|
== Крытыка ==
Адзіны Саюз пісьменнікаў БССР, які існаваў з 1934 года, быў расколаты ў 2005 годзе па ініцыятыве Мікалая Чаргінца. Праўладны Саюз пісьменнікаў Беларусі быў створаны на ўстаноўчым сходзе 18 лістапада 2005 года, але больш за 90 % членаў старога Саюза не пайшлі за Чаргінцом<ref>{{cite web |url= https://www.svaboda.org/a/1894710.html|title= Навошта ствараецца Саюз пісьменьнікаў Саюзнай дзяржавы? |author= Іна Студзінская|date= 4 снежня 2009 | publisher= [[Радыё Свабодная Еўропа/Радыё Свабода|Радыё Свабода]]|accessdate=27 лютага 2019}}</ref>. Адной з прычын стварэння СПБ лічыцца спроба ўлады разбурыць незалежны [[Саюз беларускіх пісьменнікаў]], які ўладам не атрымалася падпарадкаваць<ref name="НН">{{cite web |url=https://nashaniva.by/?c=ar&i=113205 |title= Баравікова і Масла выходзяць з лукашэнкаўскага Саюза пісьменнікаў |author=Мікола Бугай |date= 27 ліпеня 2013 | publisher= [[Наша Ніва (1991)|Наша Ніва]]|accessdate=27 лютага 2019|archiveurl= https://web.archive.org/web/20190227071707/https://nashaniva.by/?c=ar&i=113205|archivedate=27 лютага 2019}}</ref>. Пасля стварэнняў праўладнага СПБ, які фінансуецца з дзяржаўнага бюджэту, незалежны Саюз беларускіх пісьменнікаў, па сутнасці, быў абвешчаны па-за законам: яго пазбавілі ранейшай фінансавай дзяржпадтрымкі і вымусілі пакінуць [[Дом літаратара]]. Саюзу пісьменнікаў Беларусі былі перададзеныя літаратурныя выданні [[Полымя (часопіс)|«Полымя»]], [[Нёман (часопіс)|«Нёман»]], [[Маладосць (часопіс)|«Маладосць»]], штотыднёвік [[Літаратура і мастацтва (газета)|«Літаратура і мастацтва»]], заснавальнікам якіх быў СБП<ref>{{cite web| author =| date =4 лютага 2010| url =https://news.tut.by/culture/159960.html | title =Саюз беларускіх пісьменнікаў патрабуе спыніць масавы пераслед літаратараў |publisher =[[TUT.BY]]| accessdate = 27 лютага 2019}}</ref>. Пры гэтым тыражы газеты «Літаратура і мастацтва» падчас кіравання Саюзам Мікалаем Чаргінцом зменшыліся амаль у дзесяць разоў<ref>{{cite web| author =[[Міхась Скобла|Скобла М.]]| date =2020-10-16| url = https://www.nv-online.info/2020/10/16/ne-gljadzi-charginec-u-chuzhy-gamanec.html| title =Не глядзі, Чаргінец, у чужы гаманец |publisher =[[Народная Воля]]| accessdate = 2020-10-21 | lang =}}</ref>.
Каля 70 % членаў Саюза пісьменнікаў Беларусі з’яўляеццаз’яўляюцца рускамоўнымі, і частка з іх адмоўна ставіцца да беларускамоўнай літаратуры, аддаючы перавагу рускамоўнай. Мікалай Чаргінец, які ўзначальвае СПБ, прынцыпова не гаворыць па-беларуску<ref name="РС">{{cite web |url=https://www.svaboda.org/a/25070311.html |title= Раіса Баравікова: Зь мяне зрабілі «ворага народу» |author= [[Міхась Скобла]]|date= 9 жніўня 2013 | publisher=[[Радыё Свабода]] |accessdate=27 лютага 2019}}</ref>.
Шэраг вядомых беларускіх творцаў пакінулі прыўладны Саюз пісьменнікаў Беларусі. Сярод іх: празаікі [[Андрэй Міхайлавіч Федарэнка|Андрэй Федарэнка]], [[Алесь Наварыч]], [[Валерый Мікалаевіч Гапееў|Валер Гапееў]], [[Анатоль Казлоў]], [[Леанід Кірэевіч Левановіч|Леанід Левановіч]], паэтка [[Раіса Андрэеўна Баравікова|Раіса Баравікова]] і дзіцячая пісьменніца [[Алена Масла]]<ref name="НН" /><ref name="РС" />. Большасць з іх працавалі ў дзяржаўных літаратурных выданнях і выдавецтвах, і ўдзел у СПБ быў для ніх быў умовай захавання працоўнага месца. Па меры сыходу з працы ў дзяржаўных выданнях і холдынгах, яны пакінулі і саюз. Пісьменнікі, якія выйшлі з СПБ, называюць далейшае членства ў Саюзе Чаргінца несумяшчальным са сваімі маральнымі прынцыпамі<ref name="НН" />.
== Гл. таксама ==
|
