Алесь Юршэвіч: Розніца паміж версіямі

[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
др арфаграфія
др арфаграфія, перанесена: Расейск → Расійск з дапамогай AWB
Радок 58:
| навуковая сфера =
| месца працы =
| вядомы як =
 
| партыя =
Радок 77:
Нарадзіўся [[1 студзеня]] [[1928]] г., у в. [[Курылавічы (Мёрскі раён)|Курылавічы]] [[Дзісенскі павет (1921—1940)|Дзісенскага павета]] ([[Віленскае ваяводства (1926—1939)|Віленскае ваяводства]], [[Польская Рэспубліка (1918—1939)|Польская Рэспубліка]], цяпер [[Мёрскі раён]] [[Віцебская вобласць|Віцебскай вобласці]]). Вучыўся ў Янзенскай школе.
 
У [[Другая сусветная вайна|Другую сусветную вайну]] пасля адыхода немцаў працягнуў вучобу ў Глыбоцкай СШ №1, дзе падчас навучання прапанаваў сваім сябрам з Глыбоцкага педагагічнага вучылішча стварыць падпольную арганізацыю на ўзор [[Таварыства філаматаў]], каб «разам трымацца беларускай справы, пашыраць свой уплыў сярод астатніх». Гэта было выклікана ў тым ліку і татальнай [[русіфікацыя|русіфікацыяй]]й школы: «РасейскайРуская мова дзяржаўная. Яе павінны ведаць і разумець усе. Вы кажаце, патрэбна Беларуская. Навошта яна, калі мясцовае насельніцтва добра разумее па-руску» — гэтак Алесь Юршэвіч пазней успамінаў словы настаўніка гісторыі Беларусі, які размаўляў і навучаў па-руску. Таму Алесь Юршэвіч збліжаецца з [[Васіль Мядзелец|Васілём Мядзельцам]] і [[Антон Фурс|Антонам Фурсам]], наладжвае кантакты з навучэнцамі школы і Глыбоцкай педагагічнай навучальні. Разам з сябрамі стварае [[Саюз беларускіх патрыётаў]], складае тэкст прысягі сяброў СБП, якая грунтавалася на маральных абавязках: «Я, уступаючы ў Саюз беларускіх патрыётаў, прысягаю перад Бацькаўшчынай і беларускім народам, што заўсёды буду верны ідэалам свабоды і незалежнасці Беларусі. Калі ж па слабасці сваёй або па злому намеру я парушу гэтую прысягу і выдам тайну сяброў, хай пакарае мяне Бог ганебнай смерцю здрадніка Радзімы». Разам з Васілём Мядзельцам і Антонам Фурсам распрацоўвае праекты Праграмы і Статуту СБП, прынімае актыўны ўдзел у арганізацыі ўрачыстай прысягі сяброў СБП, якая адбылася [[25 сакавіка]] [[1946]] г. на кватэры [[Лідзія Несцяровіч|Лідзіі Несцяровіч]].
 
З верасня [[1946]] г. распачаў навучанне ў [[Беларускі дзяржаўны ўніверсітэт|Беларускім дзяржаўным універсітэце]] ў [[Мінск]]у. У лютым [[1947]] года савецкія спецслужбы пачалі арышты ўдзельнікаў арганізацыі, да гэтага спрычынілася тое, што да пастаўскай групы СБП ўвайшоў афіцэр МДБ Алег Стахоўскі, які выдаваўшы сябе за ўдзельніка антысавецкай арганізацыі падштурхоўваў да тэрарызму. Алесь Юршэвіч быў арыштаваны на пачатку [[1947]] г. Асуджаны ў Мінску ваенным трыбуналам войскаў МВД Беларускай Вайсковай Акругі [[20 чэрвеня]] [[1947]] г.: як і [[Васіль Мядзелец]], [[Мікола Асіненка]] і [[Валянцін Лагунёнак]], быў засуджаны да смяротнай кары, але ў сувязі з тым, што смяротная кара паводле ўказу прэзідыўму ВС СССР ад [[20 мая]] [[1947]] г. была адмененая, пакаранне было заменена на 25 гадоў пазбаўлення волі ў савецкіх канцлагерах і 5 гадоў пазбаўлення грамадзянскіх праў. Тэрмін адбываў у [[Кемераўская вобласць|Кемераўскай вобласці]].