Вікіпедыя

Свята-Петра-Паўлаўская капліца (Лясная): Розніца паміж версіямі

Інтэрактыўны прагляд гісторыі
[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
← Папярэдняя праўкаНаступная праўка →
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ВізуальнаВікіразметка
дапаўненне
дапаўненне
Радок 40:
'''Свята-Петра-Паўлаўская мемарыяльная капліца''' — праваслаўны храм у аграгарадку [[Лясная (Слаўгарадскі раён)|Лясная]] [[Слаўгарадскі раён|Слаўгарадскага раёна]] [[Магілёўская вобласць|Магілёўскай вобласці]]. Пастаўлена ў гонар 200-годдзя перамогі рускіх войскаў над шведскім корпусам [[Адам Людвіг Левенгаўпт|А. Левенгаўпта]] ў [[Бітва пад Лясной (1708)|бітве пад Лясной]]. Адзін з найбольш удалых помнікаў [[Руска-візантыйская архітэктура|псеўдарускай архітэктуры]] ў Беларусі<ref>''[[Уладзімір Аляксандравіч Чантурыя|В. А. Чантурия]].'' История архитектуры Белоруссии. — Мн.: Выш. школа, 1977. — 319 с. — С. 273 : ил.</ref>.
 
== АпісаннеГісторыя ==
Першы драўляны мемарыяльны храм у гонар гэтай падзеі быў збудаваны тут паводле загада [[Пётр I (імператар расійскі)|імператара]] ў 1708 г.годзе і з’яўляўся помнікам архітэктуры [[барока]; быў вырашаны прамавугольным зрубам з прырубам 5-граннай [[апсіда|апсіды]] з рызніцай[[рызніца]]й і прытвора[[прытвор]]а-ганка з 3 арачнымі ўваходамі. Зруб завяршаўся ўсечаным [[шацёр (архітэктура)|шатром]], над якім [[чацвярык (збудаванне)|чацверыковы]] [[барабан (архітэктура)|барабан]] быў накрыты пластычным купалам[[купал]]ам з [[Ліхтар (архітэктура)|ліхтаром]]. Арыгінальнае шатіроваешатровае завяршэнне набыла і апсіда. Гарызантальна ашаляваныя фасады чляніліся прамавугольнымі аконнымі праёмамі і бусамі-сцяжкамі ў прасценках. Унутры шацёр і барабан былі размаляваны. У 1748 г. ўладальнік Лясной пан Валкавіцкі перавёз царкву ў свой маёнтак Галавенчыцы і там зрабіў з яе фамільную пахавальню.▼
Помнік архітэктуры пачатку [[20 стагоддзе|XX стагоддзя]]. Створаны ў в. [[Аграгарадок Лясная|Лясная]] [[Слаўгарадскі раён|Слаўгарадскага раёна]] ў гонар 200-годдзя перамогі расійскіх войск над шведскім корпусам генерала [[Адам Людвіг Левенгаўпт|А. Левенгаўпта]] ў [[Бітва пад Лясной, 1708|бітве пад Лясной]] 28 верасня 1708 года. Уключае мемарыяльныя [[капліца|капліцу]] (1912 г., архітэктар {{нп3|Аляксандр Іванавіч фон Гоген|А. Гоген|ru|Гоген, Александр Иванович фон}}), манумент у гонар перамогі (1906 г., скульптар {{нп3|Арцемій Лаўрэнцьевіч Обер|А. Обер|ru|Обер, Артемий Лаврентьевич}}) і [[мармур]]овы [[абеліск]] на брацкіх могілках расійскіх воінаў. Комплекс удала ўпісваецца ў ландшафт мясцовасці, архітэктурна-мастацкая ідэя яго падпарадкаваная гераічнай тэме.
 
У 1748 годзе ўладальнік Лясной пан Валкавіцкі перавёз царкву ў свой маёнтак [[Галавенчыцы (Чавускі раён)|Галавенчыцы]] і там зрабіў з яе фамільную пахавальню.
Пашкоджана ў Вялікую Айчыную вайну, рэстаўрыравана ў 1956 — 57 гг. З 1958 г. тут музей гісторыі бітвы пры Лясной. У 1990-я гг. перададзена вернікам.▼
 
Ідэя ўзвесці новы помнік узнікла ў 1889 г.годзе ў сувязі з набліжэннім 200-й гадавіны гістарычнай бітвы. У 1904 г.годзе члену інжынернага камітэта Галоўнага інжынера ўпраўлення прафесару архітэктуры [[А. І. фон Гаген|А. І. фон Гагену]] было даручана скласці праект помніка-храма. Гэты праект быў ухвалены ў жніўні 1908 ггода. Будаўніцтвам, якое праводзіла Бабруйская ваенна-інжынерная дыстанцыя, кіраваў ваенны інжынер І. А. Лідзверс. Інжынер І. А. Бакіцька ўдасканаліў першапачатковы праект (мураванае скляпенне заменена больш сучасным бетонным, чарапічнае пакрыццё шатра — жалезным ацынкаваным лускатым). За будаўніцтва храма адзначаны ўрадавымі ўзнагародамі майстры І.Гоп і А.Іваноў.▼
== Першы храм ==
▲Першы драўляны мемарыяльны храм у гонар гэтай падзеі быў збудаваны тут паводле загада імператара ў 1708 г. і з’яўляўся помнікам архітэктуры барока; быў вырашаны прамавугольным зрубам з прырубам 5-граннай апсіды з рызніцай і прытвора-ганка з 3 арачнымі ўваходамі. Зруб завяршаўся ўсечаным шатром, над якім чацверыковы барабан быў накрыты пластычным купалам з ліхтаром. Арыгінальнае шатіровае завяршэнне набыла і апсіда. Гарызантальна ашаляваныя фасады чляніліся прамавугольнымі аконнымі праёмамі і бусамі-сцяжкамі ў прасценках. Унутры шацёр і барабан былі размаляваны. У 1748 г. ўладальнік Лясной пан Валкавіцкі перавёз царкву ў свой маёнтак Галавенчыцы і там зрабіў з яе фамільную пахавальню.
 
Будаўніцтвам, якое праводзіла Бабруйская ваенна-інжынерная дыстанцыя, кіраваў ваенны інжынер [[І. А. Лідзверс]]. Інжынер [[І. А. Бакіцька]] ўдасканаліў першапачатковы праект (мураванае скляпенне заменена больш сучасным бетонным, чарапічнае пакрыццё шатра — жалезным ацынкаваным лускатым). За будаўніцтва храма адзначаны ўрадавымі ўзнагародамі майстры І. Гоп і А. Іваноў.
== Капліца ==
 
▲Ідэя ўзвесці новы помнік узнікла ў 1889 г. ў сувязі з набліжэннім 200-й гадавіны гістарычнай бітвы. У 1904 г. члену інжынернага камітэта Галоўнага інжынера ўпраўлення прафесару архітэктуры А. І. фон Гагену было даручана скласці праект помніка-храма. Гэты праект быў ухвалены ў жніўні 1908 г. Будаўніцтвам, якое праводзіла Бабруйская ваенна-інжынерная дыстанцыя, кіраваў ваенны інжынер І. А. Лідзверс. Інжынер І. А. Бакіцька ўдасканаліў першапачатковы праект (мураванае скляпенне заменена больш сучасным бетонным, чарапічнае пакрыццё шатра — жалезным ацынкаваным лускатым). За будаўніцтва храма адзначаны ўрадавымі ўзнагародамі майстры І.Гоп і А.Іваноў.
▲Асвечана ў верасні 1912 года. Пашкоджана ў [[Вялікая Айчынная вайна|Вялікую АйчынуюАйчынную вайну]], рэстаўрыраванаадноўлена ў 1956 —1956—57 57 гггадах. ЗУ 1958 г. тутгодзе ў капліцы адкрыўся музей гісторыі бітвы пры Лясной. У 1990-я гг.гады капліца перададзена вернікам.
 
== Архітэктура ==
Узята з "https://be.wikipedia.org/wiki/Свята-Петра-Паўлаўская_капліца_(Лясная)"