова| фармат = | назва праекту = | выдавецтва = Бібліятэка гістарычных артыкулаў «Жыве Беларуськамунізм»|). дата = 28 снежня 2008 | мова = | каментар = }}</ref>.

У [[1968]] быўяго накіраваныадпраўляюць ўу [[Прага|Прагу]] для кіравання ваеннымі дзеяннямі па лініі Палітбюро. Дзейнічаў пад псеўданімам «генерал Трафімаў». Пры яго ўдзеле кіраўнікі Камуністычнай партыі [[Чэхаславакія|Чэхаславакіі]] [[Аляксандр Дубчак|Ду́бчак]], Смркоўскі, Шык іды іншыя былі арыштаваныяарыштаваны і вывезеныявывезены ў Маскву<ref name="BDG">{{Спасылка | аўтар = Міхась Скобла| прозвішча = | імя = | аўтарlink = | cуаўтары = | год = 21 жніўня 2008| url = http://www.svaboda.org/content/Transcript/1192749.html| загаловак = 1968 год: як адгукнулася аперацыя “Дунай” у Беларусі| фармат = | назва праекту = “Вольная студыя”| выдавецтва = Радыё «Свабода»| дата = 28 снежня 2008 | мова = | каментар = }}</ref>.

Мазураў з [[Аляксей Касыгін|Касыгіным]] і [[Пётр Машэраў|Машэравым]] сталі ініцыятарамі развіцця перапрацоўкі алмазнае сыравіны ў Беларусі (у [[Гомель|Гомелі]] ў першай палове 1970-х быў створаны завод такога профілю) і работ па даразведцыразведцы беларускіх радовішчаў [[алмаз]]аў. Яшчэ ў 1970 А. Касыгін выступіў у Савеце Міністраў СССР з падрабязным дакладам, прапануючы, па-першае, паступова скарачаць вываз з СССР неапрацаваных («сырых») алмазаў, а па-другое, развіваць перапрацоўку алмазаў у шэрагу рэспублік, у тым ліку Беларусьў Беларусі і [[Украінская Савецкая Сацыялістычная Рэспубліка|УкраінуУкраіне]]. Выбар такога рэгіянальнага «прыярытэту», па словах Касыгіна, абумоўлены наяўнасцю ў заходнім рэгіёне СаюзуСаюза россыпаваероссыпавай алмазасыравіны,алмазнай якаясыравіны, можаякую тамтамасама самаможна перапрацоўваццаперапрацоўваць сумеснаразам з якуцкай.

На даручэнне Касыгіна Мазураў вывучаў скандынаўскую сацыяльна-эканамічную мадэль, уключна з метадамі стымулявання вытворчасці працы, павышэння таварнай (а не цэнавай) прадукцыйнасці вытворчасці пры зніжэнні яго фонда- і капіталаёмістасці. «Каманда» Мазурава ў 1968—1972 гадах прапанавала каля 10 адаптаваных да ўмоў СССР варыянтаў, падобных да скандынаўскае практыкі заахвочвання прадпрыемстваў і іхніх працаўнікоў за рост менавіта таварнага выхаду высокаякаснай прадукцыі болей шырокагашырэйшага асартыменту пры адначаснымадначасовым скарачэнні фонда- і капіталаёмістасці самой вытворчасці на гэтых прадпрыемствах. Было прапанавана правесці эксперыменты прыкладна на 60 прадпрыемствах СССР, у тым ліку на 25 беларускіх і 15 прыбалтыйскіх, якія прадугледжвалі б скарачэнне колькасці планавых для іх заданняў амаль на траціну. Падобныя эксперыменты ў той перыяд небеспаспяховаз поспехам праводзіліся ў [[Югаславія|Югаславіі]], [[Кітай|Кітаі]], [[Чэхаславакія|Чэха­славакіі]], [[Венгрыя|Венгрыі]], [[Нямецкая Дэмакратычная Рэспубліка|ГДР]].

Але такія праекты, як і касыгін­скія эканамічныя рэформы ў цэлым, былі адрынутыя партдзяржнаменклятурай. ПаПаводле некаторых дадзеныхданых, тагачасны старшыня прэзідыумупрэзідыума Вярхоўнага Савета СССР [[Мікалай Падгорны]] наракаў: «Не дзеля таго мы пасварыліся з [[Іозеф Броз Ціта|Ціта]] і адхілілі [[Аляксандр Дубчак|Дубчака]], каб паўтараць іхніягэткае дзеянніж ўу сябе». АкрамяАпрача таго, у СССР з'явіліся «хуткія» экспартна-сыравінавыя грошы праз рост сусветных цэн на нафту. Так што неўзабаве са складу Палітбюро ЦК КПСС і Савета Міністраў СССР быў выведзены не адзін толькі Кірыла Мазураў<ref name="LitGazeta">{{Спасылка | аўтар = Аляксей Баліеў| прозвішча = | імя = | аўтарlink = | cуаўтары = | год = | url = http://www.lgz.ru/article/7160/| загаловак = Он свернул с «генеральной линии»| фармат = | назва праекту = | выдавецтва = «Литературная газета»| дата = 29 снежня 2008 | мова = ru| каментар = }}</ref>.

З [[1978]] года — на пэнсііпенсіі. З [[1986]] года быў абраны старшынёй Усесаюзнага савета ветэранаў вайны і працы. Дэпутат [[Вярхоўны Савет СССР|Вярхоўнага Савета СССР]] 3-9 скліканняў, у [[1989]] абраны народнымНародным дэпутатам СССР.