Войны-Грычынавічы: Розніца паміж версіямі

[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
дрНяма тлумачэння праўкі
Радок 12:
 
== Паходжанне ==
На праўдзе, '''Грычыны''' — пінскі баярскі род, найраней вядомыя з іх  — Пронька і '''Мацвей''' — баяры пінскай княгіні [[Марыя Гаштольд|Марыі Сямёнавай]], той жа Мацвей з Кірылам — радцы пінскага князя [[Фёдар Іванавіч Яраславіч|Фёдара Яраславіча]], Святохна з Грычынаў — служэбніца сям’і Яраславічаў. Кірыла Грычын ў 1514 годзе атрымаў ад кн. Фёдора 4 «чалавекі» у [[Моталь|Моталі]], Праходзе, [[Мерчыцы|Мерчычах]] і Крайновічах. На [[Попіс 1528 года]] шасцёра Грычынаў ставілі 6 «коней».{{sfn|Грушевский|1903|с=114}}
 
Мацвей Грычын ў 1495 годзе атрымаў ад кн. Марыі «чалавека» і два дварышчы ў [[Парэчча (Пінскі раён)|Парэччы]], а ў 1497 ад кн. Фёдара 4 «чалавекі» у [[Моладава (Іванаўскі раён)|Моладаве]], Праходзе і [[Варацэвічы|Варачэвічах]]. У 1524 годзе Мацвей запісаў сваёй жонцы Марыне, на 1/3 сваіх маёнткаў [[Вена (права)|вена]] 300 коп грошаў, што пацвердзіў вял.кн. Жыгімонт Стары, у гэтай суме дзеці па смерці бацькі далі ёй дварэц Моладава. Такім чынам, вядома, што Грычыны на пачатку XVI ст. валодалі маёнткамі Парэчча, Моладава, Праход, Варачэвічы, Моталь, Мерчычы, Крайновічы і інш. Попіс 1528 года згадвае сярод пінскіх баяраў удаву Мацвея Грычына ці Грычынавіча і яго сыноў — Кірдзея, Івана і '''Войну''', названы тамсама Гаўрыла Грычынавіч, магчыма, іх дзядзька. У 1539 годзе Марына запісала Моладава свайму сыну Войне (Барысу) Мацвеевічу. Апроч Моладава Война меў долю ў [[Любель|Любелі]], [[Купяцічы|Купяцічах]], долю ў родавым Парэцкім маёнтку і 4 дварышчы тамсама, купленыя ў В. Тура.{{sfn|Грушевский|1903|с=114}}
Радок 18:
Святохна з Грычынаў у першым шлюбе была з Фёдарам Петрашэвічам, у другім з Фёдарам Шчэпам — служебніца кн. Фёдара і кн. Алены — атрымала ад іх 3 «чалавікі» ў Кожычычах і 4 дварышчы ў Варачэвічах, [[Глінна (Іванаўскі раён)|Глінная]], [[Кашавічы|Кашэвічы]], пазней аказалася, што Кашэвіцкія землі ўжо разараны мясцовымі сялянамі, таму наданне было заменена двума «астравамі» тамсама. У 1507 годзе ў Святохны ўзнік канфлікт з сялянамі сяла [[Драгічын|Давячоравічы]] за [[Бортніцтва|борцяў]], разбіраць спрэчку кн. Фёдарам і кн. Аленай прызначаны Ахмат Пятровіч, які скончыў яе на карысць Святохны. Святохна перажыла абодвух мужоў і з дазволу кар. [[Бона Сфорца|Боны]] перадала свае «выслугі» роднаму брату Гаўрыле Грычыну. Брат з сястрою валодалі маёнткамі разам, пасля смерці Святохны ўладанні ў Варачэвічах, Гліннай, Кожчычах і Кашэвічах засталіся ў аднасобным ўладанні Гаўрылы, потым яго сыноў — Андрэя, Якава, Фалька і Аляксандра. Вядома таксама яшчэ адна галіна Грычынаў — Іванавічы, які валодалі сялом [[Бабровічы (Івацэвіцкі раён)|Бабровічы]], мястэчкамі Гаць, Купяцічы, Матковічы. Галіны '''Гаўрылавічаў''' і '''Іванавічаў''' часта згадваюцца мясцовымі актамі.{{sfn|Грушевский|1903|с=115}}
 
Нашчадкі Войны Мацвеевіча — '''Войны''', вызнавалі праваслаўе, з канца XVI ст. пераходзілі ў каталіцтва, з XVII ст. некаторыя ўжывалі прыдомак Грычына, з XVIII ст. ужывалі графскі тытул.{{Sfnsfn|ЭнцВКЛ|20042005|с=461}}
 
== Радавод Грычынаў і Войнаў-Грычынавічаў ==
Грычына (?)
* Пронька Грычына
* Кірыла Грычына
* Мацвей Грычына, або Матфей Грычынавіч (? — паміж 1524/1528) — баярын пінскі, у 1490-я гады атрымаў ўладанні ў Пінскім павеце ад пінскай княгіні Марыі Сямёнавай і князя Фёдара Яраславіча, у 1524 годзе кар. і вял.кн. Жыгімонт Стары падцвердзіў яму гэтыя наданні. Жанаты быў з Марынай († пасля 1539) невядомага роду.
** Кірдзей Грычынавіч (зг. 1528 — да 26.2.1543) — абалецкі, усвяцкі і азярышчанскі «дзяржаўца» (1529—1533) кар. Боны
*** Казімір Кірдзей Грычына — суддзя земскі пінскі
Радок 34:
***** Станіслаў Казімір (?—11.2.1649) — каралеўскі пакаёвы дваранін, цівун гандынскі з 1637, стараста палангскі, вялікі кухмістр літоўскі з 1640.
***** Ядвіга Ганна (?—1642), жонка [[Мікалай Сапега (сын Мікалая)|Мікалая Сапегі]]
*****Кацярына Кацярына — у шлюбе з 1) Казімірам Мікалаем Сапегам, 2) Пракопам Леснавольскім
*****Уладзіслаў Уладзіслаў — цівун ужвенцкі, староста гарждоўскі
***** Міхал (?  — 1634)  — харунжы жамойцкі, староста паюрскі, ротмістр каралеўскі
**** (1) [[Вінцэнт Война|Вінцэнт]] (?--1615) -- — ротмістр каралеўскі, дваранін каралеўскі, староста індурскі
***** Кацярына
***** Ганна
***** Соф’я
**** (1) Андрэй
**** (1) Бенедыкт
**** (1) Аўдоцця
**** (1) Марына
**** (1) Ганна (?  — каля 1644), жонка 1) Аляксандра Валовіча, харужага віленскага; 2) Андрэя Станкевіча, пісара земскага ковенскага
**** (2) Рыгор
**** (2) Аляксандр
Радок 60:
**** N дачка, жонка [[Ян Пратасовіч|Яна Пратасовіча]]
**** Марыя, жонка [[Ян Калантай|Яна Калантая]]
*** Сокал (?—1610) — кашталян мсціслаўскі (1599—1603) і берасцейскі (1603--16101603—1610); дзяржаўца ожскі і пераломскі.
**** Крыштаф Сокал Война
*** [[Габрыэль Война|Гаўрыла (Габрыэль)]] (?—1.1.1615) — сакратар каралеўскі, рэферэндар свецкі і вялікі пісар літоўскі у 1585—1589, падканцлер літоўскі з 1589; стараста мерацкі, краснасельскі, пянянскі, опсаўскі. Вялікі пасол у Маскву ў 1590—1591 гадах.
****Ян --Ян — дзяржаўца мерацкі і краснасельскі (з 1615)
****Міхал --Міхал — дзяржаўца дружылаўскі (з 1615)
****Стэфан --Стэфан — дзяржаўца опсаўскі (з 1615)
****Станіслаў --Станіслаў — езуіт
*** [[Бенедыкт Война|Бенедыкт]] (?—22.11.1615) — вучыўся ў Віленскай акадэміі і за мяжой. Сакратар каралеўскі пры кар. і вял.кн. Стэфане Баторыі, кусташ віленскі, пробашч троцкі з 1576, біскуп віленскі з 1600. Правёў паўторную кананізацыю [[Казімір Казіміравіч|св. Казіміра]].
*** [[Лаўрын Война|Лаўрын (Ваўжынец)]] (? — 23.10.1580) — падскарбі земскі літоўскі (з 1576)<ref>Peregrinationes sive peregrinationem Heinrichi Wolphii Tigurini brevis et compendiaria descriptio. - — Polskie przypadki Henryka Wolfa z Zurychu z lat 1570-15781570—1578. -- — Warszawa, 1996. '''Паводле''': ''Вольф Г.'' Перэгрынацыі або кароткае і сціслае апісанне вандраванняў Генрыха Вольфа з Цюрыха / Перакл. А. Белага // Спадчына. 1998. №  3(98). -- — С. 172-195172—195.</ref>;
**** Андрэй Лаўрынавіч (? — паміж 19.6.1628/1630) — дваранін каралеўскі, крайчы вялікі літоўскі (1592—1620), падчашы вялікі літоўскі (з 1620), староста гарадзенскі (1602-16151602—1615), староста ваўкавыскі (з 1618).
***** Пётр Андрэевіч (? — да 10.3.1633) — староста навадворскі, ваўкавыскі (з 1626), падстолі вялікі літоўскі (з 1631).
**** Кацярына, жонка (з 1591) Яраша Няміры, лоўчага падляшскага
*** Дарота (да 1540  — да 1620), жонка [[Станіслаў Белазор (сын Яна)|Станіслава Белазора]], падкаморага ўпіцкага<ref>''Olszewski J.'' Kazanie na pogrzebie Wielebnego w Bogu Prałata IMX Karola Jana Białozora Proboszcza Wileńskiego, Referendatora WKL. -- — Wilna, 1631.</ref>
*** Раіна (каля 1540 -- — пасля 1580)  — ігумення (з 1580) пінскага Варварынскага манастыра
* Гаўрыла Грычынавіч (зг. 1521-15281521—1528) -- — войт вогіньскі (з 1521)
** Андрэй Гаўрылавіч Грычын — мытнік гарадзецкі (1547)