Вікіпедыя

Ян Казімір Сапега: Розніца паміж версіямі

Інтэрактыўны прагляд гісторыі
[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
← Папярэдняя праўкаНаступная праўка →
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ВізуальнаВікіразметка
др вікіфікацыя, аўтаматычная перапрацоўка спасылкі на ЭнцВКЛ з дапамогай AWB
вікіфікацыя
Радок 13:
|папярэднік =
|пераемнік =
|дата нараджэння = ?
|месца нараджэння =
|дата смерці = 22.2.1730
|месца смерці =
|род = [[Сапегі]]
|бацька = [[Францішак Стэфан Сапега]]
|маці = Ганна Крысціна з [[Любамірскія|Любамірскіх]]
|жонка = Людвіка з [[Апалінскія|Апалінскіх]]
|дзеці =
|дзеці = [[Пётр Павел Сапега|Пётр Павел]], Андрэй Францішак, Казімір Антоні, Павел, Міхал Антоні, [[Францішак Антоній Сапега|Францішак Антоні]], [[Кацярына Людвіка Сапега|Кацярына Людвіка]]
|рэлігія =
|узнагароды =
Радок 27:
'''Ян Казімір Сапега''' (? — {{ДС|22|2|1730}}), дзяржаўны і ваенны дзеяч [[Рэч Паспалітая|Рэчы Паспалітай]] і [[Расійская імперыя|Расійскай імперыі]]. Генерал-фельдмаршал расійскай службы ([[1726]]). 3 роду [[Сапегі|Сапегаў]]. Вучыўся ў езуіцкіх калегіумах [[горад Варшава|Варшавы]] (да [[1685]]) і [[Брунсберг]]а (Бранева, [[1692]]). 3 [[1682]] стараста бабруйскі, з [[1697]] пасол (дэпутат) сойма ад Брэсцкага ваяводства. Удзельнік [[Паўночная вайна|Паўночнай вайны 1700—1721]]. Для атрымання дзяржаўных пасад і захавання зямельных уладанняў неаднаразова мяняў палітычную арыентацыю.
У [[1702]] далучыўся да войска караля Рэчы Паспалітай [[Аўгуст Моцны|Аўгуста II]], але неўзабаве перайшоў на бок шведаў. Адзін з ініцыятараў Варшаўскай канфедэрацыі [[1704]], створанай для дэтранізацыі Аўгуста II і абрання каралём [[Станіслаў Ляшчынскі|Станіслава Ляшчынскага]]. Атрымаў шэраг перамог над войскамі Аўгуста II каля [[Пултуск]]а ([[1704]]), Ляхавічаў (12.4.1709), удзельнік няўдалай бітвы каля Каліша (1706). 13.5.1709 разбіты рускімі войскамі каля Лядухава (Украіна). У 1708-09 вялікі гетман літоўскі (прызначаны шведскім каралём Карлам XII). Пасля паразы шведаў у [[Палтаўская бітва|Палтаўскай Бітве 1709]] перайшоў на бок рускіх і Аўгуста II і дамогся для сябе амністыі; 11.11.1709 яго 15-тысячнае войска капітулявала каля Брэста і было распушчана. Аднак, страціўшы пасаду гетмана, з канца 1709 з мэтай вяртання гетманскай булавы зноў павёў барацьбу (у [[1711]]—[[1713]]) супраць Аўгуста. У 1713 зноў перайшоў на яго бок і атрымаў амністыю. Выношваў план захопу [[Карл XII|Карла XII]] у час яго праезду праз [[Польшча|Польшчу]] з Бендэр ([[Малдова]]) у Памор'еПамор’е і выдачы яго аднаму з кіраўнікоў [[Сандамірская канфедырацыя|Сандамірскай канфедэрацыі]] вялікаму кароннаму гетману А. Сяняўскаму. Але пасля няўдачы гэтай аперацыі быў сам арыштаваы прыхільнікамі Аўгуста II і аддадзены пад суд гетманаў; вызвалены праз заступніцтва крымскага хана Даўлет-Гірэя.
У [[1714]] прапаноўваў Аўгусту II пачаць вайну супраць [[Расія|Расіі]] ў саюзе са [[Швецыя|Швецыей]] і [[Турцыя]]й, каб вярнуць [[Інфлянты]]. Спрабаваў выкарыстаць у сваіх мэтах барацьбу Віленскай канфедэрацыі [[1716]] з Саксонскай дынастыяй. У [[1720]] разарваў адносіны з Аўгустам II.
 
Радок 42:
{{Вялікія гетманы літоўскія}}
{{Генерал-фельдмаршалы Расіі}}
{{Wikidata/Ancestors}}
 
{{Бібліяінфармацыя}}
[[Катэгорыя:Род Сапегаў]]
[[Катэгорыя:Выпускнікі Варшаўскага езуіцкага калегіума]]
Узята з "https://be.wikipedia.org/wiki/Ян_Казімір_Сапега"