Гінкга: Розніца паміж версіямі

|выдавецтва = «[[Беларуская навука (выдавецтва)|Наука и техника]]»

}}</ref> (''Ginkgo'') — манатыпны род [[Голанасенныя|голанасенных]] раслін сямейства гінкгавых, вядомы адзін від — гінкга двухлопасцевы (''Ginkgo biloba''). Старажытны [[рэлікт]] цеплалюбнай даледавіковай флоры (геалагічны ўзрост віду каля 50 млн гадоў).

Двухдомнае [[Лістападныя расліны|лістападнае]] дрэва вышынёй да 30-4030—40 м і дыяметрам ствала каля 3 м. [[Кара (біялогія)|Кара]] шэрая, шурпатая. [[Крона дрэва|Крона]] светлая, пірамідальная або раскідзісіая. [[Лісце]] чаранковае, простае, арыгінальнай веерападобнай формы, з паўкруглай пласцінкай і характэрным жылкаваннем, светла-зялёнае, увосень — залаціста-жоўтае, сядзіць пучкамі на пакарочаных парастках, ападае на зіму. Спарафілы[[Спарафіл]]ы моцна рэдукаваныя, сабраны ў аднаполыя [[стробіл]]ы. [[Сперматазоіды]] рухомыя, са шматлікімі жгуцікамі (архаічная прыкмета). Семя (да 2—3 см), з мясістай вонкавай і цвёрдай унутранай абалонкай.

Мае парасткі двух тыпаў — падоўжаныя (аўксібласты) і пакарочаныя (брахібласты). На падоўжаных парастках лісты размешчаны адзіночна, на пакарочаных — сабраны пучкамі па 5-75—7. Анатамічная будова сцябла тыповая для хвойных: слабаразвіты асяродак, другасная драўніна пікнаксільная (шчыльная) з трахеід i асяродкавых прамянёў, камбій, кара.

У [[Мезазой|мезазоі]] гінкгавыя былі шырока распаўсюджаны на зямлі ([[Еўразія]], [[Паўночная Амерыка]], [[Паўднёвае паўшар’е]]). Выміранне гінкгавых пачалося з [[Мелавы перыяд|мелавога перыяду]].

Пашыраны ў Паўднёва-Усходняй Азіі (Усходні Кітай, [[Японія]]), утварае лясы з іншымі дрэвамі. На тэрыторыі [[Беларусь|Беларусі]] рэдка вырошчваецца (з 1900 года) як [[дэкаратыўная расліна]] ў садах, парках і ў аранжарэях.<!--гінкга можна сустрэць у [[горад Гомель|Гомелі]], [[Кобрын]]е-->

РазмнажасццаРазмнажаецца насеннем[[насенне]]м і чаранкамі. Светлалюбны, устойлівы да засухі, задымлення паветра, грыбковых і вірусных захворванняў від, рэдка пашкоджваецца насякомымі[[Насякомы|насякомым]]і. Даўгавечны (да 1000 і больш гадоў).

Расліна двухдомная. Мужчынскае «суквецце» мікрастробіл мае выгляд каташка. [[Каташкі]] размешчаны на верхавіне скарочанага парастка. На восі каташка размешчаны мікраспарангіяфоры. Кожны мікраспарангіяфор нясе звычайна 2, радзей 3-73—7 мікраспарангіяў. Мікраспоры без паветраных мяшкоў. Мікраспоры прарастаюць у зарастак яшчэ ўнутры мікраспарангія. Прарастанне мікраспоры гінкга, працэс утварэння мужчынскага гаметафіта, апладненне, фарміраванне зародка і насення ў цэлым падобна на [[сагаўнікавыя]].

Семязачаткі[[Семязавязь|Семязавязі]] ў колькасці двух развіваюцца на верхавіне скарочанага парастка. КожныКожная семязачатаксемязавязь акружаныакружана ў аснове кальцавым валікам.

Дэкаратыўнае дрэва, прыдатнае для вырошчвання ў садах і парках. [[Лекавыя расліны|Лекавая]] расліна. Семя ядомае.