Дэкамунізацыя: Розніца паміж версіямі

[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Няма тлумачэння праўкі
вікіфікацыя, арфаграфія, дапаўненне
Радок 3:
{{legend|#C89B9B|Дзяржавы, дзе камуністычная сімволіка забаранялася раней}}
{{legend|#67DC61|Дзяржавы, дзе забароненыя некаторыя камуністычныя сімвалы, але ў цэлым камуністычная сімволіка дазволена}}]]
'''Дэкамунізацыя''' — сістэма мерапрыемстваў, тэарэтычная і практычная дзейнасць, накіраваныя на вызваленне ад ўплыву і наступстваў [[Камунізм|камуністычнай]] ідэалогіі ва ўсіх сферах жыцця краіны і грамадства пасля падзення кіруючых камуністычных рэжымаў.
 
== Віды дэкамунізацыі ==
Метады правядзення і мерапрыемствы па дэкамунізацыі ў розных краінах істотна адрозніваліся праз ўнутраныя асаблівасці кожнай з краін, асаблівасці палітычных працэсаў, адрозненні палітычнай культуры, і, адпаведна, рознай трактоўцы камуністычнага рэжыму як амаральнага, крымінальнага, акупацыйнага, негуманнага, рэпрэсіўнага і да таго падобнага.
* Дэмантаж савецкай сімволікі.
* Вяртанне гарадам гістарычных назваў.
* Вяртанне іншых дасавецкіх тапонімаў, у тым ліку назваў вуліц і плошчаў.
 
== Метады дэкамунізацыі ==
Метады правядзення і мерапрыемствы па дэкамунізацыі ў розных краінах істотна адрозніваліся праз ўнутраныя асаблівасці кожнай з краін, асаблівасці палітычных працэсаў, адрозненні палітычнай культуры, і, адпаведна, з-за рознай трактоўцытрактоўкі камуністычнага рэжыму як амаральнага, крымінальнага, акупацыйнага, негуманнага, рэпрэсіўнага і да таго падобнага.
 
Істотна адрознівалася і «глыбіня» дэкамунізацыі, напрыклад:
Радок 11 ⟶ 17:
* ў Грузіі прынятая ў 2011 годзе «Хартыя свабоды» не дазволіла пазбавіцца нават сімвалаў і лозунгаў савецкай эпохі, якія і праз 4 гады пасля прыняцця «Хартыі» сустракаюцца як у рэгіёнах, так і ў сталіцы;
* у Польшчы 126 чалавек атрымалі тэрміны зняволення ад 1 да 10 гадоў;
* ўу Румыніі абмежаваліся увядзеннем у Канстытуцыю артыкула 40, які забараняе дзейнасць палітычных партый і арганізацый, якія «сваёю мэтай ці дзейнасцю перашкаджаюць палітычнаму плюралізму, вяршэнству права або выступаюць супраць суверэнітэту і незалежнасці Румынскай дзяржавы»;
* ўу Чэхіі быў асуджаны 192 чалавек у 98 справах;
* ва Украіне пачынаючы з распаду [[СССР]] у 1991 годзе працэсы дэкамунізацыі на працягу доўгага часу былі бессістэмнымі і толькі пасля [[Рэвалюцыя годнасці|Рэвалюцыі годнасці]] ў 2014 годзе набылі масавы і сістэмны характар.
 
== Гл. таксама ==