Сёмкава: Розніца паміж версіямі
[дагледжаная версія] | [дагледжаная версія] |
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
др →Гісторыя: дзеля пераносу файла |
Няма тлумачэння праўкі |
||
Радок 66:
|OpenStreetMap = 243010342
}}
'''
== Гісторыя ==
Даўней Сёмкаў падзяляўся на Сёмкаў Заслаўскі (Саламярэцкі) і Сёмкаў Стары (Стэцкевічаўскі).
У 1567 годзе сяло Сёмкава, уласнасць Станіслававічаў у [[Менскі павет|Менскім павеце]] [[Менскае ваяводства|Менскага ваяводства]] [[Вялікае Княства Літоўскае|Вялікага Княства Літоўскага]]. У 1582 годзе сяло, цэнтр маёнтка, двор, уласнасць князёў Івана Саламярэцкага, Ганны Янавай Глябовічаўны, князя Багдана Іванавіча Саламярэцкага і Яна Рэкуця. У 1600 годзе сяло, панскі двор, уласнасць [[Род Рэкуцяў|Рэкуцяў]]. У 1640 годзе як пасаг маёнтак перайшоў да Багдана Стэцкевіча, пазней уласнасць [[Род Сапег|Сапегаў]]. У 1667 годзе маёнтак, 5 [[Дым (адзінка падаткаабкладання)|дымоў]]. У 1755 годзе [[Міхал Антоні Сапега|Міхал Сапега]] падараваў маёнтак [[Адам Хмара|Адаму Хмару]]. У 1791 годзе маёнтак Сёмкаў, у склад якога ўваходзілі 14 вёсак, 128 дымоў, 7 корчмаў, у Заслаўскай парафіі. Сядзібна-паркавы комплекс Хмараў пачаў будавацца ў 1775 годзе. Доўгі час палац, які атрымаўся зграбным і шыкоўным, служыў рэзідэнцыяй шляхецкага роду. Акрамя галоўнага будынка італьянскі архітэктар Карла Сампані стварыў два сіметрычныя флігелі, аранжарэю, браму, тэрасы і парк у французскім стылі. Адам Хмара — мінскі ваявода, нават прыняў у ім караля Рэчы Паспалітай [[Станіслаў Аўгуст Панятоўскі|Станіслава Аўгуста Панятоўскага]].
Выява:Siomkaŭ Sałamiarecki, Chmara. Сёмкаў Саламярэцкі, Хмара (N. Orda, 9.07.1876).jpg|Сёмкава. Н. Орда▼
Выява:Siomkaŭ Sałamiarecki, Chmara. Сёмкаў Саламярэцкі, Хмара (1901-14).jpg|Сядзіба ў пач. ХХ ст.▼
Пасля [[Другі падзел Рэчы Паспалітай|Другога падзелу Рэчы Паспалітай]] 1793 года ў складзе [[Расійская імперыя|Расійскай імперыі]]. У 1800 годзе вёска, каля малага ручая побач з «вялікай віленскай дарогай», 30 двароў, 216 жыхароў, вадзяны млын, мураваны панскі дом, цагельня, драўляная каталіцкая капліца, уласнасць Адама Хмары, у Мінскім павеце. У 1815 годзе 141 душа мужчынскага полу, уласнасць Г. Хмары. У 1897 годзе вёска і маёнтак у Сёмкава-Гарадоцкай воласці Мінскага павета. У пачатку XX ст. было народнае вучылішча.
Выява:Siomkaŭ Sałamiarecki, Chmara. Сёмкаў Саламярэцкі, Хмара (P. Alekseev, 1916).jpg|Сядзіба ў пач. ХХ ст.▼
<center><gallery widths="150" heights="150" perrow="4" caption="Даўнія выявы Сёмкава">
▲
▲
▲
</gallery></center>
У 1917 годзе комплекс нацыяналізавалі, разграбілі і праз нейкі час зрабілі там дзіцячы інтэрнат.
У [[Першая сусветная вайна|Першую сусветную вайну]] ў лютым — снежні 1918 года была пад акупацыяй войскаў [[Германская імперыя|Германскай імперыі]].
25 сакавіка 1918 года згодна з [[Трэцяя Устаўная грамата|Трэцяй Устаўной граматай]] вёска абвешчана часткай [[Беларуская Народная Рэспубліка|Беларускай Народнай Рэспублікі]]. З 1 студзеня 1919 года ў адпаведнасці з пастановай [[I з’езд КП(б)Б|І з’езда КП(б) Беларусі]] ўвайшла ў склад [[Беларуская Савецкая Сацыялістычная Рэспубліка|Беларускай ССР]]. У ліпені 1919 — ліпені 1920 года вёска была пад акупацыяй [[Польская Рэспубліка (1918—1939)|Польшчы]].
У 1922 годзе створаны [[саўгас]] «Сёмкава», працаваў млын. З 20 жніўня 1924 года вёска ў [[Сёмкава-Гарадоцкі сельсавет|Сёмкава-Гарадоцкім сельсавеце]] [[Заслаўскі раён|Заслаўскага раёна]] [[Менская акруга|Менскай акругі]] (да 26 ліпеня 1930), з 20 лютага 1938 года ў [[Мінская вобласць|Менскай вобласці]].
У [[Другая сусветная вайна|Другую сусветную вайну]] з канца чэрвеня 1941 года да пачатку ліпеня 1944 года вёска акупаваная нацысцкай [[Трэці рэйх|Германіяй]]. Ёсць звесткі, што тут быў арганізаваны канцлагер і ў дзіцячым інтэрнаце праводзіліся доследы над дзецьмі. Партызанская брыгада «Штурмавая» выратавала дзяцей у 1944 годзе.
З 8 лютага 1959 года ў [[Мінскі раён|Мінскім раёне]].
== Насельніцтва ==
Радок 86 ⟶ 99:
== Прамысловасць і інфраструктура ==
* Прадпрыемства па вытворчасці дзіцячых цацак
* Сярэдняя школа
* Школа-інтэрнат
Радок 95 ⟶ 108:
== Славутасці ==
* Сядзіба Хмараў (2-я палова 18 стагоддзя). Да пачатку ХХІ ст. адносна добра захаваліся
== Вядомыя асобы ==
* [[Алена Філіпава]], беларуская спартсменка
{{Зноскі}}
== Літаратура ==
* Сёмкава // {{Крыніцы/ГВБ|8-3}} С. 454—455
* {{кніга|загаловак=Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т.14: Рэле — Слаявіна|адказны=Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш|месца=Мн.|выдавецтва=БелЭн|год=2002|том=14|старонак=512|isbn=985-11-0238-5 (Т. 14)|тыраж=10 000}}
== Спасылкі ==
{{Commons|Category:}}
{{Папярнянскі сельсавет}}
{{Мінскі раён}}
|