Саюз беларускай моладзі: Розніца паміж версіямі

[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
(удзельнік выдалены)
др (выдаленае кароткае апісанне змен)
Тэг: Адкат
(удзельнік выдалены)
(выдаленае кароткае апісанне змен)
Радок 46:
}}
[[Файл:СБМ_плакат.jpeg|thumb|Прапагандысцкі плакат]]
'''Саюз беларускай моладзі''' (''СБМ'') — беларуская маладзёвая нацыяналістычная арганізацыя<ref>{{Крыніцы/БЭ|14||''[[Аляксандр Аляксандравіч Каваленя|Каваленя А. А.]]''}}</ref> на акупіраванай нямецкімі войскамі тэрыторыі [[Генеральная акруга Беларусь|Беларусі]] і ў [[Трэці Рэйх|Германіі]].
 
== Мэты і задачы ==
Мэты, задачы, функцыі і межы дзейнасці СБМ выкладзены ў статуце і праграме,. якіяГалоўнай зацвердзіўмэтай В.саюза была падрыхтоўка новай генерацыі [[беларусы|беларусаў]] у духу германскага Кубэ[[нацыянал-сацыялізм]]у. СаюзСЕМ павінен быў аб’ядноўваць беларускую моладзь ва ўзросце 10—20 гадоў, яго дзейнасць будавалася на жорсткім прынцыпе фюрэрства. Каб падкрэсліць паўваенны характар арганізацыі, былі ўведзены уніформаўніформа, званні, знакі адрознення, а таксама афіцыйная сімволіка (эмблема і сцяг). Кожны, хто ўступаў у арганізацыю, падаваў індывідуальна заяву ў 2 экз. на імя шэфа штаба, пасля праходжання кандыдацкага стажу даваў клятву і на працягу 1—6 месяцаў залічваўся ў члены саюза.
 
== Гісторыя ==
Створаны [[22 чэрвеня]] [[1943]] г. на ўзор германскага саюза нацысцкай моладзі ([[Гітлерюгенд]]) паводле загаду [[Генеральная акруга Беларусь|генеральнага камісара Беларусі]] [[Вільгельм Кубэ|В. Кубэ]]. Дзейнічаў пад кантролем аддзела моладзі Генеральнага камісарыята Беларусь (кіраўнікі В. Шульц, В. Гроземан) і спецслужбаў. З самага пачатку СБМ планаваўся як беларуская маладзёжная самастойная арганізацыя, падначаленая нямецкім акупацыйным уладам. Таму яе галоўнай мэтай была падрыхтоўка новай генерацыі беларусаў у духу германскага [[нацыянал-сацыялізм]]у. Ствараючы СБМ, нямецкія акупацыйныя ўлады свядома разглядалі яго як адну з крыніц вярбоўкі працоўнай сілы для Трэцяга Рэйха. Стварэнне СБМ суправаджалася шырокай пралагандысцкай кампаніяй, скіраванай на тое, каб паказаць змену адносін Германіі да Беларусі. Ствараючы СБМ, акупацыйныя ўлады спадзяваліся шляхам розных абмежаванняў, пільнага нагляду цвёрда трымаць яго ў сваіх руках, імкнуліся заваяваць моладзь на свой бок для папаўнення працоўнай сілы, ваенна-дапаможных і паліцэйскіх фарміраванняў.
 
СБМ фінансаваўся за кошт узносаў яго членаў, прыбыткаў ад правядзення культурна-масавых мерапрыемстваў, ахвяраванняў грамадзян і арганізацый, бюджэтных сродкаў нямецкіх акупацыйных улад, адлічэнняў германскіх прадпрыемстаў, што выкарыстоўвалі працоўную сілу яго членаў. Пярвічным звяном была дружына, у якую ўваходзілі 15—20 членаў аднаго ўзросту і полу; 3—5 дружын складалі грамаду (для юнакоў) і гурток (для дзяўчат). На чале дружыны стаяў дружыновы (дружыновая), грамады — грамадовы, гуртка — гуртовая, якіх прызначаў акруговы кіраўнік. У кожным павеце ўтвараліся «звязы» (для юнакоў) і кругі (для дзяўчат), іх узначальвалі звязовы і важатая, што прызначаліся Кіруючым штабам СБМ. Для падрыхтоўкі кіруючых кадраў саюза былі адкрыты школы ў Альбярціне ([[Слонімскі раён]]), [[Дразды (Мінск)|Драздах]] (пад [[Мінск]]ам), Фларыянаве ([[Ляхавіцкі раён]]) і Мінску (пры кіруючым штабе).
Радок 70:
Пры штабе было 5 аддзелаў, у т. л. рабочая група СБМ «Германія». На месцах арганізоўваліся акруговыя і павятовыя штабы саюза.
 
== Гл. таксама ==
* [[Беларуская Служба Бацькаўшчыне]]
* [[Юнацкі спеўнік]]
 
{{зноскі}}
== Літаратура ==
* ''[[Аляксандр Аляксандравіч Каваленя|Каваленя, А. А.]]'' Прагерманскія саюзы моладзі на Беларусі. 1941—1944. Вытокі. Струтктура. Дзейнасць / А. А. Каваленя. — Мн.: БДПУ, 1999. — 260 с.
Радок 79 ⟶ 84:
* ''Туронак, Ю.'' [http://www.belhistory.eu/yury-turonak-sayuz-belaruskaj-moladzi-ў-nyamechchyne/ Саюз беларускай моладзі ў Нямеччыне] // Беларускі Гістарычны Агляд. — 2004. Том 11. Сшытак 1 — 2 (20 — 21). — Сьнежань. — С. 198—219.
* ''Юрэвіч, Л.'' [http://www.jivebelarus.net/history/new-history/sbm.htmlВырваныя бачыны. Да гісторыі Саюзу Беларускай Моладзі] / Лявон Юрэвіч. —Мн., 2001.
 
== Гл. таксама ==
* [[Беларуская Служба Бацькаўшчыне]]
* [[Юнацкі спеўнік]]
 
== Спасылкі ==