Валадар Глебавіч: Розніца паміж версіямі

[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
дрНяма тлумачэння праўкі
Радок 5:
| шырыня партрэта =
| подпіс =
| герб = Iziaslav of Polock Seal avers.png
| подпіс герба = знак Рагвалодавічаў
 
| тытул = [[МенскаеКнязі княстваменскія|князь Менскіменскі]]
| парадак =
| пад імем =
Радок 24:
| пераемнік_2 =
 
| тытул_3 = [[Полацкае княства|князь Полацкіполацкі]]
| парадак_3 =
| пад імем_3 =
Радок 31:
| перыядканец_3 =
| перыяд праўлення_3 = 1167
| папярэднік_3 = [[Усяслаў Васількавіч|Усяслаў III]]
| пераемнік_3 = [[Усяслаў Васількавіч|Усяслаў III]]
 
| дата нараджэння = [[1090-я]]
| месца нараджэння =
| дата смерці = пасля [[1176]]
| месца смерці =
| пахаваны =
| дынастыя = [[Рагвалодавічы]]
| бацька = [[Глеб Усяславіч]]<ref name="БС">{{кнігаsfn|БС|1982|с.=121}}
| маці = {{нп3нп5|Настасся Яраполкаўна||uk|Анастасія Ярополківна}}
|аўтар =
| жонка = {{нп3нп5|РыхезаРыкса ПольскаяБалаславаўна|Рыкса|ru|Рихеза Польская}}, дачка [[Баляслаў III Крывавусты|Баляслава III]]
|частка = Володарь Глебович
|загаловак = Биографический справочник
|арыгінал =
|спасылка =
|адказны =
|выданне =
|месца = Мн.
|выдавецтва = «Белорусская советская энциклопедия» имени Петруся Бровки
|год = 1982
|том = 5
|старонкі = 121
|старонак = 737
|серыя =
|isbn =
|тыраж =
}}</ref>
| маці = {{нп3|Настасся Яраполкаўна||uk|Анастасія Ярополківна}}
| жонка = {{нп3|Рыхеза Польская|Рыкса|ru|Рихеза Польская}}, дачка [[Баляслаў III Крывавусты|Баляслава III]]
| у шлюбе =
| дзеці =
| дзеці = [[Сафія Валадараўна|Сафія]], [[Уладзімір Полацкі|Уладзімір]], [[Васілька Валадаравіч|Васілька]]
 
| манаграма =
Радок 69 ⟶ 52:
| Commons =
}}
'''Валадар Глебавіч''' ([[1090-я]] — пасля [[1176]]/[[1177]]) — [[Князі менскія|князь менскі]] ([[1151]]—[[1158]]1151—1158; [[1162]]—[[1176]]1162—1176/[[1183]]), [[Князі полацкія|князь полацкі]] ([[1167]]). Сын менскага князя [[Глеб Усяславіч|Глеба Усяславіча]], малодшы брат [[Расціслаў Глебавіч|Расціслава Глебавіча]]. Вёў барацьбу за дамінаванне [[Менскае княства|Менска]] ў [[Полацкае княства|Полацкай зямлі]], карыстаўся для гэтага атрадамі [[літоўцы|літоўцаў]].
 
== Біяграфія ==
 
З 1151 года, калі брат Расціслаў быў полацкім князем, Валадар валодаў Менскам, трымаў у турме [[Рагвалод-Васіль Барысавіч|Рагвалода-Васіля]]. Гэтым часам, дачка Валадара -- — [[Сафія Валадараўна|Сафія]], у 1154 годзе была абручаназаручана з будучым [[Спіс каралёў Даніі|дацкім каралём]] [[Вальдэмар I Вялікі|Вальдэмарам I]], а 23.10.1157 года ўзяла з ім шлюб.
 
У 1158 годзе [[Глебавічы Менскія|Глебавічы]] вымушаны былі вызваліць Рагвалода-Васіля, які неўзабаве захапіў [[Горад Друцк|Друцк]], выгнаўшы адтуль пляменніка Валадара — [[Глеб Расціславіч|Глеба Расціславіча]]. Тады Валадар з Расціславам пайшлі на Друцк, але не здолелі ўзяць яго і заключылі мір з Рагалодам-Васілём. У тым жа 1158 годзе палачане выгналі Расціслава з [[Горад Полацк|Полацка]] і ён вярнуўся ў Менск. Полацкім князем зноў стаў (з 8.7.1158) Рагвалод-Васіль, які ў саюзе з [[Князі смаленскія|смаленскімі князямі]] пайшоў супраць Глебавічаў. Забраў [[Горад Заслаўе|Ізяслаўль]] і перадаў сваім саюзнікам [[Род Давыдавічаў|Давыдавічам]] -- — [[Брачыслаў Ізяслаўскі|Брачыславу]] і [[Валодша|Валодшы]], але не здолеў у 10-дзённай [[аблога|аблозе]] узяць Менск і заключыў з Расціславам мір. Валадар, аднак, міру не заключаў, бо «''ходяше под Литвою в лесех''», т. б. быў недзе на памежжы з літоўцамі.
 
У 1159 годзе Глебавічы вярнулі сабе Ізяслаўль і захапілі Давыдавічаў — Брачыслава і Валодшу, якіх пасадзілі ў менскую турму. З-за гэтага ў 1160 годзе Рагвалод-Васіль арганізаваў новы паход на Менск, Давыдавічы былі вызваленыя і ім быў вернуты Ізяслаўль.
 
У 1161 годзе Рагвалод-Васіль з нейкіх прычын зноў ваяваў з Глебавічамі, але безвынікова. Недзе тым часам памёр Расціслаў і Валадар стаў менскім князем. У 1162 годзе Рагвалод-Васіль зноў прыйшоў да Менска, у некаторых летапісах напісана, што да [[Горад Гарадзец|Гарадца]], супраць Валадара. Аблога Менска (або Гарадца) Рагвалодам-Васілём была няўдалай, у начной вылазцы Валадар, у войску якога была шмат літоўцаў, нанёс [[палачане|палачанам]] цяжкую паразу — шмат іх было забіта, яшчэ болей трапіла ў палон<ref name="{{sfn|БС"/>|1982|с.=121}}. Рагвалод-Васіль уратаваўся уцёкамі ў [[Горад Слуцк|Слуцк]], у Полацк ён не вярнуўся, а пайшоў княжыць у Друцк. Полацкі сталец заняў [[Усяслаў Васількавіч]].
 
У 1167 годзе Валадар з войскам, дзе зноў было шмат літоўцаў, выступіў супраць Усяслава Васількавіча, перамог яго ў бітве і заняў полацкі сталец<ref name="{{sfn|БС"/>|1982|с.=121}}, заключыўшы з полацкім [[веча]]м умовы замацаваныя крыжацалаваннем. Затым Валадар скіраваўся на [[Горад Віцебск|Віцебск]], куды ўцёк Усяслаў, але, даведаўшыся, што на дапамогу віцяблянам ідзе смаленскі князь [[Раман Расціславіч, князь смаленскі|Раман]], вярнуўся ў Менск<ref name="{{sfn|БС"/>|1982|с.=121}}. Гэта паклала канец актыўнай дзейнасці Валадара, але ён вёў інтрыгі — так, у тым жа 1167 годзе, разам з [[Вячка Святаславіч|Вячкам Святаславічам]] ён дапамог [[Горад Вялікі Ноўгарад|наўгародцам]] паслаць у [[Горад Кіеў|Кіеў]] весткі пра напад на іх смаленцаў, суздальцаў і палачанаў.
 
Напэўна, Валадар жыў яшчэ ў 1176/1177, калі [[венды|вендамі]] быў схоплены нейкі Клемент, які вёз бацькавы падарункі дацкай каралеве Сафіі<ref>''Уильям Кентерберийский''. Житие и чудеса святого Фомы // Английские средневековые источники IX—XIII вв.: Тексты, перевод, комментарий. — М., 1979. — С. 41; ''Lind J.'' De russiske ægteskaber: Dynasti- og alliancepolitik i 1130'ernes1130’ernes Danske borgerkrig // Historisk tidsskrift. — København, 1992. B. 92. H. 2. — S. 260. Даецца паводле А. Кібіня.</ref>.
 
== Сям'яСям’я ==
 
[[5 чэрвеня]] [[1135]] г. ажаніўся, верагодна другім шлюбам, з [[Рыкса Польская|Рыксай]] дачкой [[Баляслаў III Крывавусты|Баляслава III Крывавусты]].
Радок 104 ⟶ 87:
* Загарульскі Э. М. Заходняя Русь: ІХ-ХІІІ ст.: Вучэб. дапам. Мн., 1998, — 260 с.
* Славянская энциклопедия. Киевская Русь — Московия: в 2 т. / Автор-составитель В. В. Богуславский. — М.: ОЛМА-ПРЕСС, 2001. — 5000 экз. — ISBN 5-224-02249-5
* Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т.3: Беларусы  — Варанец / Рэдкал.: Г.  П.  Пашкоў і інш  — Мн.: БелЭн, 1996.  — Т. 3.  — 511 с.  — 10 000 экз.  — ISBN 985-11-0068-4 (т. 3).
* {{кніга
|аўтар =
|частка = Володарь Глебович
|загаловак = Биографический справочник
|арыгінал =
|спасылка =
|адказны =
|выданне =
|месца = Мн.
|выдавецтва = «Белорусская советская энциклопедия» имени Петруся Бровки
|год = 1982
|том = 5
|старонкі = 121
|старонак = 737
|серыя =
|isbn =
|тыраж =
|ref = БС
}}
 
{{Wikidata/Ancestors}}
{{Полацкае княства}}