Бялкі: Розніца паміж версіямі
[дагледжаная версія] | [дагледжаная версія] |
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
др →Спасылкі: выдал. шаблона, replaced: {{Link GA| → {{subst:Void| (3) using AWB |
JerzyKundrat (размовы | уклад) школьны падручнік хіміі 9 класа |
||
Радок 1:
[[Выява:1axc.png|thumb|250px|Стужачная малекулярная мадэль бялку — ядзернага антыгена праліферыруючых клетак (PCNA) чалавека.]]
'''Бялкі (пратэіны, поліпептыды)''' — [[палімер|высокамалекулярныя]] [[арганічныя рэчывы]], якія складаюцца са
З двух дзясяткаў [[амінакіслоты|амінакіслот]] пабудаваны малекулы многіх тысяч розных бялкоў. Гэта робіцца магчымым дзякуючы рознай паслядоўнасці злучэння амінакіслотных астаткаў у макрамалекуле бялку. Кожны бялок мае строга пэўную паслядоўнасць і лік амінакіслотнах астаткаў.
Бялкі складаюць матэрыяльную аснову амаль усіх жыццёвых працэсаў: [[рост]]у, [[страваванне|стрававання]], [[размнажэнне|размнажэння]], ахоўных функцый арганізма, утварэння генетычнага апарату і перадачы спадчынных прыкмет ([[нуклеапратэіды]]), пераносу ў арганізме рэчываў (''транспартныя бялкі''), скарачэння [[мышца]]ў, перадачы нервовых імпульсаў і інш. [[Ферменты]] бялковай прыроды выконваюць у арганізме спецыфічныя каталітычныя функцыі, выключна важнае значэнне ў рэгуляцыі фізіялагічных працэсаў маюць бялкі-гармоны.
Радок 47 ⟶ 49:
=== Памер ===
Памер бялку можа вымярацца колькасцю амінакіслотных
Для вызначэння малекулярнай масы бялкоў выкарыстоўваюць такія метады, як [[гель-фільтраванне]], [[электрафарэз]] у поліакріламіднам гелі, мас-спектраметрычны аналіз, седыментацыйны аналіз і іншыя<ref name="Якубке">{{кніга|аўтар=Х.-Д. Якубке, Х. Ешкайт|частка=Глава 3.5 Физико-химические свойства|загаловак=Аминокислоты, пептиды, белки|месца=Москва|выдавецтва=Мир|год=1985|старонкі=356—363}}</ref>.
Радок 121 ⟶ 123:
** далучэнне або адшчапленне невялікіх хімічных груп (гліказіліраванне, фасфараліраванне і інш.);
** далучэнне [[ліпіды|ліпідаў]] і [[вуглевадарод]]аў;
** змена стандартных амінакіслотных
** утварэнне дысульфідных масткоў паміж рэшткамі цыстэіна;
* далучэнне невялікіх бялкоў (сумаіліраванне і убіквіцініраванне).
|