Удзельнік:Чаховіч Уладзіслаў/Лондан: Розніца паміж версіямі

Змесціва выдалена Змесціва дададзена
clean up з дапамогай AWB
clean up з дапамогай AWB
Радок 1:
{{Іншыя значэньнізначэнні|Букавіна (неадназначнасьцьзначэнні)}}
{{Гістарычная дзяржава
{{Краіна
|Названазва = Герцагства Букавіна
|НазваЎРоднымСклонеапісанне_сцяга = =Сцяг Герцагства Букавіны
|апісанне_герба = Герб Герцагства Букавіны
|НазваНаДзяржаўнайМове =
|ПэрыядІснаваньня саманазва = 1849 — 1918
|ПерыядІснавання = 1849 — 1918
|ПапярэдняяДзяржава1p1 = каралеўства Галіцыі і ЛадамэрыіЛадамерыі
|СьцягПапярэдняйДзяржавы1flag_p1 = Flag galicia to1849.jpg
|НаступнаяДзяржава1s1 = ЗаходнеўкраінскаяЗаходне-Украінская Народная Рэспубліка
|СьцягНаступнайДзяржавы1flag_s1 = Flag of the Ukranian State.svg
|НаступнаяДзяржава2s2 = Каралеўства Румынія
|СьцягНаступнайДзяржавы2 = Flag of Romania.svg
|Сьцяг flag_s2 = Flag of BukowinaRomania.svg
|Герб сцяг = Coat of armsFlag of BucovinaBukowina.svg
|ДзяржаўныГімнгерб = Coat of arms of Bucovina.svg
|Месцазнаходжаньнегімн = Bukowina Donaumonarchie.png =
|АфіцыйнаяМовакарта = Bukowina =Donaumonarchie.png
|Сталіца мова =
|НайбуйнейшыГорадсталіца =
|ТыпУраду гарады =
|ПасадыКіраўнікоўформа_кіравання =
|ІмёныКіраўнікоў тытул_кіраўнікоў =
|Плошча кіраўнік1 = 10,442
|Пісьменнасьць год_кіраўніка1 =
|МесцаЎСьвецеПаводлеПлошчы =
|АдсотакВадыплошча = 10,442
|Насельніцтванасельніцтва = 75.000 чалавек (1775);<br> 794.929 чалавек (1910)
|ГодАцэнкіНасельніцтва =
|шчыльнасць =
|МесцаЎСьвецеПаводлеНасельніцтва =
|ТэлефонныКодэтнічны склад =
|Насельніцтва = 75.000 чалавек (1775);<br> 794.929 чалавек (1910)
|канфесійны склад =
|ШчыльнасьцьНасельніцтва =
|ЭтнічныСклад Пісьменнасць =
|КанфэсійныСклад =
|Пісьменнасьць =
|ГодАцэнкіСУП =
|МесцаЎСьвецеПаводлеСУПМесцаЎСвецеПаводлеСУП =
|СУПВУП =
|СУПНаДушуНасельніцтва =
|Валютавалюта =
|КодВалюты =
|ЧасавыПас =
|ЧасРозьніцаUTCЧасРозніцаUTC =
|ЧасавыПасУлетку =
|ЧасРозьніцаUTCУлеткуЧасРозніцаUTСУлетку =
|НезалежнасьцьПадзеіЭтап1 =
|НезалежнасьцьДатыДата1 =
|АўтамабільныЗнак =
|ДамэнВерхнягаЎзроўню =
|ТэлефонныКод =
|Дадаткі =
}}
'''Герцагства Букавіна''' ({{моваlang-de|Herzogtum Bukowina}}, {{моваlang-ro|Ducatul Bucovinei}}) — [[кронлянд|каронная зямля]] на ўсходзе [[Аўстра-ВугоршчынаВенгрыя|Аўстра-ВугорскайВенгерскай імпэрыіімперыі]], якая існавала ў 1849—1918 гадах на землях [[Букавіна|Букавіны]]. Герцагства ўзьніклаўзнікла ў 1849 годзе ў выніку [[Рэвалюцыя 1848—1849 гадоў у Аўстрыйскай імпэрыіімперыі|рэвалюціі 1848 годугода]] і далейшай фэдэралізацыіфедэралізацыі [[Аўстрыйская імпэрыяімперыя|Аўстрыйскай імпэрыіімперыі]]. Спыніла існаваньнеіснаванне ў 1918 годзе ў выніку развалу Аўстра-ВугоршчыныВенгрыі.
 
== Перадгісторыя ==
Землі будучай Букавіны ўваходзілі ў склад Кіўескай Русі, а потым розных княстваў. З XIV<ref>История УССР в 10 томах Т 2 стр. 66</ref> па [[XVIII стагоддзе|XVIII ст.]] Букавіна знаходзілася ў складзе Малдаўскага княства. Падчас [[РасейскаРасійска-турецкая вайна (1768–1774)|РасейскаРасійска-турецкай вайны 1768—1774 гадоў]] рэгіён занялі расейскіярасійскія войскі і ў 1775 годзе Асманская імпэрыяімперыя падпісала дамовудагавор, згодна якой Букавіна адыходзіла да Аўстрыйскай імпэрыіімперыі. Аўстрыякі ў 1786 годзе ўключылі рэгіён ўу якасьціякасці Чэрнавіцкай акругі ў склад [[каралеўства Галіцыі і ЛадамэрыіЛадамерыі]]. У 1849 годзе пасьляпасля рэвалюцыі, што ахапіла імпэрыюімперыю рэгіён быў адасоблены ў «герцагства Букавіна». Яго адміністрацыйным цэнтрам сталі Чарнаўцы.
 
== МінуўшчынаГісторыя ==
У 1861 годзе Букавіна разам іншымі кароннымі землямі атрымала свой сэйм. У 1840—1870 гады значную ролю працягвала мець пытаньнепытанне пра тое, ці будзе Букавіна асобнай мітраполіяй, мець агульную мітраполію з далмацкімі сэрбамісербамі ці яе перададуць румынскай царкве.
[[Файл:Military map of Bukovina (First World War).jpg|слева|thumb|Герцагства Букавіна ў гады першай сусьветнайсусветнай вайны (з датамі баёў)]]
 
У 1914—1915 годзе герцагства некалькі разоў захоплівалі расейскіярасійскія войскі. Яны ўсталёўвалі тут свае парадкі і з 19 жніўня да 7 кастрычніка 1914 і з 15 лістапада 1914 да 1 лютага 1915 годугода тут існавала [[Чарнавіцкая губэрнягуберня]] [[ГаліцыйскаеГаліцкае генэралгенерал-губэрнаторствагубернаторства|ГаліцыйскагаГаліцкага генэралгенерал-губэрнаторствагубернаторства]]<ref>[https://web.archive.org/web/20130315042110/http://mnib.malorus.org/kniga/183/ А. Ю. Бахтурина. Политика Российской империи в Восточной Галиции в годы Первой мировой войны.] стр. 77-78</ref>. У 1915 годзе пасьляпасля [[Вялікі адыход|Вялікага адыходу 1915 годугода]] расейскіхрасійскіх войскаў Букавіна вярнулася пад кантроль Аўстра-ВугоршчыныВенгрыі.
 
У жніўні 1916 годугода пасьляпасля [[Брусілаўскі прарыў|Брусілаўскага прарыву]] Букавіна ізноў была занятая расейцамірускімі. ПасьляПасля Лютаўскай рэвалюцыі ў лютым 1917 годугода ў Букавіне ствараюцца Саветы рабочых і салдацкіх дэпутатаў. ПасьляПасля Кастрычніцкага перавароту 1917 годугода тут адбываюцца спробы прызнаць у некаторых паветах савецкую ўладу. У лютым 1918 годугода на тэрыторыю Букавіны ўваходзяць нямецкія і аўстра-вугорскіявенгерскія часткі <ref>История УССР в 10 томах Т 6 стр. 570—571</ref>.
 
9 лютага 1918 годугода [[Украінская Цэнтральная рада|Цэнтральная Рада]] [[Украінская Народная Рэспубліка|ЎкраінскайУкраінскай Народнай Рэспублікі]] падпісала [[БерасьцейскіБрэсцкі мір (9 лютага 1918)|мірнуюмірны дамовудагавор]] ў БерасьціБрэсце з [[Цэнтральныя дзяржавы|Цэнтральнымі дзяржавамі]] прызнаўшы даваенную граніцу з Аўстра-ВугоршчынайВенгрыяй<ref>[http://www.firstworldwar.com/source/ukrainianpeacetreaty.htm The Peace Treaty of Brest-Litovsk February 9, 1918]</ref>. Украіна і Астра-ВугоршчынаВенгрыя таксама падпісалі таемнуютаемны дамовудагавор, згодна зьз якой Усходняя Галіцыя і Букавіна аб'ядноўваліся ў адзіны каронны край<ref>[http://www.hist.msu.ru/Labs/UkrBel/sklarov.htm С. А. Скляров Польско-украинский территориальный спор и великие державы в 1918—1919 гг.]</ref>. 7 траўнямая 1918 годугода згодна [[БухарэсцкаяБухарэсцкі мірнаямірны дамовадагавор (1918)|БухарэцскайБухарэцскага мірнаймірнага дамовыдагавора]] Румынія перадавала Аўстра-ВугоршчынеВенгрыі частку зямель, у тым ліку і на мяжы з Букавінай.
 
У выніку [[Распад Аўстра-ВугоршчыныВенгрыі|распаду Аўстра-ВугоршчыныВенгрыі]] зьявіласяз'явілася [[ЗаходнеўкраінскаяЗаходне-Украінская Народная Рэспубліка]], якая 3 лістапада абвесьцілаабвясціла, што ў яе склад уваходзяць землі Галіцыі, ЗакарпацьцяЗакарпацця і Букавіны. Але гэта не было рэалізавана<ref>С. А. Скляров Польско-украинский территориальный спор и великие державы в 1918—1919 гг.</ref>. 10 лістапада 1918 годугода [[Другая румынская кампанія (1918)|Румынія ізноў абвясьцілаабвясціла вайну Цэнтральным дзяржавам]] і заняла паўночную і паўднёвую Букавіну, якую далучыла да сябе<ref>История УССР в 10 томах Т 6 стр. 572</ref>.
 
{{Зноскі}}
== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}
 
== Спасылкі ==
== Вонкавыя спасылкі ==
* [http://www.firstworldwar.com/source/ukrainianpeacetreaty.htm The Peace Treaty of Brest-Litovsk February 9, 1918]
 
{{Парады артыкулу|артаграфіяарфаграфія}}
 
[[Катэгорыя:ЗьявілісяЗ'явіліся ў 1849 годзе]]
[[Катэгорыя:ЗьнікліЗніклі ў 1918 годзе]]
[[Катэгорыя:Гісторыя Букавіны]]
[[Катэгорыя:Герцагства Букавіна| ]]
[[Катэгорыя:Гісторыя Аўстра-ВугоршчыныВенгрыі]]
[[Катэгорыя:Гісторыя Румыніі]]
[[Катэгорыя:Гісторыя ЎкраіныУкраіны]]