Юхан III: Розніца паміж версіямі

| месца нараджэння = Стэгебаргскі замак, {{МН|Эстэргётланд||лен Эстэргётланд}}

| дата смерці = 17.11.1592

| месца смерці = {{МС|Стакгольм}}

| род = [[Выява:Armoiries famille Vasa.svg|20px]] [[дынастыя Васа|Васа]]

| бацька = [[Густаў I Васа]]

| маці = Маргарэта Леянхувуд

'''Ю́хан III''', '''Ёхан''', '''Іаан''' ({{lang-sv|Johan III}}; [[20 снежня]] [[1537]], Стэгебаргскі замак  — [[17 лістапада]] [[1592]], Стакгольм)  — [[Спіс каралёў Швецыі|шведскі кароль]] у [[1568]]—[[1592]]. Сын шведскага караля [[Густаў I Васа|Густава Васы]] і Маргарэты Леянхувуд.

Атрымаўшы [[Фінляндыя|Фінляндыю]] ў якасці спадчыннага герцагства, Юхан супраць волі бацькі прыступіў да актыўнай самастойнай палітыкі. Набыццё [[Рэвель|Рэвеля]] і [[Эзэль|Эзэля]]  — уладанняў былога [[Лівонскі ордэн|Лівонскага ордэна]]  — дазволіла б Юхану кантраляваць у значнай меры гандаль Захаду з [[Руская дзяржава|Рускай дзяржавай]]. На глебе супярэчнасцей з бацькам Юхан на некаторы час зблізіўся са старэйшым братам [[Эрык XIV|Эрыкам]], па даручэнні якога ездзіў у [[Англія|Англію]] весці перамовы пра шлюб Эрыка са спадчынніцай англійскага трона [[Елізавета I, каралева Англіі|Елізаветай]]. Калі Эрык стаў каралём, адносіны паміж братамі сталі напружанымі, з прычыны таго, што Эрык сам выношваў планы па кантролі над «рускім гандлем».

Юхан, незадаволены палітыкай брата, уступіў у адносіны з [[Жыгімонт II Аўгуст|Жыгімонтам Аўгустам]], каралём варожай [[Рэч Паспалітая|Рэчы Паспалітай]], ажаніўся з яго сястрой [[Кацярына Ягелонка|Кацярынай Ягелонкай]] і пазычыў яму буйную суму грошай, у заклад якой атрымаў сем замкаў у [[Лівонія|Лівоніі]]. Шведскі [[рыксдаг]] абвінаваціў Юхана ў здрадзе і ў [[1563]] прысудзіў да смерці  — герцаг быў схоплены войскамі Эрыка і пасаджаны ў замак [[Грыпсхальм]]. Зняволенне, даволі мяккае, добраахвотна падзяліла з ім Катарына. Значную частку свайго зняволення Юхан прысвячаў [[багаслоўе|багаслоўскім заняткам]], асабліва чытанню твораў Айцоў Царквы.

Да шлюбу з Катарынай Юхан у [[1555]]—[[1561]]  гг. жыў з Карын Гансдотэр, у якой ад яго нарадзілася 4 дзяцей: Сафія ([[1556]]—[[1583]]), Аўгуст ([[1557]]—[[1560]]), Юлій ([[1559]]—[[1581]]) і Лукрэцыя ([[1560]]—[[1585]]).

Ад шлюбу з [[Кацярына Ягелонка|Кацярынай Ягелонкай]] у Юхана былі дзеці [[Жыгімонт III|Жыгімонт]], Ізабела ([[1564]]—[[1566]]) і [[Ганна Фінляндская|Ганна]] ([[1568]]—[[1625]]); ад шлюбу з [[Гуніла юхансдотэр|Гунілай Б'елкеБ’елке]] ([[1585]])  — [[Іаан, герцаг эстэргётландскі|Юхан]] ([[1584]]—[[1618]]).

Юхан III памёр у 1592  г. Ён быў пахаваны ў той жа пахавальні, дзе ўжо была пахаваная яго жонка, Катарына Ягелонка, у [[кафедральны сабор Упсалы|кафедральным саборы Упсалы]].

* ''Söderqvist O. E.'' [http://www.archive.org/stream/johaniiiochhert00sdgoog Johan III Och Hertig Karl] 1568-15751568—1575. - — Uppsala, 1898.