[[Старабеларуская мова]] (афіцыйная мова ВКЛ) заставаўся доўгі час пад моцным уплывам царкоўнаславянскай мовы, практиковавшегоякая практыкавала кірыліцу<ref>{{артыкул|аўтар=Груша А.|загаловак=Рэлігія-мова-пісьмо: пра сутнасць устава і паўустава XI – першай паловы XVI ст|спасылка= https://www.academia.edu/30712569/%D0%A0%D1%8D%D0%BB%D1%96%D0%B3%D1%96%D1%8F_-_%D0%BC%D0%BE%D0%B2%D0%B0_-_%D0%BF%D1%96%D1%81%D1%8C%D0%BC%D0%BE_%D0%BF%D1%80%D0%B0_%D1%81%D1%83%D1%82%D0%BD%D0%B0%D1%81%D1%86%D1%8C_%D1%83%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%B2%D0%B0_%D1%96_%D0%BF%D0%B0%D1%9E%D1%83%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%B2%D0%B0_XI_-_%D0%BF%D0%B5%D1%80%D1%88%D0%B0%D0%B9_%D0%BF%D0%B0%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D1%8B_XVI_%D1%81%D1%82|выданне= Беларускі гістарычны часопіс|месца=Мн.|выдавецтва=|год=2007|нумар=9|старонкі=|старонак=|isbn=}}</ref>. Пасля заключэння уній паміж ВКЛ і Польшчай і ўтварэння Рэчы Паспалітай усё часцей сустракаюцца беларускія тэксты, напісаныя лацінскім шрыфтам. У Беларусі практыкаваўся польскі варыянт лацінкі з характэрнымі пазначэннямі шыпячых і свісцячых зычных, мяккасці зычных. У кірылічнай графіцы не было знакаў для абазначэння некаторых фанем беларускай мовы − «ў», «дж», «дз». Захавалася даволі шмат дакументаў, напісаных ці перапісаных лацінкай, і ў XVIII стагоддзі. Некаторыя свае выданні, напрыклад зборнікі гімнаў, друкавала лацінкай уніяцкая царква. Да ХХ стагоддзя лацінка выкарыстоўвалася паралельна з кірыліцай. Першыя беларускія літаратары, добра знаёмыя з польскай культурай, аддавалі перавагу лацінцы. Да таго часу, уласна беларускай кірылічнай сістэмы пісьма ўжо не існавала, адзіным выглядам даступных публікацый на беларускай мове былі старыя уніяцкія зборнікі беларускіх рэлігійных ([[гімн]]аў (([[Кант (песня)|канты]], кантычкі). У XIX стагоддзі на лацінцы выходзілі творы [[Вінцэнт Дунін-Марцінкевіч|В. Дуніна-Марцінкевіча]], [[Францішак Багушэвіч|Ф. Багушэвіча]]. У ХХ стагоддзі лацінкай друкавалі [[Алаіза Сцяпанаўна Пашкевіч|Цётка]], [[Янка Купала]], [[Якуб Колас]]; на лацінцы выходзілі часопісы «Беларус», «Гоман», газэты «[[Наша доля]]», «[[Наша ніва (1906)|Наша ніва]]». У 1920-я гады ў «Нашай ніве» разгарнулася дыскусія аб мэтазгоднасці ўжывання двух алфавітаў, прычым большасць чытачоў выказалася за захаванне кірыліцы<ref>{{артыкул|аўтар=Груша А. И.|загаловак= Кириллическое и латинское письмо: общее и отличное в истории и изучении|спасылка= https://www.academia.edu/28021189/%D0%9A%D0%B8%D1%80%D0%B8%D0%BB%D0%BB%D0%B8%D1%87%D0%B5%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B5_%D0%B8_%D0%BB%D0%B0%D1%82%D0%B8%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B5_%D0%BF%D0%B8%D1%81%D1%8C%D0%BC%D0%BE_%D0%BE%D0%B1%D1%89%D0%B5%D0%B5_%D0%B8_%D0%BE%D1%82%D0%BB%D0%B8%D1%87%D0%BD%D0%BE%D0%B5_%D0%B2_%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%BE%D1%80%D0%B8%D0%B8_%D0%B8_%D0%B8%D0%B7%D1%83%D1%87%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D0%B8|выданне=Сословия, институты и государственная власть в России (Средние века и раннее Новое время): Сб. ст. памяти акад. Л. В. Черепнина|месца=М.|выдавецтва=|год=2010|старонкі=|старонак=|isbn=}}</ref>.
[[File:Nas dol1.JPG|thumb|Першы нумар газеты «Наша доля»]]
