Саюз архітэктараў СССР: Розніца паміж версіямі

[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Няма тлумачэння праўкі
катэгорыі, афармленне
 
Радок 1:
{{значэнні|Саюз архітэктараў}}
{{Арганізацыя
| назва = Саюз архітэктараў СССР
| background_color = {{Колер/СССР}}
| лагатып = Badge. Union of Architects of the USSR.png
| шырыня_лагатыпа = 225px
| подпіс = Нагрудны знак<br> члена «Саюза архітэктараў СССР»<br><br>
| членства =
| тып арганізацыі = Творчы саюз
| цэнтр =
| тып =
| мовы =
| мова =
| пасада_кіраўніка1 =
| імя_кіраўніка1 =
| пасада_кіраўніка2 =
| імя_кіраўніка2 =
| Дата заснавання = [[1932]]
| Дата ліквідацыі = [[1991]]
| матчына арганізацыя = [[Міжнародны саюз архітэктараў]]
| даччыныя арганізацыі = [[Савецкая Сацыялістычная Рэспубліка|Рэспубліканскія]], [[край|краявыя]], [[Вобласць (адміністрацыйная адзінка)|абласныя]] і [[горад|гарад]]скія аддзяленні саюза архітэктараў
| заўвага1 = '''Друкаваныя выданні'''<br>[[часопіс]] [[Архітэктура СССР (часопіс)|«Архітэктура СССР»]]
| заўвага2 = '''Ключавыя дакументы:'''<br>Статут Саюза архітэктараў СССР (1937)
| адрас =
| сайт = '''Узнагароды:'''<br> {{Ордэн Леніна|тып=арганізацыя|1970}}
}}
'''Саюз архітэктараў СССР''' (да 1955 года — '''Саюз савецкіх архітэктараў''')  — грамадскі [[творчы саюз]], які аб'ядноўваўаб’ядноўваў [[архітэктар]]аў [[Саюз Савецкіх Сацыялістычных Рэспублік|Саюза Савецкіх Сацыялістычных Рэспублік]].
 
== Гісторыя стварэння ==
[[23 красавіка]] [[1932]] года ў выйшла пастанова [[Цэнтральны камітэт|Цэнтральнага Камітэта]] [[Камуністычная партыя Савецкага Саюза|Камуністычнай партыі Савецкага Саюза]] (тады яшчэ [[УКП(б)]]) «''Аб перабудове літаратурна-мастацкіх арганізацый''». На паставе гэтага [[дакумент]]адакумента, у ліпені таго ж года быў створаны Саюз савецкіх архітэктараў (ССА). Пры арганізацыі Саюза ўсе іншыя творчыя аб'яднанніаб’яднанні архітэктараў, якія дзейнічалі ў СССР, былі ліквідаваны ([[Маскоўскае архітэктурнае таварыства|МАТ]], [[Пецярбургскае таварыства архітэктараў|ЛТА]], [[Аб'яднаннеАб’яднанне сучасных архітэктараў|АСА]], [[АСНОВА]], [[УТПРА]], [[Маскоўскае абласное аддзяленне Усесаюзнага архітэктурна-навуковага таварыства|МАУАНТ]], [[АРУ (аб'яднаннеаб’яднанне)|АРУ]] і іншыя). У праўленне новага Саюза былі выбраны архітэктары [[Віктар Аляксандравіч Вяснін|В. А. Вяснін]], [[Кара Сямёнавіч Алабян|К. С. Алабян]], [[Віктар Сцяпанавіч Баліхін|В. С. Баліхін]], [[Сяргей Фёдаравіч Бабаеў|С. Ф. Бабаеў]], [[Іван Уладзіслававіч Жалтоўскі|І. У. Жалтоўскі]], [[Абрам Майсеевіч Заслаўскі|А. М. Заслаўскі]], [[Міхаіл Васільевіч Крукаў (архітэктар)|М. В. Крукаў]], [[Мікалай Аляксандравіч Ладоўскі|М. А. Ладоўскі]], [[Данііл Фёдаравіч Фрыдман|Д. Ф. Фрыдман]]. З ліпеня 1933 года пачаў выходзіць часопіс ССА «Архітэктура СССР»<ref name="Хазанова">{{кніга|загаловак=Из истории советской архитектуры 1926—1932 гг.: Документы и материалы|адказны=Ред. [[Хазанова, Вигдария Эфраимовна|В. Э. Хазанова]]|месца=М.|выдавецтва=Наука|год=1970|старонкі=163—164|старонак=211}}</ref>.
 
У лістападзе 1934 года адбылася Усесаюзная нарада архітэктараў, на якой выбралі Аргкамітэт Саюза савецкіх архітэктараў. У прэзідыум Аргкамітэта ўвайшлі [[Каро Сямёнавіч Алабян|К. С. Алабян]], [[А. Аляксандраў]], [[Віктар Аляксандравіч Вяснін|В. А. Вяснін]], [[І. У. Жалтоўскі|І. У. Жалтоўскі]], [[Барыс Міхайлавіч Іафан|Б. М. Іафан]], [[Мікалай Джэмсавіч Колі|М. Я. Колі]], [[Міхаіл Васільевіч Крукаў (архітэктар)|М. В. Крукаў]], [[Сяргей Ягоравіч Чарнышоў|С. Я. Чарнышоў]], [[І. Шафран]], [[Уладзімір Аляксеевіч Шчуко|У. А. Шчуко]] і [[Аляксей Віктаравіч Шчусеў|А. В. Шчусеў]]<ref name="Хазанова"/>.
 
== Ключавыя моманты ==
[[Выява:Badge. People's Architect of the USSR.png|thumb|right|200px|Нагрудны знак <br />«[[Народны архітэктар СССР]]»]]
Статут творчага саюза быў прыняты на першым з'ездзез’ездзе арганізацыі, які адбыўся ў Маскве [[1616—26 чэрвеня|16]]—[[26 чэрвеня]] [[1937]] года<ref name="Хазанова"/>. У [[1955]] годзе арганізацыя была перайменавана ў ''Саюз архітэктараў СССР''. На пятым і шостым з'ездахз’ездах, у 1970 і 1975 гадах адпаведна ў яго ўносіліся змены і дапаўненні. У Статуце Саюза архітэктараў Савецкага Саюза, у прыватнасці, тлумачылася мэта стварэння арганізацыі: «''…павышэнне ўзроўню савецкай архітэктуры, развіццё прафесійнага майстэрства савецкіх архітэктараў, падтрымка ініцыятывы і наватарства ў барацьбе за камуністычную ідэйнасць і шматнацыянальнасць савецкага архітэктурнага мастацтва''».
 
Саюз архітэктараў СССР уключаў грамадскія арганізацыі архітэктараў [[Савецкая Сацыялістычная Рэспубліка|Савецкіх Сацыялістычных Рэспублік]], арганізацыі ў [[Аўтаномная рэспубліка|аўтаномных рэспубліках]], [[край|краявыя]] і [[Вобласць (адміністрацыйная адзінка)|абласныя]] саюзы, а таксама [[горад|гарадгарадскія]]скія арганізацыі. У 1976 годзе Саюз архітэктараў СССР налічваў 13 418 членаў і гэта лічба, пасля [[Вялікая Айчынная вайна|Вялікай Айчыннай вайны]] на працягу ўсяго часу існавання арганізацыі, аж да [[Распад СССР|распаду СССР]] няўхільна павялічвалася.
 
Друкаваным органам Саюза архітэктараў СССР з'яўляўсяз’яўляўся [[часопіс]] «[[Архітэктура СССР (часопіс)|Архітэктура СССР]]» (1933—1992)<ref>{{ВСЭ3|«Архитектура СССР»|2}}</ref>.
 
Галоўным кіруючым органам з'яўляўсяз’яўляўся Усесаюзны з'ездз’езд архітэктараў, а паміж з'ездаміз’ездамі творчым саюзам кіравалі выканаўчыя органы — праўленне і сакратарыят Саюза архітэктараў СССР.
 
У распараджэнні творчага саюза знаходзіўся ўласны архітэктурны фонд, які мусіў дапамагчы ажыццяўляць мэты арганізацыі<ref>{{ВСЭ3|Союз архитекторов СССР|24а}}</ref>.
Радок 46 ⟶ 45:
Узнагароджаны [[Ордэн Леніна|ордэнам Леніна]] (1970).
 
СА СССР з'яўляўсяз’яўляўся членам [[Міжнародны саюз архітэктараў|Міжнароднага саюза архітэктараў]] з моманту заснавання апошняга; у 1972 годзе прэзідэнтам МСА быў выбраны член Саюза архітэктараў СССР [[Георгій Міхайлавіч Арлоў (архітэктар)|Г. М. Арлоў]].
 
Пасля абвяшчэння [[Расія|Расійскай Федэрацыяй]] незалежнасці, быў рэарганізаваны ў Міжнародную Асацыяцыю саюзаў архітэктараў.
 
== З'ездыЗ’езды ССА ==
# 16-2616—26 чэрвеня 1937 ггода. Першы З'ездз’езд (у Калоннай зале Дома Саюзаў).
# 26 лістапада — 3 снежня 1955 ггода. Другі Усесаюзны З'ездз’езд Савецкіхсавецкіх Архітэктараўархітэктараў.
# 18-2018—20 мая 1961 ггода. Трэці Усесаюзны з'ездз’езд Савецкіхсавецкіх Архітэктараўархітэктараў.
# 28 кастрычніка 1965 ггода. Чацвёрты з'ездз’езд савецкіх архітэктараў.
# 20 Кастрычнікакастрычніка 1970 ггода. Пяты з'ездз’езд архітэктараў СССР.
# 25-2725—27 лістапада 1975 ггода. Шосты з'ездз’езд архітэктараў СССР.
# 12-1412—14 мая 1981 ггода. Сёмы з'ездз’езд архітэктараў СССР.
# Чэрвень 1987 ггода. Восьмы (апошні) З'ездз’езд Савецкіхсавецкіх Архітэктараўархітэктараў.
 
== Гл. таксама ==
Радок 72 ⟶ 71:
* {{cite web|author=Меерович М.|title=«Союз советских архитекторов — лучшие из лучших»|url=http://elis.pstu.ru/index.php?a=9&pod_id=34&pod3_id=181|publisher=ЭлИс Центр}}
 
[[Катэгорыя:Саюз архітэктараў СССР|* ]]
[[Катэгорыя:ТворчыяГрамадскія саюзыарганізацыі СССР|Архітэктары]]
[[Катэгорыя:Арганізацыі, заснаваныя ў 1932 годзе]]
[[Катэгорыя:Архітэктары СССР]]
[[Катэгорыя:Усесаюзныя арганізацыі]]