Самаедскі сабака: Розніца паміж версіямі
Новая старонка: '{{Dogbreed|name=Самаедскі сабака|country=Расія|fcigroup=5|fcinum=212|fcisection=1|fcistd=http://www.fci.be/en/nomenclature/SAMOYED-212.html|...' |
(Няма розніцы)
|
Версія ад 17:01, 21 жніўня 2020
Самае́дскі саба́ка ці самае́д – парода сабак. Паводле Міжнароднай кіналагічнай федэрацыі (FCI) належыць да групы V (шпіцы і прымітыўныя пароды).
| Самаедскі сабака | |
|---|---|
 | |
| Характарыстыкі | |
| Рост |
сабакі: 57 ± 3 см сукі: 53 ± 3 см |
| Паходжанне | |
| Краіна | Расія |
| Класіфікацыя МКФ | |
| Група | 5 |
| Секцыя | 1 |
| Нумар стандарту | 212 |
| Самаедскі сабака на Вікісховішчы | |
Паходжанне назвы і пароды
Падчас селекцыі пароды выкарыстоўваліся сабакі, адабраныя ў народаў на паўночным Урале, вядомых у сучаснай беларускай тэрміналогіі пад тэрмінамі самады́йскія народы або самады́йцы. У літаратуры заходніх краінаў выкарыстоўваецца пераважна тэрмін Samoyedic, які, у сваю чаргу, паходзіць ад састарэлага расейскага самоѣдъ – экзаэтноніму, які ўжываўся расейцамі дзеля пазначэння шэрагу карэнных народаў Сібіры [1]. Народная этымалогія выводзіла значэнне дадзенае лексемы да панятку «той, хто сам сябе есць», што, аднак, з'яўлялася памылковай трактоўкай.
Характарыстыка пароды
Выгляд
Галава магутная і клінаватая. Чэрап пры аглядзе спераду і ўзбоч толькі крыху выпуклы. Шырокі паміж вушамі. Мочка носа добра развіта, пераважна чорнага колеру. Цягам пэўных перыядаў году пігмент носа можа знякаляроўвацца, даючы «зімовы» ці «снежны» нос; аднак заўсёды павінна быць цёмная акантоўка мочкі носа.
Пыса моцная і глыбокая, прыкладна такой жа даўжыні, як і чарапная частка, што паступова звужаецца да носа, але не вузкая, не грубая і не квадратная. Патылічная частка пысы простая. Вусны шчыльна прылеглыя, чорныя і крыху поўныя. Куты рота злёгку загінаюцца, утвараючы характэрную «самаедскую ўсмешку». Ідэальны прыкус – нажніцавісты. Моцныя зубы і моцныя сківіцы. Нармальны зубны апарат. Вочы цёмна-карычневага колеру, глыбока пасаджаныя, шырока расстаўленыя, крыху раскосыя, міндаляватай формы. Выраз «усмешлівы», добры, жывое і разумнае. Абвод вачэй – чорны. Вушы пастаўленыя, даволі маленькія, тоўстыя, трохкутныя і злёгку закругленыя на канцах. Яны павінны быць рухомымі, высока пастаўленымі і, дзякуючы шырокаму чэрапу, шырока расстаўленымі.
Шыя моцная сярэдняй даўжыні, ганарліва выгнутая. Корпус крыху даўжэй, чым вышыня ў карку, моцны і кампактны, але гнуткі. Пастаў хваста даволі высокі. Калі сабака ўзбуджаны, а таксама пры руху, хвост трымаецца закінутым на спіну ці на бок. У спакойным стане можа быць апушчаны, даходзячы да скакальных суставаў.
Пярэднія канцавіны добра расстаўленыя, моцныя і мускулістыя. Пры паглядзе спераду пярэднія канцавіны простыя і паралельныя. Заднія канцавіны пры паглядзе ззаду простыя і паралельныя з вельмі моцнай мускулатурай. Алюр магутны, вольны і нястомны, што выяўляецца ў працяглым кроку. З добрым махам пярэдніх канцавін і добрым магутным штуршком задніх канцавін.
Поўсць багатая, густая, падатная, шчыльная «палярная» поўсць. Самаед – сабака з падвойным поўсцевым покрывам: кароткай, мяккай і густой пільсцю і доўгай, больш цвёрдай і простай асцюковай поўсцю. Поўсць павінна ўтвараць «каўнер» вакол шыі і плячэй, апраўляючы галаву, асабліва ў сабакаў. На галаве і пярэдніх паверхнях канцавін поўсць кароткая і роўная; на вонкавай паверхні ўшый – кароткая, якая стаіць вертыкальна да паверхні вуха і роўная. Унутраная паверхня вушэй павінна быць добра апушана. На задняй паверхні сцягна поўсць утварае «порткі». Паміж пальцамі павінна расці ахоўная поўсць. Хвост павінен быць багата апушаны. Поўсцевае покрыва ў сук часта карацей і мякчэй, чым у сабакаў. Поўсць са слушнай структурай заўсёды павінна мець адменны іскрысты бляск. На марозе «распушваецца». Чым мацней мароз – тым мацней «распушваецца» сабака на вуліцы. Поўсць валодае самаачышчальнай здольнасцю. Калі сабаку мыюць не часта, гэта ўласьцівасць захоўваецца на ўсё жыццё. То бок досыць мыць не гушчару 2-х раз на год. Каб сабака пачысцеў – яе досыць проста рэгулярна вычэсваць. Свайго паху самаед практычна не мае.
Колер поўсці – белы, крэмавы ці белы з бісквітным (асноўны колер – белы з невялікай колькасцю бісквітных знакаў). Ніколі не павінен вырабляць уражанні наяўнасці бледна-карычневага.
Тэмперамент
Таварыскі і ветлы нораў самаедаў робіць іх дрэннымі вартавымі сабакамі, агрэсіўны самаед сустракаецца рэдка. Самаеды – выдатныя кампаньёны, вельмі «гаваркія», асабліва для маленькіх дзяцей ці іншых сабакаў, і застаюцца гуллівымі да старасці. Калі самаедам робіцца нудна, яны могуць грызці рэчы ці пачаць капаць.
Здароўе
Для самаедаў у ветэрынарнай літаратуры апісана трохі пародных спадчынных захворванняў:
Цукровы дыябет, падобны, але не ідэнтычны чалавечаму тыпу І. Захворванне сустракаецца ў самаедаў сярэдняга ўзросту, сярэдні ўзрост на момант інсцэнізацыі дыягназу складае сем гадоў. У наш час у якасці магчымых прычын абмяркоўваюцца некалькі генетычных маркераў [2], [3].
Прагрэсавальная атрафія сятчаткі. Захворванне прыводзіць да павольна прагрэсавальнай страты зрокі, што ў канчатковым выніку прыводзіць да слепасці. Першыя сімптомы зʼяўляюцца ва ўзносьце ад двух да пяці гадоў [4].
Кароткія ногі ў спалучэнні з анамаліямі вачэй: з-за генетычнага дэфекту [5].
Лёгкавы стэноз часьцёў сустракаецца ў самаедаў, чым ля іншых парод. Захворваньне можа выклікаць дыхавіцу, шчую арытмію і стамляльнасць ад руху, а таксама павялічвае рызыка застойнай сардэчнай недастатковасці.
Дысплазія тазасцёгнавага сустава [6].
Парода таксама можа быць паражана лоевым адэнітам, рэдкім ідыяпатычным аўтаімунным захворваннем скуры [7].
Зноскі
- ↑ Balzer, Marjorie. The Tenacity of Ethnicity: A Siberian Saga in Global Perspective. — Princeton University Press, 1999. — 326 с.
- ↑ Kimmel, SE; Ward, CR; Henthorn, PS; Hess, RS (2002). "Familial insulin-dependent diabetes mellitus in Samoyed dogs". Journal of the American Animal Hospital Association. 38 (3): 235–8. doi:10.5326/0380235. PMID 12022409.
- ↑ Short, A. D.; Catchpole, B.; Kennedy, L. J.; Barnes, A.; Fretwell, N.; Jones, C.; Thomson, W.; Ollier, W. E.R. (2007). "Analysis of Candidate Susceptibility Genes in Canine Diabetes". Journal of Heredity. 98 (5): 518–525. doi:10.1093/jhered/esm048. PMID 17611256.
- ↑ Dice, P. F. 2nd (1980). "Progressive retinal atrophy in the Samoyed". Modern Veterinary Practice. 61 (1): 59–60. PMID 7366567
- ↑ Meyers, VN; Jezyk, PF; Aguirre, GD; Patterson, DF (1983). "Short-limbed dwarfism and ocular defects in the Samoyed dog". Journal of the American Veterinary Medical Association. 183 (9): 975–79. PMID 12002589.
- ↑ Martin, SW; Kirby, K; Pennock, PW (1980). "Canine hip dysplasia: breed effects". The Canadian Veterinary Journal. 21 (11): 293–6. PMC 1789813. PMID 7459792.
- ↑ Craig, Mark (2006). "Clinical refresher: Canine sebaceous adenitis". Companion Animal. 11 (5): 62–8. doi:10.1111/j.2044-3862.2006.tb00066.x.